Düşük zeka, kronik hastalık ve erken ölüm nedeni: Gizli risk ortaya çıktı

Plastikler insan, bitki ve hayvan sağlığına zarar veriyor ve ekosistemlerimizde muazzam miktarda atık oluşturarak toprağımızı, havamızı ve su yollarımızı tıkıyor. Özellikle plastik kirliliği, üretim sürecinde kullanılan kimyasal katkı maddelerinin toksik doğası nedeniyle Dünya üzerindeki tüm yaşam için ciddi bir tehdit oluşturuyor.

Şimdi, Massachusetts Amherst Üniversitesi ekonomisti Yongjoon Park’ın ortak yazarlığını yaptığı yeni bir çalışmaya göre, plastiklerde yaygın olarak bulunan üç toksik kimyasal, dünya çapında insanların erken ölümlerle, kronik hastalıklarla ve hatta daha düşük IQ’larla karşı karşıya kalmasına neden oldu.

UMass Amherst’in bir basın bültenine göre, çalışma, üç toksik kimyasalın plastiklerden çıkarılmasının etkisini anlamak için 2015 yılında küresel nüfusun üçte birini temsil eden 38 ülkeden verileri analiz etti.

Araştırmacılar, dünya nüfusunun üçte birine sahip ülkelerde bu kimyasallardan ikisinin ortadan kaldırılması durumunda yaklaşık 600.000 hayatın kurtarılacağını buldu. Bu arada, üç toksik kimyasala maruziyeti azaltmanın ekonomik faydası 1,5 trilyon dolara ulaştı.

UMass Amherst’te kaynak ekonomisi yardımcı doçenti olan Park, bir açıklamada, “Renk, esneklik ve dayanıklılık sağlamak için plastiklere 16.000’den fazla kimyasal katılıyor, ancak bunların çoğunun insan sağlığını nasıl etkilediği hakkında çok az şey biliyoruz.” dedi.

“Sadece üç kimyasala baktığımızda, önemli sağlık ve ekonomik maliyetler bulduk ve bu tahminlerin oldukça muhafazakar olduğuna inanıyoruz.” diye ekledi.

Bisfenol A (BPA): Araştırmacıların incelediği ilk kimyasal, BPA olarak da bilinen Bisfenol A idi. BPA, plastik ve reçine yapmak için kullanılan bir kimyasaldır ve birçok tüketici ürününde bulunur. BPA, su şişeleri, yiyecek kapları ve bebek şişeleri gibi sert plastik ürünlerde kullanılan polikarbonat plastik yapmak için kullanılır. Ayrıca gözlük camlarında, CD’lerde, DVD’lerde ve bilgisayarlarda da kullanılır.

UMass Amherst basın bültenine göre, BPA kardiyovasküler hastalıklar, diyabet ve üreme bozuklukları ile ilişkili bir endokrin bozucudur.

Çalışmalar, BPA’nın laboratuvar hayvanlarına zarar verebileceğini ve insan sağlığına da zarar verebileceğini göstermiştir. BPA hem erkeklerde hem de kadınlarda üreme sistemini etkileyebilir ve hormonal, morfolojik ve işlevsel bozukluklara neden olabilir.

Di(2-etilheksil) ftalat (DEHP): Araştırmacılar ayrıca çalışmada DEHP olarak da bilinen Di(2-etilheksil) ftalat’ı araştırdılar. DEHP, plastikleri daha esnek hale getirmek için kullanılan renksiz, yağlı, insan yapımı bir kimyasaldır. DEHP, esnek vinil ürünler yapmak için polivinil klorür (PVC) reçinelerinde plastikleştirici olarak kullanılır. Ayrıca koruyucu yüz teçhizatındaki sızıntıları tespit etmek ve filtrasyon sistemleri için bir test malzemesi olarak da kullanılabilir.

Genel nüfus, kirlenmiş yiyecek, su ve toz yoluyla veya DEHP içeren ürünleri elleçleyerek DEHP’ye maruz kalabilir. DEHP ayrıca cilt yoluyla da emilebilir. Basın bültenine göre, DEHP kardiyovasküler ölüm ve gelişimsel sorunlarla ilişkilendirilmiştir.

DEHP maruziyeti sıçanlarda ve farelerde karaciğer kanserine yol açabilir. Ayrıca sıçan hepatositlerinde oksidatif strese ve DNA hasarına neden olabilir. Çalışmalar ayrıca DEHP’nin plasentanın fizyolojik süreçlerini olumsuz etkileyebileceğini ve bunun da olumsuz gebelik sonuçlarına yol açabileceğini göstermektedir.

Polibromlu difenil eterler (PBDE): Araştırmacıların incelediği son kimyasal, polibromlu difenil eterler, yani PBDE’lerdi. PBDE’ler, birçok üründe alev geciktirici olarak kullanılan bir grup insan yapımı kimyasaldır. Bunlar, konjenerler olarak da bilinen birkaç bromlu maddenin karışımıdır. 209 olası PBDE konjeneri vardır. PBDE’ler, alev alma olasılıklarını azaltmak için yatak, mobilya, elektronik ve daha fazlası gibi ürünlere eklenir.

PBDE’ler, insanlarda davranış ve hareket değişiklikleri gibi nörogelişimsel etkilere neden olabilir. Ayrıca cinsel gelişim ve adet döngülerine de müdahale edebilirler. Basın bültenine göre, çocuklarda rahimdeyken bile bilişsel gelişimi bozabilir.