ABD’de başkan adayları canlı yayında kozlarını paylaştı
5 Kasım 2024 tarihinde başkanlık seçimleri için sandık başına gidilecek Amerika Birleşik Devletleri’nde Cumhuriyetçi Parti’nin adayı Donald Trump ve Demokrat Parti’nin adayı Kamala Harris, ilk canlı yayın düellosunda karşı karşıya geldi. İki siyasetçi, göçmenlik, kürtaj hakkı, İsrail ve Rusya-Ukrayna savaşı üzerinden kendi politikalarını açıkladı, birbirlerlerine sert eleştiriler yöneltti.
ABD başkanlık yarışında beklenen tartışma dün gece gerçekleşti.
Haftalardır birbirlerine sert eleştiriler yönelten Kamala Harris ve Donald Trump, ABC News tarafından Philadelphia’da gerçekleştirilen münazara programına tokalaşarak başladı.
David Muir and Linsey Davis tarafından sunulan programda önceden hazırlanmış konuşma metinleri ve prompter kullanılmasına izin verilmedi. Adaylara ikişer dakikalık konuşma hakkı verildi ve ilave açıklama ile yanıtlar için birer dakikalık zaman daha tanındı.
İSRAİL’E DESTEK GÖSTERİSİ
Programın Gazze ile ilgili bölümünde iki aday da İsrail’e net şekilde destek verdi.
Ancak Trump, İsrail’e koşulsuz destek silah desteği sağlayan Biden yönetiminin başkan yardımcısı olan Harris’i “İsrail’den nefret etmekle” suçladı.
İsrail’e verdikleri desteğin devam edeceğini ima eden Harris ise her şeyin 7 Ekim’deki Hamas saldırılarıyla başladığını savundu, Gazze’deki sivil ölümlerine de dikkat çekti.
O gün yaşananları anlatan Harris, “O gün de bugün de İsrail’in kendini savunma hakkı olduğunu söylüyorum. Ancak şu da bir gerçek ki aralarında kadın ve çocukların da olduğu çok fazla masum Filistinli öldürüldü. Bu savaş sona ermeli, hemen sona ermeli” dedi.
İsrail ile Hamas arasında bir ateşkesin sağlanması ve esirlerin serbest bırakılması gerektiğini kaydeden Harris, bunun için yoğun şekilde çalıştıklarını belirtti.
Harris, bölgede barışçıl bir çözüm konusunda ise şunları söyledi:
“İki devletli çözüm için bir yol çizmeliyiz, bu çözüm içerisinde İsrailliler için de Filistinliler için de güvenlik olmalı. Gazze’yi yeniden inşa edebileceğimiz, Filistinlilerin hak ettikleri gibi güvenlik, onur ve kendi geleceklerine karar verme imkanlarını olduğu iki devletli çözüm olmalı. Ancak bir konuda sizi temin ederim, İsrail’e her zaman kendini savunma imkanını vereceğim.”
“BEN BAŞKAN OLSAYDIM HİÇ BAŞLAMAZDI”
Öte yandan Trump ise “Esirleri Hamas’ın elinden nasıl kısa sürede kurtaracaksınız?” şeklindeki soruya, “Eğer ben başkan olsaydım bu (Gazze’deki savaş) hiç başlamazdı. Eğer ben başkan olsaydım Rusya asla Ukrayna’ya saldırmazdı” diye yanıt verdi.
Harris’in İsrail’den nefret ettiğini öne süren Trump, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’nun ABD Kongresinde konuşma yaparken Harris’in orada olmadığını hatırlattı.
“İSRAİL İKİ YIL İÇİNDE ORTADAN KALKAR”
Trump, Harris’i kast ederek, “Eğer o başkan olursa İsrail iki yıl içinde ortadan kalkar” iddiasını ortaya attı ve Harris’in aynı zamanda Arap halklarından ve Yahudilerden nefret ettiğini savundu.
Biden yönetiminin İran’a 300 milyar dolar kaynak sağladığını ve Tahran’ın da bu paraları Hamas ve Hizbullah gibi örgütlere dağıttığını öne süren Trump, “(Başkan olursam) Hızlı şekilde anlaşmayı sağlayacağım. Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşı sona erdireceğim. Hatta seçimleri kazanırsam başkan olmadan bile önce bunu yapacağım” ifadelerini kullandı.
AMERİKAN EKONOMİSİNİN DURUMU
İlk soruyu alan ABD Başkan Yardımcısı ve Demokrat Parti’nin başkan adayı Kamala Harris, ABD ekonomisinin dört yıl öncesinden daha iyi bir konumda olduğunu söyledi.
Harris, ekonomi alanında yapılacaklar arasında yeni ebeveyn olanlar için vergi indirimleri, ilk evlerini alacaklara yardım sağlanması ve küçük işletmelere destek verilmesi gibi planları olduğunu belirtti. Harris, “Diğer yandan, rakibimin planı, daha önce yaptığı gibi milyarderlere ve büyük şirketlere vergi indirimi sağlamak” diye konuştu.
Eski ABD Başkanı ve Cumhuriyetçi Parti’nin başkan adayı Donald Trump ise Amerikan ekonomisinin “berbat bir durumda olduğunu” ifade etti.
Harris’in açıklamalarını reddeden Trump, ekonomide yapmak istediği şeyin yabancı ülkelere daha yüksek gümrük vergileri uygulamak olduğunu söyledi. Trump, “Enflasyon nedeniyle ekonomimiz berbat durumda. Enflasyon ülkeleri yok edici bir etken olarak bilinir. Enflasyon ülkeleri parçalar” diye ekledi.
Trump, ülkenin ekonomisinin içinde bulunduğu durumun sorumlusunun düzensiz göçmenler olduğunu iddia etti.
TRUMP’A SERT ELEŞTİRİLER
Eski Başkan Donald Trump’ın ABD’yi 1929-1939 yılları arasındaki büyük buhrandan bu yana görülen en kötü işsizlik rakamları ile karşı karşıya bıraktığını ifade eden Harris, “Donald Trump, arkasında asrın en kötü salgınını bıraktı. Trump, arkasında Amerikan İç Savaşı’ndan bu yana demokrasimize yapılmış en kötü saldırıyı bıraktı” dedi.
Harris, Trump’ın ekonomi için herhangi bir planı olmadığını belirterek şunları ekledi:
“Donald Trump, sizinle ilgilenmekten çok kendi çıkarlarını savunmakla ilgileniyor. Size şimdiden söyleyeyim, bu geceki münazarada yine eskisi gibi bir sürü yalan, şikayet ve hakaret duyacaksınız.”
“GÜMRÜK VERGİLERİ FİYAT ARTIŞLARINA NEDEN OLMAYACAK”
Trump, yabancı ülkelere uygulamak istediği gümrük vergilerinin piyasada fiyat artışlarına neden olmayacağını söyledi. “Daha yüksek fiyatlarla karşılaşacak olanlar, Çin ve yıllardır bizi sömüren diğer ülkeler olacak” diye konuştu.
Cumhuriyetçi siyasetçi, başkanlığı döneminde uygulamaya koyduğu gümrük vergilerinin işe yaradığını ve bu uygulamaların Biden yönetimi tarafından devam ettirildiğini dile getirdi.
KÜRTAJ HAKKI TARTIŞMALARI
Demokrat aday Harris, Cumhuriyetçi rakibi Trump’ı kürtaj kısıtlamalarına desteği nedeniyle de eleştirdi.
İlk çatışmaları üreme hakları üzerineydi. Trump’ın aday gösterdiği üç yargıç tarafından güçlendirilen Yüksek Mahkeme’nin federal kürtaj hakkının önüne geçmesiyle birlikte Trump kürtaj konusundaki tutumunu yumuşatmaya çalıştı.
Konuyu eyaletlere geri döndürmeyi başardığını savunan Trump, “Bu artık halkın oyu. Federal hükümete bağlı değil. Bunu yaparak büyük bir hizmette bulundum, bunu yapmak cesaret isterdi” diye konuştu.
Harris ise kürtaj hakkını şu ifadelerle savundu:
“İnsanların istediği bu muydu? Hamileliğini sonlandırmak isteyen, düşük yapan, acil serviste sağlık hizmeti alamayan, çünkü sağlık hizmeti sağlayıcılarının hapse girmekten korktuğu ve park yerindeki bir arabada kan kaybından ölmek üzere olan hamile kadınlar mı?”
GÖÇMENLERİ HEDEFE OTURTTU
Demokrat aday Harris’e göçmenlik konusunda sert eleştiriler yönelten Trump, düzensiz göçmenlerin Amerikan vatandaşlarının evcil hayvanlarını yediğini iddia etti.
Trump, “Sprinfield’da köpekleri yiyorlar. Ülkemize giren insanlar, kedileri yiyor. Burada yaşayan insanların evcil hayvanlarını yiyorlar” diye konuştu.
“SAVAŞIN DURMASINI İSTİYORUM”
Canlı yayın programının moderatörlerinden David Muir’in Ukrayna ile Rusya arasında devam eden savaşta kazanan tarafın Ukrayna olmasını isteyip istemediğine ilişkin bir soruya cevap veren Trump, “Savaşın durmasını istiyorum. İnsanların hayatlarını kurtarmak istiyorum. Milyonlarca insan ölüyor. Gerçek rakamlar, duyduğunuz yalan haberlerden çok daha kötü” dedi.
Hem Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin hem de Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenski ile iyi ilişkileri olduğunu vurgulayarak seçilmesi halinde savaşı durduracağını ifade eden Trump, “Bana sorarsanız ABD’nin en büyük çıkarı, bu savaşın sona erdirilmesi, artık bitirilmesi ve bir uzlaşma sağlanmasıdır. Çünkü, artık onca insanın hayatlarını kaybetmesine bir son vermemiz gerekiyor” ifadelerini kullandı.
“İŞTE BİR YALAN DAHA”
Trump, Ukrayna konusundaki açıklamaları sırasında Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in Ukrayna ve Rusya arasında barışı tesis etmek için arabulucu olarak gönderildiğini fakat başarısız olduğunu ileri sürdü.
Trump, “Savaş başlamadan önce kendisini barışı müzakere etmek için gönderdiler. Üç gün sonra, Rusya içeri girdi ve savaş başladı. Çünkü orada söyledikleri her şey cılız ve aptalcaydı” diye konuştu.
Programın sunucusunun Harris’e “Rusya Devlet Başkanı Putin ile doğrudan görüştünüz mü?” sorusunu yöneltmesi üzerine Harris, “Bu münazaranın başında, bu arkadaştan bir sürü yalan işiteceğinizi söylemiştim. İşte bu da, bu yalanlardan biri” dedi.
Putin ile değil Ukrayna lideri Volodimir Zelenski ile görüşmeler gerçekleştirdiğini söyleyen Harris, Amerika’nın uluslararası kural ve normları koruyan liderlere ihtiyacı olduğunu ifade etti.
“GERİ GİTMEYECEĞİZ”
Demokrat aday Kamala Harris, kapanış konuşmasında seçim kampanyasında sıklıkla başvurduğu bir slogana başvurarak “Geri gitmeyeceğiz” dedi.
Canlı yayın programında Amerika’nın ülke için birbirinden oldukça farklı iki vizyon ile karşı karşıya kaldığını ve bunlardan birinin geleceğe yönelik iken diğerinin geçmişe takılıp kaldığını söyleyen Harris, “Fakat biz geri gitmeyeceğiz” diye ekledi.
“ÜÇ BUÇUK YILDIR NEDEN YAPMIYOR?”
Donald Trump ise kapanış konuşmasında Harris’in seçim kampanyası sırasında verdiği sözleri neden derhal uygulamaya koymadığını sordu.
Trump, şunları söyledi: “Şunu yapacak, bunu yapacak, harika şeyler yapacak diyorlar. Peki neden yapmıyor? Üç buçuk yıldır görevde. Sınırdaki sorunları çözmek için üç buçuk yıl zamanı vardı. İstihdam oluşturmak için üç buçuk yıl zamanı vardı.”
TRUMP’IN EKİBİ ZAFER İLAN ETTİ
Canlı yayın programının ardından Donald Trump’ın seçim kampanyası ekibi, gecenin galibinin Cumhuriyetçi aday Trump olduğunu ileri sürdü.
Trump’ın ekibi tarafından yayınlanan açıklamada, “Başkan Trump’ın Amerika için cesur bir vizyon ortaya koyduğunu ve ilk dönemindeki başarıları ekonomiyi canlandırarak, sınırı güvence altına alarak ve ülke genelinde toplumu harap eden suçluları durdurarak nasıl devam ettireceğini gördük” denildi.
HARRİS’İN TARAFINDAN YENİ BİR DÜELLO ÇAĞRISI
Harris’in seçim kampanyası ekibinden yayınlanan açıklamada ise yeni bir canlı yayın düellosu daveti yapıldı.
Açıklamada, “Amerikan halkı, parlak ışıklar altında bu sonbaharda sandıkta karşılaşacağı seçimi gördü. Kamala Harris ile ileriye gitmek mi yoksa Trump ile geriye gitmek mi? Bu gece bunu gördüler. Ekim ayında yapılacak ikinci düelloda da bunu görmeleri gerek. Başkan Yardımcısı Harris, ikinci bir canlı yayın programına çıkmaya hazır. Peki Trump buna hazır mı?” denildi.