En düşük emekli maaşı resmen 12 bin 500 liraya yükseldi… Farklar ne vakit yatacak?

Resmi Gazete’de yayımlanan kanuna nazaran; yaşlılık, malullük, vefat aylığı alan emeklilere ve hak sahiplerine ödenen 10 bin lira olan en düşük emekli aylığı 12 bin 500 liraya çıkartılacak. 8 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan vatandaşların, emekli yahut yaşlılık maaşı almasının akabinde birebir iş yerinde çalışmaya devam etmeleri halinde devletin patronlara sağladığı 5 puanlık toplumsal güvenlik dayanak primi kesilecek. Sigorta süreçleri ile ilgili yapılan bir diğer düzenlemeyle birlikte kısa vadeli sigorta kolları prim oranları yüzde 2,25 olarak belirlenirken, oranı indirip yükseltme yetkisi Cumhurbaşkanına veriliyor.

FARKLAR NE VAKİT YATACAK?

Emekli maaşının 12 bin 500 lira olmasıyla birlikte Temmuz ayından itibaren artırımın yansıyacağı düşünülürse Ağustos ayı içinde 2500 liralık farkın hesaplara geçmesi bekleniyor. SGK’nın bahse ait açıklama yaparak farkların yatacağı tarihi belirlemesi bekleniyor.

‘YILIN MUHAKKAK VAKİTLERİNDE HASILAT TESPİTLERİ YAPILACAK’

Serbest meslek erbabı ve ticari çıkar tarafından gelir vergisi mükelleflerinin yılın makul vakitlerinde elde ettikleri hasılatlar tespit edilecek. Beyanları ile tespit edilen hasılatları ortasında yüzde 20’nin üzerinde bir uyumsuzluk tespit edilmesi halinde Vergi Tarz Kanunu’nda yer alan, ‘İzaha davet müessesi’ kapsamında izaha davet edilecek. Halihazırda günlük yapılan denetimler kanun teklifi ile birlikte makul bir kaideye bağlanıyor. Buna nazaran, hasılat tespiti için bir ayda en az 3 defa, yılın bütününde ise toplamda 12 kezden az olmamak kaydıyla hasılat tespitinin yapılması kaidesi getiriliyor. Kurumlar vergisi mükellefleri kapsam dışında bırakılırken, Hazine ve Maliye Bakanlığı maddenin uygulanmasına ilişkin yol ve temelleri belirleyebilecek.

‘BAŞKASINA İLİŞKİN POS AYGITI KULLANANLARA VERİLEN CEZALAR ARTIYOR’

Kanun teklifiyle birlikte Vergi Metot Kanunu’nda değişiklikler yapılarak kayıt dışı iktisatla çaba alanı genişletiliyor ve özel usulsüzlük ile cezalarda artışa gidiliyor. Vergi dairesinin bilgisi dışında kayıt dışı faaliyette bulunarak vergi ziyanına sebep olunması halinde yüzde 50 artırılacak. Tıpkı vergi tipi ve devrine ait daha sonra yapılacak tarhiyatlar nedeniyle kesilecek vergi cezalarına da birebir adap uygulanacak. 1 yıl içerisinde birden fazla özel usulsüzlük cezası kesilmesi durumunda caydırıcılığın artırılabilmesi hedefiyle artan ceza uygulaması getiriliyor. Kanun kapsamı dışında evrak düzenleyenlere 2 kat özel usulsüzlük cezası kesilecek. Bu durumu yönetimin bilgisine girmeden evvel belgeyi almak zorunda olanlar yahut doküman muhteviyatı sürecini muhatapları tarafından 5 iş günü içerisinde bildirilmesi halinde ise kanun kapsamı dışında evrak düzenleye 6 kat özel usulsüzlük cezası kesilecek. Damga vergisi ödenmemiş kâğıtları, vergi ve cezası tahsil edilmeden tasdik eden yahut örneklerini çıkarıp veren noterler ismine kesilen özel usulsüzlük cezasının her bir kâğıt için alt hududu 40 lira olarak belirleniyor. Türkiye’nin taraf olduğu memleketler arası mutabakatların bilgi değişimi kararları kapsamında bilgi toplanmasına ait karar uyarınca getirilen zorunluluklara uymayanlara da özel usulsüzlük cezası verilecek. Öbür taraftan diğerine ilişkin pos aygıtı kullananlara, diğerine ilişkin IBAN’ı kullananlara yani ödemeleri oburlarının hesabına yapılan havalelerle kabul edenlere ve hesaplarını diğerlerine kullandıranlara özel usulsüzlük cezasının 3 katı uygulanacak fakat bu meblağ 20 milyon lirayı aşamayacak.

‘TİCARİ OLMAYAN FAALİYETLERDE KULLANILAN KDV İSTİSNASI VE İNDİRİMİ KALDIRILIYOR’

Gelir Yönetimi Başkanlığı’nın olağan mesai saati haricinde ve daire dışında çalışan çalışana, teklifle birlikte getirilen düzenlemede yer alan koşullar kapsamında her bir saat için 160 gösterge sayısının memur katsayısı ile çarpımı sonucu hesaplanacak fiyat ödenecek. Ayrıyeten yapılacak ödeme, damga vergisi hariç rastgele bir vergi ve kesintiye tabi tutulmayacak. Fakat mesai fiyatı en fazla 50 saati ve fazla çalışılması halinde ödenecek. Başkanlığın taşra teşkilatı ve takım konumlarında bulunan memur ve kontratlı işçi sayısının yüzde 20’sini geçemeyecek. Öbür taraftan ticari olmayan seyahat, cümbüş, spor, üzere faaliyetlerde kullanılan deniz taşıma araçlarına, yat limanlarında verilen kiralama ve bakım üzere hizmetlerde Katma Bedel Vergisi (KDV) istisnası ve indirimi kaldırılıyor. 6 Şubat 2023 yılında Kahramanmaraş merkezli sarsıntılardan etkilenen 11 vilayet için yabancı devlet kurum ve kuruluşları ile imzalanan protokol kapsamında konut, iş yeri, okul, ibadethane, kütüphane, hastane üzere yapıların inşası için devlet kurumlarına yapılacak bağışlardan KDV istisnası getiriliyor.

‘YURT DIŞINA ÇIKIŞ HARCI 500 LİRAYA ÇIKARTILIYOR

Türk Kızılay Derneği ile bu derneğe ilişkin yahut bağlı işletmelerde çalışanların, rastgele bir toplumsal güvenlik kurumundan emeklilik yahut yaşlılık aylığı alması halinde dahi aylıkları kesilemeyecek. Öte yandan, Kamu Vazifelileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu kararları uyarınca kamu vazifelileri sendikalarına üye olup, aylık yahut fiyatından üyelik ödentisi kesilen kamu görevlilerine her ay aylık yahut fiyatları ile birlikte toplu mukaveleyle belirlenen meblağda toplu kontrat ikramiyesi ödenecek. Teklifle birlikte yurt dışına çıkış harcı yapılan artışla birlikte 500 liraya çıkarılıyor.

‘KURUMLAR VERGİSİ ARTIRILIYOR’

Kanun teklifi ile birlikte Kurumlar Vergisi Kanunu’nda değişikliğe gidiliyor. Bu kapsamda yıllık pekiştirilmiş hasılatı 750 milyonu geçen çok uluslu şirketlerin düşük vergileme yapılan ülkelerdeki şube, iştirak, iş yerleri taban yüzde 15 oranında kurumlar vergisine tabi tutulacak. Mahallî ve global minimum tamamlayıcı kurumlar vergisinden istisna edilen çıkarlara ait sarfiyatlar yahut istisna kapsamındaki faaliyetlerden doğan ziyanlar, istisna dışı karlardan indirim konusu yapılamayacak. Vergi yükünün tespitinde dikkate alınan düzeltilmiş kapsanan vergilerin hesaplanması karar altına alınıyor. Çok uluslu işletme kümesinin ülkesel bazlı vergi yükü hesaplamasında, o ülkede bulunan bağlı işletmelerin hesaplanan düzeltilmiş kapsanan vergileri dikkate alınacak.

‘YAP-İŞLET-DEVRET PROJELERİNİN ÇIKARLARI ÜZERİNDEN YÜZDE 30 KURUMLAR VERGİSİ ALINACAK’

Ayrıca, Mahallî ve global taban tamamlayıcı kurumlar vergisine yönelik bir vergi güvenlik kurumu oluşturuluyor. Bu kapsamda birebir küme içerisindeki bağlı işletmeler ortasındaki finansman temini süreçlerinde, borç alan bağlı işletmenin bulunduğu ülkedeki vergi yükünün taban kurumlar vergisi oranının altında olması, borç veren bağlı işletmenin bulunduğu ülkede ise vergi yükünün taban kurumlar vergisi oranının üstünde olması yahut küme içi finansman nedeniyle oluşan faiz gelir ve masrafları dikkate alınmaksızın hesaplanan vergi yükünün minimum kurumlar vergisi oranının üstünde olması durumunda, borç alan bağlı işletme nezdinde katlanılacak ve işletme bazlı çıkarın tespitinde masraf olarak dikkate alınacak faiz sarfiyatı, borç veren bağlı işletmenin gelir olarak dikkate aldığı fiyatla hudutlu olacak. Birtakım Yatırım ve Hizmetlerin ‘Yap-İşlet-Devret Modeli’ Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanun’a nazaran gerçekleştirilen projeler ile Sıhhat Bakanlığı’nca Kamu Özel İş Birliği Modeli ile Tesis Yaptırılması, Yenilenmesi ve Hizmet Alınması ile Kimi Kanun ve Kanun Kararında Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun kararlarına nazaran kamu özel işbirliği modeli çerçevesinde yürütülen projelerde faaliyette bulunan kurumların karları üzerinden yüzde 30 oranında kurumlar vergisi hesaplanacak.