Global borsalarda yüzde 14’ü bulan düşüşler görülürken BİST100 endeksi yüzde 7’ye kadar geriledi: Piyasalarda tufan koptu
İsrail-İran tansiyonunun yaratacağı riskler tartışılırken Japonya Merkez Bankası’nın faiz artırım kararı global ekonomiyi sarstı. Uzmanlar, “Panik satışlarından kaçının” dedi.
Global piyasalar yeni haftaya büyük bir düşüş trendiyle başladı. İç piyasada İran-İsrail tansiyonuna odaklanan yatırımcı, Uzakdoğu’dan gelen haberlerle sarsıldı. Artan savaş gerginliklerine Japonya Merkez Bankası’nın faiz artırımı ve para ünitesi Yen’deki pahalanma eklenince piyasalar pandemiden bu yana en büyük günlük düşüşlere sahne oldu. Salgın periyodunda 80’i aşan piyasanın dehşet göstergesi dün 50’nin üzerine çıkarak son dört yılın en yüksek düzeyini gördü.
DÜŞÜŞ SÜREBİLİR
Piyasalardaki fırtınanın sebepleri ortasında Yen’in pahalanmasıyla Japonya piyasasındaki 20 milyar dolarlık caryy-trade süreçlerinin sonlanması, ABD piyasalarının görünenden daha makus olduğu tasası ve İran-İsrail-Lübnan tansiyonu de yer alıyor. Japon Borsası Nikkei yüzde 13.4, Güney Kore Borsası KOSPI yüzde 8.77, Borsa İstanbul yüzde 7.07, Nasdaq vadeli süreçlerde yüzde 2.9, S&P 500 yüzde 1.6 düşüşle açıldı.
Piyasalarda Amerikan Merkez Bankası’nın (Fed) harikulâde toplantı yapacağı haberleri yayıldı. Bu haberler Fed’in faiz indirimine gideceği beklentilerine dönüşse de piyasada birçok isim bu türlü bir toplantı olmayacağını da söyledi. Küresel piyasalardaki gerginlik Borsa İstanbul’u da altüst etti. Güne yüzde 5 düşüşle başlayan Borsa İstanbul’da devre kesici uygulandı. Devre kesici bitince düşüş yüzde 7’ye ulaştı ve devre kesici tekrar uygulandı.
Güne 10 bin 750’den başlayan endeks 9 bin 780’e kadar geriledi. İkinci devre kesiciden sonra düşüşler yüzde 4 düzeyinde seyretse de gün sonuna yanlışsız yine yüzde 6’ları geçti. Dolar/TL ise 33.50’ye kadar yükselerek yeni rekorunu kırdı.
Uzmanlar borsadaki ferdi yatırımcılara sakinlik ve panik satışlarından uzak durma daveti yaptı. Yerli yatırımcıların zıt köşe olduğunu belirten Borsa Uzmanları Derneği Başkanı Ali Aydemir yaşanan gelişmeleri şöyle yorumladı:
“Hepimiz İran-İsrail-Lübnan üçgeninden gelecek dertli haberlere odaklanmıştık. Hatta piyasalar da cuma günü kırılgan bir kapanış yapmıştı. Lakin dün Japonya’dan gelen haber piyasaları altüst etti. Yaşananlar Fed’i faiz indirimine zorluyor, bölgesel Fed temsilcilerinden buna benzeri açıklamalar var. Hafta içi teminat satışlarıyla BİST100’de düşüş devam edebilir. Fakat piyasanın seyrini Fed belirleyecek. Ferdî yatırımcımız bilhassa toplumsal medyadaki kıyamet senaryolarına karşı dikkatli olmalı ve panik yapmamalı. Şayet kredili süreç yapmıyorsanız sakin olmakta yarar var. Hatta nakitinin yüzde 10- 15’i ile bu düşüşü alım fırsatı için bile kullanabilir.”
DOLARİZASYON VE İTHALAT
Ekonomist Mahfi Eğilmez ise toplumsal medyada yaptığı paylaşımda piyasalardaki hareketliliğin sebeplerini sıralarken bir takipçisinin, “Dünyada meltem esse bizde neden kasırga oluyor?” sorusunu şöyle yanıtladı:
“Çünkü bizde dolarizasyon var ve ayrıyeten üretimimiz de ithal girdilere bağlı.”
GÖZLER FED’DE
Amerikan borsalarının açılmasıyla Apple ve Nvidia üzere dev paylar yüzde 8’leri geçen düşüşler yaşadı. Piyasalarda Fed’in fevkalâde toplanacağı ve bu toplantıda faiz indireceği haberleri yayıldı.
Bu haberleri yalanlayan ekonomist İris Cibre ise, “Piyasalar şu an Fed’i sıkıştırıyor. Ancak, böylesi bir toplantının çok yanlış bir ileti olacağı da anlatılıyor ki ben de katılıyorum. Aslında, Fed’in, yapışkan enflasyon için, varlık kayıplarından hiç de memnuniyetsiz olacağını düşünmüyorum” diye konuştu.