Beşar Esad’dan görüşmeye yeşil ışık: Türk askerinin çekilmesi ön şart değil

Suriye’de rejim lideri Beşar Esad, Ankara-Şam çizgisinde olağanlaşma sinyallerinin güçlendiği bir devirde üst seviye müzakerelere başlamak için Türkiye’nin Suriye topraklarındaki askerlerini çekmesinin “zorunluluk olmadığını” söyledi. Son devirde Rusya’nın da arabuluculuk eforlarıyla sürat kazanan olağanlaşma atmosferinde, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan dahil olmak üzere en üst seviye Türk yetkililerin yaptığı olumlu açıklamalara Suriye cephesinden de ölçülü bir cevap geldi.

‘İLERLEME KAYDEDEMEDİK’

Önceki gün Suriye meclisine hitap eden Esad, konuşmasında Türkiye ile olağanlaşma sürecindeki gelişmelere de yer ayırdı. Rusya, İran ve Irak’ın son devirdeki arabuluculuk eforlarına atıfta bulunan Esad, “Arabulucuların ciddiyetine ve samimi eforlarına karşın teşebbüslerde kayda kıymet bir ilerleme gerçekleşmedi” dedi.

“İlişkilerin olağana dönmesi için Türk güçlerinin Suriye topraklarından çekilmesi ve terör kümelerine verilen dayanağın son bulması üzere mevcut duruma neden olan siyasetlerin aksine dönmesi gerekiyor” diyen Suriye lideri, görüşmelere başlamak için ise bunun bir ön koşul olmadığını vurguladı.

‘ANLAŞMA İMZALAYALIM’

Her iki ülkenin egemenliğini garanti altına alan ve gelecekteki müzakerelerin yol haritasını belirleyen bir mutabakat imzalanması davetinde bulunan Esad, “Türkiye güçlerini çekmezse görüşmelere başlamayacağımız yanlışsız değil” kelamlarıyla mümkün müzakerelere ön şartsız yeşil ışık yaktı.

ERDOĞAN SİNYALİ VERMİŞTİ

Türk yetkililer de son aylarda Suriye ile olağanlaşma sürecine ait çeşitli açıklamalar yapmıştı. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan, 28 Haziran’da “Diplomatik bağların kurulmaması için hiçbir sebep yok” derken, 7 Temmuz’da yaptığı açıklamada ise Suriye lideri Esad ile olası bir görüşme için “her an” davette bulunabileceklerini söylemişti. Olumlu bir adıma karşılık göstereceklerini belirten Erdoğan, “Beşar Esad şu anda Türkiye ile ilgileri düzeltme noktasında bir adım attığı anda biz de ona karşı o yaklaşımı gösteririz. Zira biz dün Suriye ile düşman değildik ki biz Esad ile ailece görüşüyorduk. Biz, davetimizi yapacağız. Bu davetle birlikte de Türkiye-Suriye bağlarını geçmişte olduğu üzere tıpkı noktaya getirelim istiyoruz” tabirlerini kullanmıştı.

‘ZAMANIN RUHU BARIŞ DİYOR’

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan da 14 Temmuz’da yaptığı açıklamada son bir yılda çeşitli seviyelerde gerçekleşen görüşmelerin çok hareketli geçmediğini belirterek, “Zamanın ruhu bizi barışı, istikrarı aramaya zorluyor” demişti. Suriye ile görüşme sürecine ait 24 Temmuz’da da açıklama yapan Fidan, “Biz güçlü bir ülkeyiz. Çaresizlikten ötürü bir görüşme arayışı içinde değiliz” demişti.

BAKAN GÜLER ÇEKİLME İÇİN ŞART KOŞMUŞTU

MİLLİ Savunma Bakanı Yaşar Güler, iki hafta evvel Türkiye ile Suriye ortasında gerekli koşulların sağlanması halinde bakanlık seviyesinde görüşmeler yapılabileceğini söylemişti. Güler, “Suriye’den çekilme uyumu sadece Suriye’de yeni anayasa kabul edildikten, seçimler yapıldıktan, hudutlar güvenlik altına alındıktan sonra görüşülebilir” sözlerini kullanmıştı. Güler, 26 Temmuz’da yaptığı açıklamada ise şunları kaydetmişti:

“Irak ve Suriye hudutlarımız boyunca güvenlik koridoru oluşturma kararlılığımız tamdır. Suriye rejimi ile görüşmeler yalnızca Astana’da İran, Türkiye, Suriye ve Rusya olarak dörtlü yapılıyor. Maksadımız, Suriye’de 2254 sayılı Birleşmiş Milletler Güvenlik Kurulu Kararı temelinde siyasi bir tahlile ulaşılmasıdır. Temennimiz komşumuz Suriye ile rasyonel bir yerde yeni bir sürecin başlatılmasıdır.”