Dron Cemre ile gübreleme yapacak
Türkiye gübrede bazı ürünlerde ithalatçı, bazı ürünlerde de ihracatçı konumunda. Türkiye’de en çok tüketilen gübre üre. Ürenin tek üreticisi de 550 bin tonla İGSAŞ. Yani İstanbul Gübre Sanayi A.Ş.
3.5 milyon tonluk tüketimin 3 milyonu ithalatla karşılanıyor. Ortadoğu ve Kuzey Afrika ülkeleri, Rusya en çok ithalat yaptığımız yerler. Bu ürünün hammaddesi amonyak. Amonyak da doğalgazdan üretiliyor.
Türkiye olarak yılda yaklaşık 1.5 milyar dolarlık üre gübresini yurtdışından tedarik ediyoruz. İGSAŞ, amonyağı yeşil hidrojenden üretmek için uzun zamandır çalışıyor. Hidrojeni yenilenebilir kaynaklar ve elektroliz yöntemi kullanarak ürettiğinizde yeşil oluyor, bunu da amonyağa dönüştürdüğünüzde yeşil amonyak üretilmiş oluyor.
İGSAŞ Genel Müdürü İlkay Ünal, “Ağırlıklı olarak kimya, makine ve endüstri mühendislerinden oluşan bir kadromuz var.
DRONUN ADI CEMRE
Bu merkezimizde yeni ürün geliştirme, faydalı model, patent çalışmalarına yoğunlaştık. İthalatın önünü kesecek teknik ekipman tasarım denemeleri de yapıyoruz. Otonom iki tane araç ürettik; bir hava, diğeri bir kara aracı. Tarımda kullanılan bir drone tasarladık, adı ‘Cemre’. ‘Toygar’ ise karasal otonom aracımız. Ar-Ge takımı şu anda bu iki aracın daha da fonksiyonlu bir hale gelmesi için çalışıyor.”
Drone’la gübreleme denemeleri başarılı olmuş, bu sayede verimin artırılması isteniyor.
İGSAŞ’ın başarılı bir başka projesi de tarım ekosisteminde çok sevilen bir telefon uygulaması… Adı ‘IGSAŞ App’. Çiftçiler üye olup kendi arazilerini ekleyebiliyor. Koordinatları girerek tarlasının, bahçesinin bulunduğu bölgenin hava durumunu, su rejimini anlık takip edebiliyor. Gübreleme takvimleri dahil birçok bilgi çiftçilerle paylaşılıyor. Ünal, “YLDZ LAB’a ulaşarak toprak, gübre analizi yapabiliyorsunuz” dedi.
DEPREM BÖLGESİNE YATIRIM SÜRÜYOR
-İGSAŞ, 2004’te özelleştirmeyle Yıldız ailesinin mülkiyetine geçti. Aynı yıl Kütahya Azot fabrikası da yine özelleştirme yolu ile satın alındı. Ürün gamı genişletildi, farklı lokasyonlara yeni yatırımlar yapıldı. Şu anda Antalya’daki tesislerde özel toz saf gübre gibi niş ürünler üretiliyor.
Genel Müdür İlkay Ünal, 200’den fazla çeşidi olan özel gübreleri ürettiklerini hatırlatarak şunları söylüyor.
“Antalya tesislerimizin toplam kapasitesi 50 bin ton, Kocaeli Körfez’deki gübre fabrikamız 550 bin ton üre ve 250 bin ton kompoze, Kütahya’daki gübre fabrikamız ise 337 bin ton kalsiyum amonyum nitrat ve 50 bin ton potasyum nitrat kapasitelerine sahip. Samsun’daki kompoze gübre fabrikamızı devreye aldık. Yıllık kapasitesi 250 bin ton olan bu tesisimizin ilk üretiminin sevkiyatını geçtiğimiz hafta yapmış olduk. Yıldızlar Yatırım Holding’in kurucu başkanı Fehmi Yıldız Bey’in en büyük isteği bu bölgeye bir üretim tesisi kurmaktı ve bu projeyi ülke tarımına kazandırmış olduk.”
İGSAŞ’ın hassas olduğu bir diğer konu da deprem bölgesi… Hatay’daki yatırım devam ediyor, bu yıl sonunda tesisler devreye girecek.
Bu yatırımla birlikte toplamda kompoze ve organomineral gübrelerde 250 binden yaklaşık 1 milyon ton kurulu kapasiteye çıkılacak.
‘TÜRKİYE’NİN BUĞDAYLARI KİTABINI HERKES OKUMALI’
–Atatürk’ün genç Cumhuriyet için Almanya’dan getirdiği uzmanlar arasında Mirza Gökgöl de var. Göknel, Florya’daki tarım ıslah merkezini kuruyor. Azeri asıllı bilim insanı “Türkiye’nin Buğdayları” kitabını yazıyor. Yıldızlar Yatırım Holding’in kurucusu Fehmi Yıldız; 1935’te bu kitabın yeniden baskıya hazırlanmasını sağlıyor. Yıldız; “Zor koşullarda, büyük özveriyle yazılmış bu eseri herkesin okumasını isterim” diyor.
TARIM ALANLARINI BÜYÜTMEK GEREK
-Türkiye’de 2023 yılında tüketilen gübre miktarı 8.5-9 milyon ton oldu. Bunun 6.5 milyon tonu tarım sektöründe, 2.5 milyon tonu da endüstrilerde kullanıldı. Türkiye’de tarımda tüketilen gübre genelde 6-7 milyon ton arasında oynuyor. Türkiye, 78 milyon hektar araziye sahip. Bunun üçte biri, yani yaklaşık 23-24 milyon hektarında tarım yapılabiliyor.
İGSAŞ Genel Müdürü İlkay Ünal, “Bu 23 milyon hektar tarım alanını büyütmemiz, daha verimli kılmamız lazım. Ekilebilir alanları büyütemediğiniz, arazilerin miras yoluyla bölünmesini engelleyemediğimiz ve doğru toprağa doğru ekini planlayamadığımız sürece verimler düşecek” diyor.