AYM’nin istatistikleri gerçeği gözler önüne serdi, ferdi müracaatlar birikti!
Birinci çeyrekte 529, ikinci çeyrekte 2 bin evrak incelendi. Makul müddette yargılanma hakkı birinci sırada.
Anayasa Mahkemesi (AYM), 2024’ün birinci yarısını içeren, “23.09.2012-30.06.2024” yıllarını kapsayan kişisel müracaat istatistiklerini yayımladı. Kelam konusu datalar, birinci çeyrek datalarıyla karşılaştırıldığında; AYM’ye yapılan müracaatlarda 15 bin 691 belge daha eklenerek, 2024’ün yarısında toplam 37 bin 657 ferdi müracaat oldu. Bu evraklardan 28 bin 476’sı tahlile kavuşturuldu. Bunun yanı sıra Yüksek Mahkeme’nin geçmiş yıllardan da devreden ve hâlâ görülmeye devam eden manasına gelen “derdest başvuru” sayılarında ise düşme olmadığı görüldü. Bu kapsamda birinci çeyrekte Yüksek Mahkeme’de tahlil bekleyen derdest ferdî müracaat sayısı 18 bin 907’ydi. 2024’ün birinci sayısında yaklaşık iki katına çıkarak 32 bin 226’ya yükseldi.
VERİLER PAYLAŞILDI
AYM, datalar kapsamında müracaatlar için aldığı kararların çeşitlerine nazaran de sayısal bilgileri paylaştı. Bu kapsamda Yüksek Mahkeme’nin “en az bir hak ihlali yönünden” karara bağladığı belge sayılarında da yükselme olduğu saptandı. Mahkemenin 2012’den 2024’ün birinci çeyreğine kadar bu istikamette karara bağladığı belge sayısı 73 bin 89’du. Bu sayı 2024’ün birinci yarısında 74 bin 574’e yükseldi.
Böylece 2024’ün ikinci çeyreğinde en az bir hak ihlalinin olduğu evrak sayısına 1485 yeni belge eklenmiş oldu. Bunun yanı sıra “en az bir hakkın ihlal edildiğine” yönelik karara bağlanan evrak sayılarının 2024 yılı içinde de yaklaşık üç katına çıktığı belirtildi. 2024’ün birinci çeyreğinde toplam 529 belgede bu istikamette karar verilirken birinci yarıda bu sayı 2 bin 14’e yükseldi. 2013 Haziran 2024 ortasındaki datalara bakıldığında ihlal kararlarının hak ve özgürlüklere nazaran dağılımında “makul müddette yargılanma hakkının” en çok ihlal edilen hak olduğu belirlendi. Dikkat çeken artış da azap ve makûs muamele yasağında görüldü. Birinci çeyrekte belge sayısı 866 iken birinci yarıda belge sayısı 1069’a yükseldi.
1000 EVRAK İNCELENDİ
Yüksek Mahkeme, 2013’ten Haziran 2024’e kadar yapılan ferdî müracaatların 1401’inde “bir hakkın ihlal edilmediğine” yönelik karar verdi. Mahkeme bu kararlarda; kabul edilebilirlik kararı vermesine rağmen, temel incelemesi kademesinde ihlal kararı vermedi.