Barrio’nun Salt Galata’daki standı, ‘bakıp geçmeyi’ değil, ‘durup düşünmeyi’ vaat ediyor

Multimedya sanatkarı Itziar Barrio’nun “Öyleyse En Başa Dönelim” standı, 23 Mayıs’tan itibaren Salt Galata’da sanatseverlerle buluşuyor. Husus üçlemesindeki sinema ve görüntü yerleştirmelerini yeni üretimlerle bir ortaya getiren Barrio, stantta, teknoloji, emek, husus ve kimlik üzere kavramları ve ortasındaki kesişimleri irdeliyor. Sergiyi Salt’tan Fatma Çolakoğlu programlamış ve standın tasarımı Emrehan Altuner’in imzası var. Stant 29 Eylül’e kadar görülebilecek.

İLERLEYEN TEKNOLOJİ VE SANAT

Sergi üç kısımdan oluşuyor. Üçlemenin birinci eseri olan görüntü yerleştirme, “Sen Yorgunluktan Ölürken Teleskobuna Kaçıp Işığı Perdeleyen Bir Cin” (A Demon That Slips into Your Telescopes While You’re Dead Tired and Blocks the Light) ismini taşıyor. Görüntüde, teknolojik ilerlemenin seyrini belirleyen bilimsel keşifler ile insan algısının sonlarındaki astronomi olaylarına odaklanıyor Barrio. Görüntüde fizik profesörlerinin uzayla ilgili görüşleri de yer alıyor, bir dron fotoğrafçısının gelişen teknolojiyle birlikte hayatını süsleyen hayalleri de.

EMEK VE İNSAN

Üçlemenin ikinci eseri, ROBOTA MML (2019-süregiden). Eser, görüntü ve robotik heykellerden oluşuyor. Barrio, yapıtında, birinci kere Karel Capek’in 1920 tarihli tiyatro oyunu R.U.R.da kullanılan robot kavramının etimolojik kökenlerini takip ediyor. Çekçe “robota” sözcüğü “mecburi hizmet”, “angarya”, “köle emeği” manasına geliyor ve Capek, “robota” sözcüğünü birinci olarak bahsedilen yapıtında “mekanik işçi” manasıyla kullanıyor. Barrio da Capek’ten esinlenerek, bir robotu aslında insanların yaşadığı şimdiki tecrübelerden ayırarak, bir kimliğe büründürüyor ve vücudun fonksiyonundan toplumsal cinsiyet meselelerine kadar izleyenleri düşünmeye davet ediyor. Mekanikleşmenin insan üzerindeki tesiri, bir “vücut geliştirmeci” ile gözler önüne seriliyor.

MEDİTASYON DENEYİMİ

Üçlemenin son eseri, Barrio’nun sanatçı ve bestekar Seth Cluett ile birlikte ürettiği “Parçacıklı Madde” (Particle Matter) yapıtı. Görüntü, ABD’nin New Jersey eyaletindeki Nokia Bell Laboratuvarları’nın yankısız odasında yapılan ses kayıtlarıyla toz, polen, buhar, duman ve jeolojik olaylara ilişkin imgeleri içeriyor. Barrio öteki yapıtlarında olduğu üzere burada da sanatı ve bilimi bir ortaya getiriyor. Ortaya çıkarılan görsel ve işitsel sunu, izleyenlere meditasyon tecrübesi yaşatıyor.

SANAT, BAKIP GEÇMEK Mİ

“Öyleyse En Başa Dönelim”, bir tablo ya da bir heykelin karşısına geçip “Aaa ne güzelmiş” demeyi vaat etmiyor. Yeri, vakti, birlikte çalışmanın ve yaşamanın tecrübesini, toplumsal problemlerin farklı bir açıdan ele alınıp yansıtılmasını, vücudun fonksiyonunu, toplumu bir ortada tutan tüm kıymetleri ve bağları yine düşünmeye sevk ediyor. Yaklaşık bir buçuk saatlik acı müşahedem o ki gelenlerin bir birden fazla, sanatı “bakıp geçmek” hareketine indirgemiş. Barrio’nun üçlemesi, sanatı “bakıp geçme”ye indirgeyenlere karşı da aslında bir manifesto niteliğinde.