Barış zirvesinde ortak görüş: ‘Masada Rusya da olmalı’

İsviçre’de düzenlenen Ukrayna barış konferansı dün gerçekleşen ikinci gün oturumlarının ardından son buldu. Türkiye dahil 91 ülke ve 8 uluslararası kuruluşun katıldığı konferansın sonuç bildirgesinde “bir sonraki zirveye tüm tarafların katılımı” vurgusu dikkat çekti. İsviçre’de düzenlenen konferansa Rusya davet edilmemiş, Çin de bu sebeple zirveye temsilci göndermemişti.

NÜKLEER VURGUSU

Şubat 2022’den bu yana devam eden savaşı sona erdirmek amacıyla atılan ilk kapsamlı adım olma niteliğindeki zirve bildirgesi, İsviçre Cumhurbaşkanı Viola Patricia Ahmerd ve Ukrayna lideri Volodimir Zelenski tarafından açıklandı. Uluslararası kamuoyunun Ukrayna krizine bakışını yansıtan ve bağlayıcı niteliği olmayan bildiride, çatışmaların Birleşmiş Milletler tüzüğü esas alınarak Ukrayna’nın egemenlik ve toprak bütünlüğü çerçevesinde sonlandırılması gerektiği vurgulanırken, nükleer güvenliğine geniş yer verildi. Rusya’nın adı verilmeden “ihtilafta nükleer silah kullanılmamalı” çağrısı yapılan bildiride, Zaporojye Nükleer Santralı dahil olmak üzere Ukrayna topraklarındaki tüm nükleer tesis ve elektrik santrallarının Kiev yönetimi ile Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nun denetiminde işletilmesi gerektiği vurgulandı.

İMZA ATMAYANLAR VAR

Karadeniz’de ve Azak Denizi’nde tüm limanlarda serbest ticaretin garanti altına alınması çağrısı yapılan bildiri metninde, dünya gıda güvenliği dikkate alınarak limanların savaş hedefi haline gelmemesi gerektiği belirtildi. Bildiride ayrıca iki ülke arasındaki savaş esirlerinin ve kaçırılan çocukların sayı eşitliğine bakmaksızın takas edilmesi önerisi yer aldı. En dikkat çekici unsurlardan biri ise bir sonraki barış konferansına Rusya’nın davet edilmesi gerekliliğine yapılan vurgu oldu. Metinde, Rusya’nın katılımıyla gerçekleşecek bir konferasın daha verimli sonuçlar doğuracağı ifade edildi. Brezilya, Hindistan, Suudi Arabistan, Güney Afrika, Birleşik Arap Emirlikleri, Bahreyn, Vatikan, Tayland, Endonezya, Libya ve Meksika bildiriye imza atmadı. Türkiye, ABD, Fransa, İngiltere ve Suudi Arabistan’ın ise bir sonraki zirveye ev sahipliği yapma niyetlerini dile getirdiği belirtildi.