Hangi gün spor yaptığınız sağlığınızı etkiliyor mu?

Düzenli egzersiz yapmak insan vücudu için oldukça önemli. Fiziksel aktivitenin geliştirici hem de sağlık için koruyucu etkilerini görmek için yetişkinlerin haftanın 5 günü en az 30 dakika çocuklar ve gençler içinse günde en az 60 dakika orta şiddette fiziksel aktivite yapılması gerekiyor.

EGZERSİZ NE ZAMAN YAPMALI?

Bu bilgiler ışığında yapılan bilimsel araştırmalar da egzersizin kalp hastalığı ve bunama gibi kronik hastalık riskini azalttığı bilindiği gibi çalışma hayatında aktif olarak yer alan kişiler her gün spor yapmaya zaman ayıramıyor. 

Yeni çalışma da hafta içi düzenli olarak yapılan egzersizlerin faydası ile sadece hafta sonu yapılan egzersizlerin etkilerine odaklandı. Nature Aging dergisinde yayınlanan yeni araştırma egzersizlerinin çoğunu hafta sonunda yapan kişilerin, hafta boyunca düzenli egzersiz yapan kişilerle aynı beyin sağlığı ve ruh sağlığı etkilerinden yararlanabileceğini öne sürüyor.

Yapılan araştırma İngiltere’den 100 binden fazla kişinin verisini içeriyor. Giyilebilir cihazlarla verileri haftalık olarak ölçülen binlerce kişinin fiziksel aktivite sonrası sağlığı takip edildi. Çalışmaya katılan kişilerin ortalam yaşı ise 62’ydi. 

Katılımcıların, 7 günlük süre boyunca fiziksel aktivite düzenleri takip edilmek için giyilebilir cihazlar sağlandı. Bu kişiler daha sonra üç gruba ayrıldı; hareketsiz olanlar, yani haftada önerilen 150 dakikalık orta ile yoğun fiziksel aktiviteyi karşılamayan kişiler, düzenli olarak aktif olanlar ve aktivitelerinin yüzde 50’sinden fazlasını hafta sonu ya da haftanın tek günü yapan kişiler.

Araştırmacılar katılımcıları ortalama 8 yılın üzerinde takip ettiler.

Nörolojik hastalıkların yani demans, felç ve Parkinson hastalığı gibi ve psikolojik bozuklukların; depresyon ve anksiyete dahil olmak üzere başlangıcını izlediler.

Buna ek olarak temel yaşam tarzı ve sağlık faktörleri göz önünde tutuldu. Yaş, cinsiyet, sigara içme durumu, alkol tüketimi, diyabet ya da hipertansiyon veya kanser gibi geçmişi olan kişiler de yer alıyordu.

Yaklaşık 75 bin 500 katılımcının 24 bin 300’ü inaktif, 21 bin 200’ü düzenli olarak aktif, 30 bini ise hafta sonu ya da tek bir gün çok aktif olarak sınıflandırıldı.

Sonuçlar, hafta sonu savaşçıları olarak da adlandırılan grubun, hareketsiz yetişkinlere kıyasla demans geliştirme riskinin yüzde 26, felç riskinin yüzde 21 ve Parkinson hastalığı riskinin yüzde 45 daha düşük olduğunu gösterdi. Yani çok yoğun bir hafta geçiriyorsanız sadece bir gün bile spor yapmak, hiç yapmamaya kıyasla çok anlamlı bir fark yaratıyor.

Depresyon ve anksiyete riskleri, hareketsiz gruba kıyasla sırasıyla yüzde 40 ve yüzde 37 daha düşüktü.

Öte yandan araştırmacılar insanların haftanın bir veya iki gününde orta ila yoğun fiziksel aktivitenin çoğunluğunu gerçekleştirdikleri sürece, bunlar ardışık günler olmasa bile, benzer faydalara ulaşabiliyorlar.

DAHA UZUN YAŞAMAK İÇİN NE KADAR EGZERSİZE İHTİYACINIZ VAR?

Circulation dergisinde bu yılın başlarında yayınlanan bir çalışmada ölüm oranını düşürmek için ne kadar ve hangi düzeyde fiziksel aktiviteye ihtiyaç duyulduğuna dair bulguları paylaşıldı. Yetişkinlerin haftada en az 150 ila 300 dakika orta düzeyde egzersiz, haftada 75 ila 150 dakika yoğun hareket veya her iki yoğunluğun eşdeğer bir kombinasyonunu yapmasını öneriliyor ancak yetişkinler önerilen miktardan fazlasını yaparsa ölüm risklerini düşürebiliyor. 

ABD’de 116 binin üzerinde yetişkinin verilerine dayandırılan araştırma, 30 yıl boyunca devam etti ve 15 kez de tekrarlandı. Çalışma, minimum şiddetli fiziksel aktivite önerilerinin iki ila dört katı fazlası egzersiz yapmanın kardiyovasküler hastalıklardan ölüm riskini düşürdüğünü gösterdi.