Gayrimenkul ilan sitelerinde hayata geçen yeni uygulamalar gerekli lakin eksik bulundu: Emlakçı tek yetki istiyor

Emlak dalında yıllardır beklenen ilan düzenlemeleri kesim parça yaşama geçmeye başladı. Ticaret Bakanlığı ilan sitelerinde doğrulanmış ilan periyoduna geçildiğini duyurdu. Artık kira kontratları e-Devlet üzerinden yapılabilecek. Ayrıyeten konut satacak yahut kiralayacak mülk sahibi, e-devlet üzerinden emlakçıyı yetkilendirecek. 

Bu yetkilendirilmiş emlakçılar konutun ilanını sitelere yükleyebilecek. 15 Eylül’de başlayacak bu uygulamayı Ocak 2025’e kadar yalnızca isteyenler kullanabilecek. Ocaktan itibaren herkes kullanmak zorunda olacak. Emlak piyasası düzenlemeyi yanlışsız bulsa da yetersiz olduğunu söylüyor. 

Emlakçılar, her konut için sadece bir emlakçının yetkilendirilebilmesini istiyor. Sebebi ise yalnızca satışı yapabilmek için mülk sahibine, “Ben daha güzel fiyata kiralarım” diyecek olan meslektaşları. 

Emlak piyasasında beklenen düzenlemeleri içeren bir reklam sineması yayımlayan ve imza kampanyası başlatan İstanbul Emlak Brokerları Kooperatifi Başkanı Ulvi Özcan ile konuştuk. Bu düzenleme ile hayali ilanların engellendiğini söyleyen Özcan, “Ama hâlâ bir mesken sahibi birden fazla emlakçıya konut verebilecek. Fiyat artırma eforları da devam edecek. Öteki bir emlakçı mülk sahibine gidip ‘Ben daha güzel bir fiyata kiralarım’ diyerek piyasayı yükseltecek” diyor. 

İPTAL HAKKI SORUNLU

Türkiye Emlakçılar Federasyonu Başkanı Hacı Ali Taylan ise bir öteki noktaya dikkat çekiyor. Mülk sahibinin 3 aylık yetki verdiği bir emlakçının yetkisini 2 gün sonra sebepsizce iptal edebileceğini belirten Taylan, “Burada emlakçı mağdur olacak. Zira biz ilan portallarına bir sürü paralar ödüyoruz lakin bir günde pat diye iptal edilebiliyor yetkimiz. Biz bunun yerine tek bir emlakçıya yetki verilmesini, bu yetkinin 3 ay sürmesini, 3 ay içinde kiralamazsa yetkinin iptal edilmesini istiyoruz” diye konuşuyor. 

Taylan, düzenleme ile ilana koyulan gayrimenkulün ada ve parsel numaralarının yayınlanma zorunluluğunu da şöyle eleştiriyor: “Bu durum öbür emlakçıların gayrimenkulün yerini bilerek oraya gidip baypas etmesini sağlayacak.” 

KONUTTA ALICI-SATICI BULUŞAMIYOR

Türkiye’nin Avrupa’daki en büyük konut pazarı olduğunu söyleyen Ege Yapı Başkanı İnanç Kabadayı, “Talepte bir birikme yaşandığını görmek sıkıntı değil. Lakin mevcut şartlar barınma gereksinimini negatif etkiliyor” dedi. Ege Yapı’nın halihazırda faal satışta İstanbul’da iki, İzmir’de bir projesi bulunduğunu, 4 projelerinin de ön talep basamağında olduğunu belirten Kabadayı, “Talepte bir eksiklik eksik yok, erişilebilirlik noktasında tüketicinin alımını ertelediğini görüyoruz. Talep arzla buluşmuyor. 24-48 ay vadeli seçenekler ile tahlil geliştiriyoruz. 2025’te faizlerin düşmeye başlayacağını ve konuta yönelik ilginin gereksinim kaynaklı artacağını öngörüyoruz” dedi. 

İNŞAATTA İNANÇ ‘PANDEMİ’NİN GERİSİNDE

Türkiye İnşaat Materyali Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından her ay hazırlanan Aylık Kesim Raporu’nun Temmuz 2024 sonuçları açıklandı. Avrupa pazarındaki inşaat bölümü gelişmelerinin, Türkiye’nin inşaat gereci ihracatında belirleyici olacağının altı çizilen raporda Avrupa’da inşaat bölümünün 2023 yılında yavaşlamaya başladığına, 2024 yılında ise daralma sürecine girdiğine vurgu yapıldı. Bu sebeple müteahhitlerin yurtdışından aldığı proje sayısının 2024’ün birinci yarısında 112’den 82’ye gerilediği de belirtildi. Proje meblağları ise 8.12 milyar dolardan 7.57 milyar dolara geriledi. İnşaat bölümü itimat endeksi ise temmuz ayında 1.4 puan daha gerileyerek 88.1 puana indi. Endeks pandeminin yaşandığı 2020 yılının temmuz ayındaki düzeyin bile altında kaldı. İnşaat kesiminin yaz aylarında sıkılaşma tesirlerinin devam edeceğini kestirim ettiği ve bu nedenle de inanç endeksinin zayıfladığı vurgulandı. 

YENİ SİPARİŞLER DURAĞAN

Yerel seçimler sonrası nisanhaziran periyodunda 9.5 puan ile değerli bir artış gösteren mevcut inşaat işleri düzeyi temmuz ayında 2.1 puan azaldı. Nisan ve mayıs aylarında çok hudutlu artış gösteren yeni inşaat siparişleri endeksi, haziran ayından sonra temmuz ayında da 0.8 puan geriledi. Böylelikle, üçüncü çeyreğin başında yeni alınan siparişler durağan seyretti.