Ateşkes vakti geldi… 15 Ağustos’ta görüşülecek

ABD Başkanı Joe Biden, Katar Buyruğu Pir Temim bin Hamed Al Sani ve Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi tarafından ortak yayınlanan açıklamada İsrail ve Hamas’ın hiçbir mazeret üretmeksizin ateşkes yapmasının vaktinin geldiği belirtilerek taraflar 15 Ağustos’ta görüşmelere çağrıldı. Açıklamada, “hem uzun müddettir acı çeken Gazze halkının hem de uzun müddettir acı çeken rehinelerin ve ailelerinin acılarını derhal dindirmenin vakti geldi. Ateşkesi ve rehineler ile tutukluların özgür bırakılması muahedesini sonuçlandırmanın vakti geldi” denildi.

‘PLANI KABUL EDİN’

Liderler, İsrail ve Hamas’ın kabul etmesini istedikleri planın, 31 Mayıs’ta ABD Başkanı Joe Biden tarafından duyurulan üç basamaklı ateşkes ve rehinelerin özgür bırakılması planı olduğunu söyledi: “Bu mutabakat, Lider Biden’ın 31 Mayıs 2024’te ortaya koyduğu ve BM Güvenlik Konseyi’nin 2735 sayılı kararı ile onaylanan unsurlara dayanmaktadır.”

‘ÇATIŞMALAR SON BULSUN’

– Lider Biden, birinci basamağın altı hafta süreceğini, bu müddet zarfında tam ateşkes sağlanması, İsrail güçlerinin Gazze’deki sivil nüfus olan bölgelerden büsbütün çekilmesi ve Hamas’ın elindeki bayan, yaşlı ve yaralı rehinelerin Filistinli mahkûmlar karşılığı hür bırakılmasının sağlanacağını duyurmuştu.

– Şayet altı hafta boyunca taraflar ikinci kademede anlaşamazsa ateşkes bitmeyecek, muahede bulunana kadar müzakereler devam edecek. İkinci evreye geçilebilirse İsrailli erkek askerler de dahil olmak üzere hayatta olan tüm rehineler özgür bırakılacak ve karşılığında yeniden İsrail’in elindeki Filistinlileri içeren bir takas gerçekleşecek. Ayrıyeten İsrail güçlerinin Gazze’den büsbütün çekilmesi ve altı haftalık ateşkes, “düşmanlıkların kalıcı olarak bitirilmesi” halini alacak.

– Üçüncü basamakta ise Gazze’nin tekrar inşasına geçilecek.

TARAFLAR DOHA VEYA KAHİRE’DE BULUŞACAK

Bölgede hücumlar şiddetle devam ederken Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İrtibat Danışmanı John Kirby, basın brifinginde, ABD, Mısır ve Katar’ın ortak açıklamasının akabinde tarafların harekete geçtiğini belirtti. Bu kapsamda 15 Ağustos Perşembe günü Katar’ın başşehri Doha yahut Mısır’ın başşehri Kahire’de tarafların bir ortaya gelmesi konusunda mutabık kalındığını vurguladı. Kirby, müzakere görüşmelerine İsrail’in bir heyet göndereceğini ve “Hamas’ın heyet göndereceğinin” Katar tarafından taahhüt edildiğini söyledi. Kirby, ABD’nin de toplantıda yer alacağını ve bir ateşkes muahedesine hemen varılması gerektiğini vurguladı.

HAMAS YETKİLİSİ ÖLDÜRÜLDÜ 

– İSRAİL ordusuna ilişkin hava araçlarının Lübnan’ın güneyindeki Sayda kentinde bir araca düzenlediği atakta Hamas yetkilisi Samir el-Hac’ın öldüğü, iki sivilin de yaralandığı bildirildi. Lübnan resmi ajansı NNA’nın haberine nazaran, İsrail ordusu, Ayn el-Helva Mülteci Kampı yakınındaki Hasbaya kavşağında seyir halindeki bir aracı vurdu. Kelam konusu araca 2 füze isabet etti. Mülteci kampının güvenliğinden sorumlu Samir el-Hac olay yerinde hayatını kaybetti. Hücumun akabinde Ayn el-Helva Mülteci Kampı sakinleri İsrail’in saldırganlığını kınamak üzere bir yürüyüş düzenledi.

ABD’Lİ YETKİLİ: İRAN’IN SALDIRMASI LEGAL DEĞİL

Hürriyet’in de ortalarında bulunduğu basın mensuplarıyla bir ortaya gelen üst seviye Beyaz Saray yetkilisi, İran’ın İsrail’e askeri akın gerçekleştirmesinin altında hiçbir yasal temelin olmadığını öne sürdü. ABD, Katar ve Mısır’ın İsrail ve Hamas’a derhal ateşkes daveti yaparak 15 Ağustos’ta görüşmelere çağırması üzerine konuşurken İran’ın muhtemel misillemesinden de bahseden yetkili, “‘İran’ın artık İsrail’e askeri olarak saldırma hakkı var üzere bir his var, bu mantığı büsbütün reddediyoruz” derken, “fakat rastgele bir acil duruma hazırlıklı olacağız” diyerek ABD’nin bölgeye yaptığı ek askeri yığınağa dikkat çekti.

‘EKONOMİSİNİ ETKİLER’

İran’a üstü kapalı bir tehditte de bulunan üst seviye yetkili, bu türlü bir atağın İran’ın iktisadı ve yeni seçilmiş hükümeti için önemli sonuçlar doğurabileceğine dikkat çekti: “Böyle direkt bir taarruzun, İran’ın iktisadı için epey değerli sonuçları olabileceğini düşünüyorum, endişelendikleri yeni bir hükümetleri olduğunu biliyorum, bu yüzden bu türlü bir saldırıyı caydırmak için elimizden gelen her şeyi yapıyoruz.” 

TÜRKİYE’DEN DAVETE DESTEK

– Türkiye Dışişleri Bakanlığı, üçlü ateşkes çağrısına takviye iletisi yayınladı. Bildiride şu sözler yer aldı: “Gazze’de kalıcı ateşkes sağlanması emeliyle ABD, Katar ve Mısır’ın arabuluculuğunda yürütülen eforları takdir ediyoruz. Açıklamada yer alan konuların hayata geçirilmesini destekliyoruz. Üç evreli plan, barış için uygun bir taban teşkil etmektedir. Filistinlilerin ateşkes konusunda gösterdiği yapan tavrın İsrail tarafından da sergilenmesi gerekmektedir. Memleketler arası toplum, Netanyahu Hükümeti üzerinde gerekli baskıyı kurmalıdır.”