12 yılda ilkokula başlayanların yaklaşık yarısı, 777 bin öğrenci lise son seviyesine gelemedi

AKP iktidarının uzmanların tüm ikazlarına kulak tıkayarak 2012-2013 öğretim yılında uygulamaya koyduğu 4+4+4 düzenlemesinin birinci mezunları Yükseköğretim Kurumları Sınavı’nda (YKS) adeta döküldü. İlkokula 65 ayın altında başlayan öğrenciler, 2020’de girdikleri LGS (Lise Giriş Sistemi) puan ortalaması da öteki tüm kümelerin altında kalmıştı.

4+4+4 eğitim modelinin birinci lise mezunlarının, YKS Temel Yeterlilik Testi’nde (TYT) 120 soruda hakikat soru çözme ortalaması 47.362, Alan Yeterlilik Testi’nde (AYT) ise 160 soruda 29.826 oldu. Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) istatistiklerine göre, 12 yıl evvel ilkokul birinci sınıfta toplam 1 milyon 870 bin 715 öğrenci kayıtlıydı. 2024’te bu öğrencilerden 1 milyon 93 bini YKS’ye girdi.

‘FIRSAT EŞİTLİĞİ YALAN’

Eğitim uzmanı Alaattin Dinçer, “Aradan geçen 12 yılda 777 bin 715 öğrenci (yüzde 41.57) son sınıf seviyesinde YKS’ye girme kademesine gelemedi. Bu çok büyük bir kaçış.

Eğer bir örgün eğitim sisteminden bu oranda kaçış oluyorsa sizin eğitim modeliniz için alarm zilleri çalıyor demektir. Aslında bu sayılara bakarak, çok övündüğünüz bu modelin çocukları sınıf duvarları dışına kaçırma fonksiyonu görmede epey başarılı olduğu sonucuna varabiliriz” dedi. 12 yılda ne ikili eğitim, ne kalabalık sınıflar, ne öğretmen açığını çözülebildiğine de dikkat çeken Dinçer, “Eğitimde fırsat eşitliği telaffuzunun kocaman bir palavra olduğu böylelikle bir sefer daha doğrulanmış oldu” dedi.

Dinçer şöyle konuştu: “TÜİK datalarında de azalma göstermesine karşın ilkokul, ortaokul ve liseyi tamamlamayanların oranı yüzde 16 olarak gösterilmekteydi. Bu yıl 4+4+4’lük eğitim modeli birinci mezunlarını verdi. Dört yıl evvel liseye başlayan 1 milyon 633 bin öğrenciden bu yıl YKS’ye 1 milyon 93 bini girdi. 540 bin aday ya imtihana girmedi ya sınıf tekrarına kaldı ya sistem dışına çıktı. Bu öğrenciler ortasında hem LGS ve YKS’ye başvurup girmeyen, girse bile tercih yapmayanlar var.

‘SİSTEM ÇABUCAK DEĞİŞMELİ’

2022’de 775 bin 461 aday, 2023’te 1 milyon aday tercih hakkı olmasına karşın YKS’de, bu yıl 25 bin aday ise LGS’de tercihte bulunmadı. YKS’de bu yıl sayının çok daha yüksek olması kuvvetle olası. 4+4+4 yerine temel eğitim basamağı altı yıl ortaokul ve lise basamakları üç yıl olan eğitim modeline vakit kaybetmeden geçmek gerekiyor.”

BÜYÜK YAŞ KÜMELERİNİN GERİSİNDE KALDILAR

Hacettepe Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Ali Ekber Şahin ve takımı 4+4+4 düzenlemesiyle ilkokula başlayan çocukların akademik performansları üzerine üç araştırma yapmıştı. 2 bin 81 öğrenci üzerinde 2012’de yapılan birinci araştırma, 69 aydan küçük çocukların kâfi seviyede hazır bulunuşluğa sahip olmadan ilkokula başladıklarını ortaya koymuştu.

Bu öğrencilerin akademik gelişimlerinin 2014’de değerlendirildiği ikinci araştırmada, 69 aydan küçük yaşta okula başlayan öğrencilerin matematik, Türkçe, hayat bilgisi alanlarındaki gelişimlerinin büyük yaş kümesinin hayli gerisinde olduğu saptanmıştı. 2020’de LGS’ye giren öğrencilerden 9 bin 582 öğrenciye ilişkin LGS bilgilerinin tahlil edildiği üçüncü araştırmada, LGS puan ortalamalarının üst yaş kümelerinin lehine fark gösterdiği belirlenmişti.

Cumhuriyet, 4+4+4 sisteminin yarattığı kaosu gündeme getirmişti.

NELERE YOL AÇMIŞTI?

AKP’nin okulöncesi eğitimi mecburî yapmak yerine, ilköğretim çağı yaş kümesini bir yaş düşürdüğü 4+4+4 modeliyle, imam hatip ortaokullarına başlama yaşı 10’a geriletilmişti. Eğitimciler, demokratik toplum kuruluşları, kız öğrencilere “ergenlik ayarı” yapıldığına dikkat çekerek erken yaşta zorla evlililiklerin sayısının da artabileceği ikazında bulunmuşlardı.

Yasa okula başlama yaşını evvel 60 ay (5 yaş) olarak belirlemiş daha sonra genelge ile 66 ay yani 5.5 yaşa çıkarılmıştı. İlköğretim kurumları, dört yıllık zarurî ilkokullar, ortaokullar ve imam hatip ortaokullarından oluşmuş, seçmeli ve zarurî din derslerinin sayısı artırılmıştı.