Bulgaristan’da erken seçim rekoru kırılıyor

Bulgaristan, bu hafta sonu bir kez daha parlamento seçimlerine gidiyor. Bulgaristan, üç yıl içinde altıncısı düzenlenecek erken seçimle “en kısa sürede en çok seçim yapan” ülke olarak İsrail’i dahi geride bırakarak rekor kıracak.

Bulgaristan’da partiler arası bölünmeler ve koalisyon hükümetlerinin kurulamaması nedeniyle 2021-2024 arasında toplam beş seçim düzenlendi. Altıncı erken seçim ise 9 Haziran Pazar günü yapılacak. Bulgar halkı aynı gün Avrupa Parlamentosu seçimleri için de oy kullanacak. 4 Nisan 2021’de yapılan seçimler sonrası ülkede, koalisyon kurulamadı ve 11 Temmuz için tekrar seçim kararı alındı. İkinci seçimde ise partiler arasında özellikle yolsuzlukla mücadele konusunda yaşanan anlaşmazlıklar, koalisyon görüşmelerini sonuçsuz bıraktı. Aynı yıl içinde 14 Kasım’da gerçekleşen üçüncü seçim sonucunda ise koalisyon kuruldu ancak başarılı olamayarak kısa sürede dağıldı.

SİYASETTE ‘SAVAŞ’ ETKİSİ

Ülkede 2 Ekim 2022’de ve 2 Nisan 2023’teki seçimlere ise Rusya-Ukrayna savaşı damga vurdu. Bulgaristan’ın siyasi gündeminde ve seçim kampanyalarında savaş konusundaki politik duruşlar öne çıktı. Bazı partiler Rusya’nın politikalarını desteklerken bazılarının Ukrayna ve NATO’dan yana tavır almasıyla partiler arası ayrılıklar derinleşti. Son iki seçimde savaşın da etkisiyle istikrarlı bir hükümet kurulamaması altıncı seçimin yolunu açtı.

Beş seçimin dördünde, bugün 67 milletvekiliyle 240 koltuklu parlamentoda en büyük gruba sahip olan GERB partisi en çok oyu aldı. Türk azınlığın temsilcisi olan Hak ve Özgürlükler Hareketi Partisi (DPS) ise Nisan 2021’de yüzde 10.5 olan oyunu, son seçimde 13.29’a yükselterek 36 sandalyenin sahibi oldu. Önceki beş seçimde muhalefette kalan, ülkenin en büyük dördüncü partisi DPS’nin kazanacağı milletvekili sayısı büyük önem taşıyor.

Erken seçim sarmalından çıkamayan ülkede seçimlere katılım oranları da dikkat çekiyor. Nisan 2021’de yüzde 50 olarak kaydedilen katılım, Temmuz 2021’de yüzde 42’ye, Kasım 2021’de ise yüzde 38’e kadar geriledi. Ekim 2022’de ancak yüzde 40 olan oy kullanma oranı son seçimde, yüzde 39’a düştü. Ülkede seçimler zamanında yapıldığında oy kullanma oranının arttığı dikkat çekerken tekrarlanan erken seçim dönemlerinde düşüş göze çarpıyor.

Altıncı kez seçimin yapılacağı ülke, kısa süre içinde bu kadar çok seçim tekrarıyla 2019-2022 arası beş erken seçimin yapıldığı İsrail’i de geride bırakarak rekor kıracak. Avrupa’da ise Yunanistan’da 2012 2015 arasında dört seçim yapılmıştı.

‘YEDİNCİ’ SEÇİM SİNYALİ

Ülkede yapılan kamuoyu anketleri barajı geçen partilerin, durumu değiştirecek bir oy oranına ulaşamayacaklarını gösteriyor. Anketlere göre en az üç parti anlaşarak hükümet kurulabiliyor. Ancak son beş seçimde partilerin bu girişimde zaten bulundukları göz önüne alındığında koalisyon olasılığı düşüyor. Seçim sonucu anketlere yakın çıkarsa Bulgaristan için yedinci seçim hiç uzak değil.