‘Bizim planımızı bekleyin’… Ürdün ve Mısır Trump’a direniyor

Gazze Şeridi’ni ele geçirerek Filistinlileri kendi topraklarından sürme planında ısrar eden ABD Başkanı Donald Trump ile Beyaz Saray’da görüşen Ürdün Hükümdarı 2’nci Abdullah, “Arap devletlerinin kendi planlarını ortaya koyacaklarını” söyledi.

‘PRATİK FİKİRLER SUNDUK’

Oval Ofis’teki görüşmede ABD Başkanı’nın “Gazze’yi devralacaklarını ve buranın ABD’nin yetkisinde olacağını” tekrar etmesine rağmen Kral Abdullah, Mısır ve Suudi Arabistan olmak üzere Arap ülkelerinin bir ortaya gelerek sürece ait görüşmeler yapacaklarını ve bu görüşmelerin sonucunun beklenmesi gerektiğini söyledi. Kameralar önünde temkinli ve diplomatik bir lisan kullanan Kral Abdullah, baş başa görüşme sonrası yaptığı açıklamada ise “Trump’a Ürdün’ün, Gazze ve Batı Şeria’daki Filistinlilerin yerlerinden edilmesine karşı kararlı tavrını yineledim” dedi. Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi de “Filistinlileri yerinden etmeden Gazze Şeridi’ni tekrar inşa etmeye yönelik bir Arap-Mısır-Filistin planı olduğunu” söyledi. Safedi, Kral Abdullah’ın, Trump’la görüşmesinde “pratik fikirler” sunduğunu da belirtti. 

Ürdün Kralı’nın bahsettiği planın detayları şimdi bilinmiyor. Kahire idaresi, Trump’ın açıklamalarının akabinde 27 Şubat’ta Mısır’da Gazze bahisli fevkalâde Arap doruğu düzenleneceğini açıklamıştı. Siyasi analistler, planın doruğun akabinde paylaşılabileceğini belirtirken zirvenin mevcut başkanı Bahreyn Kralı Hamad bin İsa El Halife’nin, bu hafta sonu Trump ile görüşmesi bekleniyor. Mısır medyasının bildirdiğine göre, Mısır Devlet Başkanı Abdülfettah el-Sisi’nin planlanan Washington ziyareti ise iptal oldu. Mısırlı kaynaklar, “gündemde Filistinlileri Gazze’den çıkarma planı olduğu sürece”, Sisi’nin ABD’ye gitmeyeceğini söyledi. Trump ve Sisi ortasında 1 Şubat’ta gerçekleşen telefon görüşmesinde, ABD Başkanı Mısırlı mevkidaşına Beyaz Saray’ı ziyaret etmesi için açık davette bulunmuştu. 

HAMAS’TAN TAKDİR

Hamas, Ürdün ve Mısır’ın Filistinlilerin Gazze’den zorla yerinden edilmesini reddederek bir Arap planı hazırlama gayretlerini takdir ettiğini belirten bir açıklama yayınladı. Ramallah merkezli Filistin Yönetimi’nin Dışişleri Bakanlığı da Ürdün Kralı’nın Washington’daki yorumlarını ve Mısır, Suudi Arabistan ve öbür ülkelerin plana karşı yansılarını “cesur ve kardeşçe” olarak nitelendirerek Gazze’nin “Filistin, Arap ve milletlerarası mutabakattan yararlanan ve memleketler arası ve ortak kurumların katkısıyla uygulanan sağlam bir plana” muhtaçlığı olduğu istikametinde açıklamada bulundu.

Başkan Trump, Gazzelileri Mısır ve Ürdün’e sürme planından bahsederken iki ülkenin mültecileri istekli olarak kabul etmemesi durumunda Amerikan yardımlarını kesme tehdidinde bulunmuştu.

SİSİ VE ABDULLAH GÖRÜŞTÜ

Bu ortada Mısır Cumhurbaşkanlığından yapılan açıklamaya nazaran, Sisi ve Kral Abdullah dün telefonda görüştü. İki önderin, “Filistin halkını topraklarından çıkarmadan Gazze Şeridi’nin tekrar inşa sürecinin bir an evvel başlatılmasının önemine” vurgu yaptığı belirtildi.

MACRON: GAZZE BOŞ ARAZİ DEĞİL

KRAL Abdullah ile görüşmesinde Gazze’yi ele geçirme planını tekrarlayan Trump’a Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da karşı çıktı. Trump’ın Gazze planını reddeden Macron, Filistinlilere “saygı” davetinde bulundu. “Gazze, boş bir arazi değil, 2 milyon insanın yaşadığı topraklar. 2 milyon beşere, ‘Tamam artık iddia edin ne olacak? Buradan gideceksiniz’ diyemezsiniz” formunda konuşan Macron, yapılması gerekenin “gayrimenkul planı değil siyasi çözüm” olduğunu belirtti. Arap Birliği Genel Sekreteri Ahmed Aboul Gheit, Filistinlilerin Gazze Şeridi ve Batı Şeria topraklarından sürülmesinin bölge için “kabul edilemez” olduğunu söyledi. Dubai’de düzenlenen Dünya Hükümetler Zirvesi’nde konuşan Gheit, “100 yıldır bu fikirle çaba eden Arap dünyası için bu kabul edilemez” dedi.

Birleşmiş Milletler’den (BM) 30’dan fazla insan hakları uzmanı ortak bir açıklama yayınlayarak Trump’ın planını kınadı. Açıklamada “Yabancı bir toprağı zorla ilhak etmek, nüfusunu baskıyla hudut dışı etmek ve Filistin halkının kendi bahtını tayin hakkından yoksun bırakmak açıkça yasadışıdır” denildi.