1600 yıllık mağara kilisede ‘defineci’ tahribatı: ‘Böyle bir yapıyla birinci sefer karşılaşıyoruz’

Ayvacık ilçesine bağlı Demirci köy yakınlarında bulunan yaklaşık 1600 yıllık mağara kilise, devrin izlerini taşıyor.

‘MAĞARA ERKEN BİZANS DEVRİNE İLİŞKİN OLMALI’

Kilisenin dışarıdan doğal bir mağara olarak göründüğüne dikkati çeken Prof. Dr. Körpe, “Dikkatli bakıldığı vakit içinde geçmiş yıllarda yapılmış birtakım kabartmaların olduğunu görüyoruz. Aslında çok daha fazla sayıda kabartmanın da tekrar yakın sayılabilecek tarihlerde kırıldığını da anlıyoruz. Burada, yüzeyde rastgele bir tarihleyici gereç olmasa da mağara Erken Bizans devrine ilişkin olmalı. Demirci köyü civarında bunun kadar büyük olmasa da daha öteki mağara ve kayalara oyulmuş yapı kalıntıları olduğunu öğreniyoruz. Bu mağara da aslında doğal bir mağara üzere gözükmekle birlikte, geçmiş devirlerde beşerler tarafından farklı bir emelle kullanılmak gayesiyle oyulmuştur. Buradaki mevcut kabartmalara ya da koparılmış kabartmaların izlerine baktığımızda mağaranın dini gayeyle kullanıldığını söyleyebiliriz” dedi.

‘BÖYLE BİR YAPIYLA BİRİNCİ SEFER KARŞILAŞIYORUZ’

Köylülerin kendilerine aktardığına nazaran mağara duvarlarında birtakım haç ve yazıtların olduğunu lakin bunların vakit içerisinde defineciler ya da diğer beşerler tarafından koparıldığı ve kırıldığı bilgisini aldıklarını vurgulayan Prof. Dr. Körpe, “Mağara duvarlarındaki haç işaretleri ve büst biçimindeki kabartmalar erken periyot bir kilise olabileceğini akla getiriyor. Bu tıp mağara kiliselerinin Geç Antik Çağ’da birinci Hristiyanlar tarafından bilinmeyen ibadetlerinde kullanıldığını biliyoruz. Şimdiye kadar Çanakkale bölgesinde bu türlü mağara içinde bulunan kilise ya da tapınak gibisi bir yapıyla birinci sefer karşılaşıyoruz. Bu tıp kalıntılar, Türkiye’de ekseriyetle Kapadokya’da derin mağara kiliseleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Kısmen açık da olsa bu türlü bir yapı kalıntısı, bölgenin eski çağ tarihi ve arkeolojisi manasında çok önemlidir” diye konuştu.

‘KESİNLİKLE ALTIN VE PAHALI ŞEYLER BULUNMAZ’

Çanakkale bölgesinde Troya ve Assos üzere birçok yerde arkeolojik kazıların devam ettiğini belirten Prof. Dr. Reyhan Körpe, “Bölge arkeolojik manada, antik yerleşimler ve kalıntılar bakımından son derece güçlü. Burada gördüğümüz antik kalıntılara bölgemizde birçok yerde rastlıyoruz. Ancak maalesef definecilerin buraları zalimce tahrip ettiğini görmekteyiz. Buradaki mağara ve civarında da definecilerin tahribatına ilişkin izler göze çarpıyor. Bu kaçak hafriyat ve tahribatlar ülkemizde tarihi yapıtların, kültür varlıklarının yok olmasına neden oluyor. Buradan bilhassa definecilere seslenmek istiyorum. Buralarda katiyen ve katiyetle altın ve pahalı şeyler bulunmaz. Sizin yaptığınız bu çeşit tahribatlar yalnızca geçmişimize ilişkin kültürün, yapıtların yok olmasına neden oluyor” dedi.