Heimlich manevrası 50 yaşında
Doktor Henry Heimlich’in 1 Haziran 1974’te tıp dünyasına kazandırdığından beri binlerce hayat kurtaran “Heimlich manevrası” 50 yaşında. Sadece ABD’de 50 binden fazla kişinin hayatını kurtardığı kayıtlara geçen bu manevrayla Türkiye’de de neredeyse her hafta birkaç kişi ölümden dönüyor.
Henry Heimlich ABD’de orta halli bir ailede 1920’de doğdu. Tıp eğimi aldı. 2. Dünya Savaşı’nda ‘Askeri Doktor’ göreviyle orduya alındı. Ardından göğüs cerrahisi alanında uzmanlaştı. New York Times’ta okuduğu bir haberin ardından dikkatini çok özel bir alana verdi. Habere göre ABD’de her yıl 4 binden fazla kişi boğazına yemek kaçması yüzünden boğularak ölüyordu. Hemen bu konuda çalışmaya başladı. Bir süre sonra 1 Haziran 1974’te makalesini yayınladı. Makalede anlattığı ve “Heimlich manevrası” adını alacak yöntemin her yıl binlerce kişinin hayatını kurtaracağını o da beklemiyordu.
‘BİNLERCE KİŞİ ÖLÜYORDU’
Üç sayfalık makalede müdahalenin nasıl yapılacağını fotoğraflı detaylarla anlattı. Göğüs kafesi ile karın boşluğunun buluştuğu noktadan yapılacak baskı ile boğaza kaçan cisim kolayca dışarı atılabilecekti. Arkadaşlarıyla denemeler yapmışlar ama gerçek bir vaka üzerinde henüz denememişlerdi. O yüzden çok da emin olamıyordu. Ancak bir hafta sonra bir restoranda bu manevrayla bir müşterinin hayatı kurtarıldı. “Heimlich manevrası” artık meşhur olmuştu.
ÖNCE KÖPEKTE DENEDİ
Dr. Heimlich keşfine dair bütün detayları 2014’te “Heimlich Manevrası: Hayat Kurtaran İcatta 70 Yılım” adlı kitapta anlattı: “Kızılhaç’ın insanları bu durumlar için yanlış yönlendirdiğini, ağza parmak sokulması ve sırta vurulması gibi tavsiyeler verdiğini fark ettim. Bazı manevraları hava dolaşımı ve basıncı ölçmek için denedik. Tabii ki yemek parçasını dışarı iten hava akışıydı. İşin sırrı herhangi biri için bu yapabilecek bir yol bulmaktı. İlk denemelerim köpekler üzerindeydi. Endotrakeal bir tüp ile balonu patlattım köpeğin gırtlağına tıkadım. Göğse baskı yapmak için farklı yollar denedim. Diyaframın altını denediğimde tüp ile balon dışarı fırladı” Heimlich, böylece binlerce kişinin hayatını kurtaracak bir tıbbi müdahale yöntemi geliştirilmişti. Açık kaynaklara göre ABD’de bugüne kadar 50 binden fazla kişinin hayatı bu manevrayla kurtarıldı.
KENDİSİ İLK KEZ 96 YAŞINDA KULLANDI
– Heimlich, bu manevrayı bizzat ilk kez 2016’nın Mayıs ayında 96 yaşındayken kullandı. Kaldığı huzurevinde yan masasındaki Paty Gill Ris’in (87) boğazına yemek kaçtı. Hemen müdahale eden Heimlich, kadının hayatını o meşhur manevrasını bizzat kullanarak kurtardı. Henry Heimlich, bu olaydan iki ay sonra hayatını kaybetti.
NASIL YAPILIR
– Soluk borusu tıkanan kişinin arkasından sarılarak gövdesi kavranır.
– Bir el yumruk yapılarak, göbeğin hemen üstüne, başparmak içeri gelecek şekilde yerleştirilir.
– Diğer el ile yumruk yapılan el kavranır ve aynı anda içe ve yukarı doğru 5 kez bastırılır.
– Hava yolu tıkanıklığına neden olan cisim dışarı çıkana kadar işlem tekrarlanır.