Araştırma projelerine yeterli bütçe bulunamıyor, yenilikçi fikirler yarım kalıyor: Üniversitelerde kriz

Üniversitelerin 2024-2028 yılı stratejik planlarında ekonomik sıkıntıların yansımaları görüldü. Pek çok üniversitenin dört yıldaki yol haritasını oluşturan stratejik planlarında yer alan ekonomik analiz bölümünde, “ekonomik iklim nedeniyle öğrencilerin ortalama yaşam maliyetlerinin ve eğitim masraflarının artması, TL bazında kabul edilen araştırma fonlarının döviz kurundaki düzensizlik ve artış eğilimi nedeniyle sürekli erimesi” tespiti yapıldı.

YURTDIŞINDA ARAYIŞ

Ankara Üniversitesi’nin planının ekonomik analiz bölümünde “eğitim ücretlerindeki kitap, yeme, içme, barınma ve benzeri artışlara karşılık, öğrencilere yeterli burs imkânının sağlanamadığı ve yenilikçi önerileri olan araştırmacıların yeteri kadar fonlanamaması sebebiyle yeni fikirlerin hayata geçirilemediği” kaydedildi. Planda bu sorunlara karşı “Döviz bazında araştırma desteği alınabilmesi için Avrupa Araştırma Konseyi (ERC), Horizon ve benzeri uluslararası araştırma fonlarına başvuru ve proje hazırlama konusunda Araştırma Dekanlığı ve Teknoloji Transfer Ofisi’nin (TTO) aktif rol üstlenmesi” çözümlerine yer verildi.

ARAŞTIRMA BÜTÇESİ ERİYOR

Ege Üniversitesi’nin planında da “döviz kurlarındaki değişimin tüm araştırma projelerinin bütçelerine yansıtılmadığı ve bu nedenle araştırma projelerinin bütçelerinin alım gücünün giderek azaldığı, buna bağlı olarak da gerçekçi bütçe planlamasının yapılamadığı ve uzun vadede araştırma ve proje kalitesinin düştüğü” belirtildi. Mali kaynakların da azaldığı söylenen planda, “Eğitim ve araştırmaya yapılacak yatırımlarda oluşacak sınırlılıkların var olması” tehdidi yer aldı. Bu sorunlara karşı da raporda “Araştırmacıların dış destekli projelere yönelime motive edilmesi. Üniversite kaynaklarının ortak kullanımının teşvik edilmesi. Yeni demirbaş alımlarında amortisman sürelerinin dikkate alınması” önlemleri sıralandı.

GENÇ İŞSİZLİĞİ ARTIYOR

Yalova Üniversitesi’nin planında ise “genç işsizliğin artması sonucunda üniversite eğitimi ile daha iyi bir yaşam sürdürülebileceğine olan inancın da azaldığı” tehdidine yer verildi. Çukurova Üniversitesi’nin planında “kaynak yetersizliğine bağlı olarak ilave personel ihtiyacının giderilemediği, öğrenciler için sosyal aktivitelerin kısıtlandığı, bina ve laboratuvar altyapılarının yenilenemediği, son yıllarda yurtdışına yerleşen akademisyenlerin üniversitelerde nitelikli işgücü kaybı yarattığı” belirtildi. Bursa Uludağ Üniversitesi’nin planında “Döviz kurlarındaki değişkenlik nedeniyle araştırma faaliyetleri için ihtiyaç duyulan ve genellikle yurtdışından ithal edilmesi gereken makine teçhizat, kimyasal ve sarf malzemelere sahip olmanın günden güne zorlaşması” tespiti yazıldı.