12 Eylül darbesi sanatkarlara da iş kıyımı yapmıştı. Cumhuriyet devrin zımnî dokümanına ulaştı
Darbe idaresi İstanbul Belediyesi’nde vazifeli olan ortalarında Erdal Özyağcılar, Mustafa Alabora, Orhan Alkaya ve Macit Koper üzere ünlü oyuncuların da bulunduğu 133 işçinin işine son verir. Atanmış lider Korgeneral İ. Hakkı Akansel’in bilinmeyen belgesi ispatsız süreç yapıldığını ortaya koyuyor.
12 Eylül darbesinin üzerinden 44 yıl geçti. 650 bin insanın gözaltına alındığı, azaplar ve ateşli silah kullanılarak 300 kişinin öldürüldüğü, 48 kişinin de idam edildiği darbe sonrasında on binlerce insanın işine son verildi. 1971 yılında çıkarılan 1402 sayılı Sıkıyönetim Kanunu’nun ikinci hususu, 12 Eylül 1980 darbesinden sonra değiştirildi ve akademik işçiden devlet memuruna kadar kamuda çalışan birçok kişinin iş mukavelesi feshedildi.
Dönemin İstanbul Belediyesi’nde 133 kişi bu furyadan nasibini aldı. Çoğunluğunu Kent Tiyatrolarına bağlı sanatkarların oluşturduğu 1402’likler listesinin nasıl hazırlandığı cuntanın İstanbul Belediye Başkanlığına atadığı Korgeneral İ. Hakkı Akansel tarafından 1. Ordu ve Sıkıyönetim Komutanlığı’na gönderilen kapalı yazıda ortaya çıktı.
Atanmış belediye başkanı Akansel, 21 Kasım 1980 günü Sıkıyönetim Komutanlığı’na gönderdiği “Gizli” damgalı resmi dokümanda listenin nasıl hazırlandığına ait şu bilgileri veriyor: “Emir gereği vazifeden uzaklaştırılması yahut işine son verilmesi gereken İstanbul Belediyesi’nde misyonlu şahıslar ile ilgili olarak 12 Eylül 1980 tarihinden itibaren aşağıdaki kaynaklardan bilgi istihbar edilmiştir.
a. MİT Bölge Başkanlığı
b. Emniyet Müdürlüğü
c. Güvenlik Kuvveti Komutanlıkları
d. 1. Ordu ve Sıkıyönetim Komutanlığı’ndan alınan bilgiler
e. Halktan ve belediye görevlilerinden gelen ihbar ve şikâyet mektupları
f. Telefonla yapılan ihbarlar ve şikâyetler
SUÇLAMALARA İSPAT YOK
Yazıda fişlenen ve misyonuna son verilen işçinin sakıncalı hallerini teşvik eden dokümanların sunulduğu belirtilse de belgede rastgele bir ispat yer almıyor.
Katalog bir suçlama yöneltilen işçiye ait rüşvet alma ve nüfuzunu berbata kullanma suçlaması ise tümüyle havada kalıyor. Çünkü tiyatrocular dışında işine son verilen işçinin büyük bir kısmı paklık işleri, İETT, gaz işletmesi ya da spor tesislerinde çalışan vasıfsız çalışandan oluşuyor.
Şehir Tiyatroları’nda işine son verilen işçi listesinde Orhan Alkaya, Erdal Özyağcılar, Mustafa Alabora, Başar Sabuncu, Celile Toyon Uysal, Ali Taygun, Güngör Dilmen, Macit Koper, Zihni Küçümen, Bilge Zobu, Beklan Algan, Hikmet Karagöz, Oktay Sözbir, Gökhan Mete, Engin Noyan, Ragıp Yavuz, Haşmet Zeybek, Hayati Asılyazıcı, Haldun Ergüvenç, Fehmi Yaşar, Ersan Uysal, Feyza Zeybek bulunuyor.
DOĞAN LİDER YARDIMCISI OLDU
Memur işçi ortasında teftiş şurasının tamamının işine son verilmiş. İşine son verilen lakin sonraki yıllarda siyaset sahnesinde yine ortaya çıkan Mehmet Kocayavuz 1989 lokal seçimlerinin akabinde Fatih Belediye lider yardımcılığı misyonunu üstlendi. Misyonuna son verildiğinde Sarıyer Belediyesi fen işlerinde personel olan Kamber Doğan da sonraki yıllarda Sarıyer Belediye lider yardımcılığına getirildi.