Dijital çocuklar oyuncakçıyı vurdu

Dünya oyuncak pazarının büyüklüğü yaklaşık 130 milyar olarak varsayım ediliyor. Pastadan en büyük hissesi ise 65 milyar dolarlık ihracatıyla Çin alıyor. Türkiye’de durum nasıl? Kesim temsilcilerinin bilgilerine nazaran 1 milyar dolarlık pazar kelam konusu. TUİK bilgileri de 2023’te 92 milyon dolarlık oyuncak ihracatı yapılırken 408 milyon dolarlık ithalata imza atıldığını gösteriyor. 

PANDEMİDE YATIRIMLAR ARTTI

Oyuncakçılar Derneği (OYDER) Başkanı Raşit Akar sektörle ilgili bilgileri Hürriyet’e anlattı. Pandemi periyodunda yerli üreticinin hissesinin arttığını ve 100’den fazla yerli imalatçının rekabet ettiği bir piyasa oluştuğunu söyleyen Akar, bu rüzgârın aksine döndüğünü belirtti. Çin’in tüm dünyayı domine ettiğinin altını çizen Akar, “Pandemi devrinde Çin’in kapılarının kapanması ve navlun fiyatlarındaki artıştan ötürü Türkiye’deki oyuncular çok önemli yatırımlar yaptı. Yeterli cirolar da elde edildi lakin bu sürdürülebilir olmadı. İhracatta zorluk çekiyoruz, kesim iç piyasaya döndü. İç piyasada da Çin’den önemli baskı var. Çinli firmalar fiyatlarını sabit tuttu, kimileri yüzde 10 aşağı çekti. Buna eser çeşitliliği de eklenince Çin dünyanın en değerli oyuncusu haline geldi” dedi.

TELEFON VE TABLET ETKİSİ

Raşit Akar, kesimin makro bilgilerini verdikten sonra önemli bir toplumsal dönüşüme de dikkat çekti. İki ana ögenin oyuncak kesimini olumsuz etkilediğini belirten Akar, bunları şöyle anlattı: “Bu meselelerden biri nüfustaki yaşlanma ve doğurganlığın azalması. Doğurganlık oranımız düştü. Çocuk sayımız azaldı. İkinci sorun ise dijitalleşme. Türk oyuncak sanayisinin katma pahalı, yenilikçi eserlere yönelmesi gerekiyor. Çağın çocuklarını yakalamak lazım. Çocuklar üç yahut dört yaşından sonra tablet ve telefon tesirine giriyor. Altı yaşından sonra ise oyuncakla işleri kalmıyor. Dijitalleşmenin tesiriyle altı yaş üstü oyuncak kümelerinde yüzde 30’luk  satış kaybı yaşandı. Çocuklarla ilgili vakit dar, o yüzden kaliteli ve eğitici oyuncaklara ülke olarak paha vermemiz gerekiyor. Ailelerin oyuncaklara ulaşması için KDV oranlarının yüzde 10’a düşürülmesini dilek ediyoruz. Zira oyuncak bir gereksinim.”

Akar’ın verdiği bilgilere nazaran, Türkiye’de çocuk başına oyuncağa verilen para da Avrupa ortalamasının gerisinde. Akar, “Avrupa’da ortalama çocuk başına oyuncak harcaması yıllık 200 dolar civarındayken Türkiye’de bu sayı 50-60 dolarlarda. Oyuncaktaki regülasyonlar, test raporları, hammaddeler önemli maliyet. Bilhassa gümrüklerde eserlerin testi olmasına karşın burada tekrar test raporu isteniyor. Bu da eserlerin fiyatına ek yük getiriyor. Eserler esasen değerli, vergi oranları da yüksek, oyuncak fiyatı rafta ortalama üç katına çıkıyor” diye konuştu.

ABD’YE ÇİN ÜZERİNDEN GİRECEK

Enfal Oyuncak Yönetim Kurulu Lideri Furkan Karaduman, maliyet problemine Çin’de yatırım yaparak tahlil arayanlardan. Çin’in pazarın yüzde 70’ine hakim olduğunu söz eden Karaduman, evvelki gün yeni yatırımlarını bir toplantı ile anlattı. Çin’den Amerika pazarına açılmayı hedeflediklerini belirten Karaduman, “Let’s Be Child markamızı hem Türkiye’de hem de Çin’de üretip ihraç edeceğiz. Çin’deki fabrika bize ilişkin olacak. Amerika’da oyuncak pazarı çok büyük. ABD, pandemi sonrası Çin’den alımlarını düşürdüğü için bir Türk markası olarak bu pazarda güçlü formda yer alma fırsatı görüyoruz” dedi.

Karaduman, geçen yıl 1 milyon adetin üzerinde oyuncak sattıklarını, bu yıl ise maksatlarının 1.5 milyon adet olduğunu söz ederek şöyle konuştu: “Satışlarımızın yüzde 20’si ihracat ve şu anda 24 ülkeye ihracatımız bulunuyor. Oyuncak alırken boyasına, kokusuna, üretici ve imalatçı bilgilerine bakılmalı, CE işareti sorgulanmalı. Kaçak oyuncaklara dikkat edilmeli.”