AB’den Çinli elektriklilere vergi duvarı… ‘Ben bu filmi daha önce görmüştüm’
Başlıktaki cümle, Avrupa Birliği’nin (AB) geçen hafta aldığı ‘4 Temmuz’dan itibaren Çin’den ithal edilecek elektrikli araçlardaki vergi tarifesini yüzde 38.1’e kadar artırma’ kararının hemen ardından Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol’dan geldi.
Türkiye’nin AB’nin aldığı karardan bir sene önce Çin’den ithal elektrikli araçlara, bu yıl ise tüm yakıt türlerindeki otomobillere yüzde 40 ilave gümrük vergisi getirmesi kararını düşününce eminim Türk otomotiv sektörü de “Ben bu filmi daha önce görmüştüm” demiştir. Ancak, geçtiğimiz hafta CNBC-e’ye konuşan Fatih Birol’un bu ifadeleriyle işaret ettiği nokta oldukça dikkat çekici:
“Biz bu filmi daha önce güneş santrallarında da görmüştük. Bugün en çok kurulan santrallar güneş enerjisi santralları. Şimdi aynı senaryoyu elektrikli araçlarda görüyoruz. Maliyetler düşüyor, imalat maliyeti açısından birçok ülkede tedirginlik yarattı. Ülkelerin kendi ürettiği elektrikli araçlar, Çin’den çok daha ucuza gelecek ve rekabet sorunu yaşanacak. Bu ülkeler, kendi ekonomilerini ve sanayilerini korumak için tedbir alıyorlar, bu rasyonel bir durum. Burada iyi bir denge bulmak lazım; kendi imalat sektörünü korurken, temiz ve güvenli teknolojileri de tamamen durdurmamak lazım. Denge son derece önemli.”
Fatih Birol
ALMANLAR ENDİŞELİ
Kısaca hatırlatmak gerekirse AB, 4 Temmuz itibarıyla Çin’den ithal edilen elektrikli araçlardan yüzde 10 gümrük vergisinin üzerine yüzde 38.1’e varan vergi tarifeleri uygulayacak. Ancak bu vergiler, Avrupa Komisyonu’nun Çinli markalar için başlattığı sübvansiyon soruşturmasında işbirliği yapan markalara göre değişiklik gösterecek. Aşağıdaki 3 şirkete ise özel oranlar uygulanacak:
– BYD %17.4
– Geely %20
– SAIC %38.1
İlave vergi Çinlileri yavaşlatacak ancak işler Avrupalı özellikle Alman markalar için bir hayli karışık. Çünkü, Çin cephesi AB’de üretilen büyük motorlu araçlara vergi uygulayacağının ipuçlarını verdi. Bu durum BMW, Mercedes-Benz ve Porsche gibi şirketler için potansiyel olarak felaket doğurabilir. Almanlar için iş bununla da sınırlı değil. Örneğin; BMW Grubu çatısı altındaki MINI soruşturmada işbirliği yapan bir şirket olarak sınıflandırılması için yeterli bilgi sağlayamadığı için yüzde 38.1 vergiyle karşı karşıya kalabilir. Diğer yandan, kararın ardından en çok tartışılan konulardan birisi Fatih Birol’un de işaret ettiği temiz enerji hedefleri… Öyle ki, Avrupa, Çin elektrikli araçları olmadan net sıfır hedeflerine ulaşmada zorluk yaşayabilir.
TÜRKİYE’DE FİYATLARI ARTIRMASI BEKLENMİYOR
TÜRKİYE, ticaret anlaşmaları gereği gümrük tarifelerinde AB ile birlikte hareket ediyor. Örneğin, Çin’den ithal edilen ürünlere yüzde 10 gümrük vergisi uyguluyor. Bu durum da doğal olarak akıllara “Çin’den gelen elektrikli araçlara yüzde 10 + yüzde 40 + yüzde 38.1 gümrük vergisi gibi bir vergi mi uygulanacak” sorularını getiriyor. Ancak, görüştüğüm sektör yetkilileri böyle bir artış beklemediklerini kaydetti. Çünkü, Türkiye yüzde 10 gümrük vergisinin üzerine “yüzde 40 ilave gümrük vergisi” şartı koşarken, AB’nin aldığı karar Çinlilere yönelik sübvansiyon soruşturması ve bilgi paylaşımı üzerine alınan bir vergi kararı. Yani terim olarak ayrılıyor.