Faizler konut ve ihtiyaçta düştü taşıtta yükseldi
TL mevduat faizi ile ticari, ihtiyaç ve konut kredisi faizleri frene, taşıt kredisi faizleri ise gaza bastı. Merkez Bankası (TCMB) verileri, tüm kredi faizleri ile TL mevduat faizindeki rekor yükselişin hız kestiğini; ancak bu kez de taşıt kredisi faizlerinin son 22 yılın zirvesine ulaştığını ortaya koydu.
Buna göre, 5 Nisan haftasında yüzde 67.48’e ulaşan 1-3 aylık TL mevduat faizi 12 Nisan haftasında yüzde 65.85’e geriledi. Aynı dönemde yüzde 67.42 olan ticari kredi faizleri yüzde 65.89’a; konut kredisi faizleri yüzde 45.14’ten yüzde 44.10’a gerilerken; ihtiyaç kredisi faizleri de yüzde 83.08’den yüzde 83.06’ya sınırlı da olsa gerileme kaydetti. Bu dönem aralığında taşıt kredisi faizleri ise yüzde 45.29’dan yüzde 57.03’e fırladı ve bir haftada 11.7 puan birden yükselmiş oldu. Böylece taşıt kredisi faizleri Şubat 2002’den bu yana en yüksek seviyeye ulaştı. Taşıt kredisi faizleri Şubat 2002’de yüzde 58.50’yi, Ocak 2002’de ise yüzde 60.75’i görmüştü.
NEDEN SADECE TAŞITTA ARTTI
Peki tüm kredi faizlerinde haftalık bazda gerileme yaşanırken neden yalnızca taşıt kredisi faizleri arttı?
Hürriyet’e kouşan Garanti BBVA Başekonomisti Seda Güler Mert, bu durumun TCMB’nin ilave sıkılaşma kararları neticesinde bir ay önce aldığı kredi büyüme sınırından kaynaklanabileceğine işaret etti. TL ticari krediler için yüzde 2.5 olan aylık büyüme sınırının yüzde 2’ye; ihtiyaç kredilerinde yüzde 3 olan aylık büyüme sınırı ise yüzde 2’ye düşürülmüş; taşıt kredilerinde ise yüzde 2 sınırının korunmasına karar verilmişti.
Mert, “Taşıt kredilerinde aylık yüzde 2’lik büyüme sınırı var, talep de devam ediyor. Muhtemelen önüne geçebilmek için yüksek faiz uygulayıp kredi büyümesinin önüne geçilmek istenmiş olabilir” değerlendirmesinde bulundu.
‘TÜKETİMİ DARALTMAK İÇİN’
İş Portföy Genel Müdür Yardımcısı Nilüfer Sezgin ise, Hürriyet’e yaptığı değerlendirmede, “Taşıt kredisi faizleri diğer faizlere göre biraz daha düşük kalmıştı ve biraz daha oynak seyrediyor. O haftaya özel vade farklılığı olabilir ya da önceki dönemde düşük kaldığı için ayarlama yapmış olabilirler” dedi.
Hürriyet’e konuşan İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel ise, “Tüketimi daraltmak için yapılan bir durum gibi geliyor bize” değerlendirmesinde bulundu.
SATIŞLARDAKİ REKOR SÜRÜYOR
Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği verileri otomotiv satışlarında mart ayında da rekor kırıldığını ortaya koymuştu. Martta otomobil ve hafif ticari araç pazarı bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 5.7 artarak 109 bin 828 adede yükselmiş; böylece 2024 Mart’taki satışlar yeni mart rekoru olarak kayıtlara geçmişti. Mart aylarının 10 yıllık ortalaması 72 bin 783 adet düzeyindeydi. Mart 2024’teki satışlar 10 yıllık ortalamanın da yüzde 51 üzerinde gerçekleşti. Yılın ilk çeyreğindeki satışlar ise 300 bine dayanmıştı.