2025 yılında reform üstüne reform geliyor: Emeklilik yaşı ve esnek çalışma modeli dahil her şey değişecek

Emeklilik sisteminde BES’e kadar birçok düzenlemeyi içinde barındıran 2025 yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı Resmi Gazete’de yayımlandı. Programda yapılacak düzenlemelere ayrıntılı bir şekilde yer veriliyor. Bir süredir konuşulan ama herhangi bir sonuç alınamayan sosyal güvenlik konuları ise 2025 yılında şekilleneceği yapılan program ile belli oldu.

Otomatik katılım sistemi ikinci emeklilik sistemi olacak

Ekonomim’den Mehmet Kaya’nın haberine göre, BES’ten daha farklı olan; çalışanların otomatik olarak katıldığı işveren katkısı ile oluşturulan “Otomatik Katılım Sistemi” ikinci basamak emeklilik sistemine dönüştürülmesi program içerisinde yer edindi. Tedbirde, Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu (SEDDK) tarafından oluşturulan Tamamlayıcı Emeklilik Sistemi modelinin, Bireysel Emeklilik Sistemi (BES) Danışma Kurulu ile istişare edilerek model oluşturulacağı ve mevzuat çalışmalarının başlatılacağı kaydedildi. Zorunlu ikinci basamak emekliliğin etkinleştirilmesi için fon çeşitliliğinin artırılması, BES kesintilerinin azaltılması, 25 yaş altı üniversite öğrencilerinin BES’e katılımının teşviki de tedbirler arasında yer aldı.

Esnek çalişma modeli için düzenleme geliyor

Pandemi ile beraber çalışma hayatı esnek çalışma modeline evrildi. Uzaktan çalışan kişiler için ise 2025 yılında hukuki altyapının geliştirilmesi programda bir kez daha yer buldu.

Emeklilik yaşı değişiyor mu?

En dikkat çeken madde ise ’emeklilik yaşı’ oldu. Yıllık Programın, 406.3 kodlu tedbirinde, “Sosyal güvenlik sisteminin mali sürdürülebilirliğinin sağlanması amacıyla emeklilik kriterlerinin belirlenmesinde doğuşta beklenen yaşam süresi artışı ile uyumlu otomatik ayarlama mekanizmalarına ilişkin çalışmalar yapılacaktır” ifadeleri kullanıldı. 2008 yılında yapılan düzenlemenin en çok eleştirilen unsurlarından olan ve insanların daha uzun süre çalışmama nedenleri arasında gösterilen aylık bağlama sisteminde de değişiklik tedbiri işareti verildi. Tedbirler arasında, çalışanların daha uzun süre istihdamda kalmasını teşvik etmeye yönelik ilave bir maliyet oluşturmayacak şekilde tedbir alınması yönünde bir araştırma başlatılacağı, dünya uygulamaları incelenerek bir maliyet çalışması yapılacağı aktarıldı.

Kurumlar arası çalışmalar yapılacak

Yine sosyal güvenlikte, aktüeryal dengenin güçlendirilmesi için reform alanları belirlenecek ve kurumlar arası bir ortak çalışma gerçekleştirilecek. Bu çerçevede, istatistik kapasitesinin artırılması, düzenli izleme ve raporlama mekanizmasının oluşturulması da tedbirler arasında yer aldı.

İstihdama katılmaları için mesleki rehabilitasyon

Planın içine yaşlı bakım hizmetlerinin finansmanı için yeni bir sigorta kolu olarak ‘bakım sigortası’ oluşturulması da eklendi. Ayrıca, sürekli işgörmezlik veya maluliyet geliri alanların yeniden istihdama katılımı için mesleki rehabilitasyon uygulanması, prim borçları tahsilatının etkinleştirilmesi, denetimin güçlendirilmesi, veri analizi yoluyla kayıt dışı istihdam ve kayıt dışı ücretle mücadele tedbirlerine de yer verildi.

Kadın, genç ve engellilerin istihdama katılması için çalışmaların yapılacağı da planın içine dahil edildi. Ayrıca, işverenlerin SGK ile ilgili tüm işlemlerini kolaylaştırmak için altyapıyı geliştirmek, bürokrasinin daha da azaltılması ve tamamlayıcı sağlık sigortasının yaygınlaştırılması tedbirlerine de yer verildi.