Hekimden, temiz! Sağlıklı kalma ipuçları

Kış soğuğuna karşı bağışıklığımızı güçlendirmek şart… Tabiplere hasta olduklarında nasıl güzelleştiklerini sorduk. Özel tanımlarını, uyguladıkları püf noktalarını öğrendik. Hepsinin ortak fikri güzel beslenme, idman ve âlâ uyku.Yazarımız, iç hastalıkları uzmanı Ayça Kaya “En değerlisi bağışıklık sistemine şefkat göstermek.  Bedenimin uygunlaşmak için vakte ve dayanağa gereksinimi olduğunu biliyorum. Çabuk etmiyorum lakin bilimsel ve doğal formüllerle süreci hızlandırıyorum. Unutmayın, bağışıklık için en büyük ‘ilaç’ dinlenmek, uygun beslenmek ve gerilimi yönetmek” diyor. Müellifimiz, beslenme uzmanı diyetisyen Berrin Yiğit ekliyor: “Sağlıklı ömrün sürdürülebilir bir Akdeniz tipi beslenmeyle mümkün olduğuna inanıyorum.” Bağışıklık uzmanı

Prof. Dr. Derya Unutmaz ise gerilimden uzak durmanın değerine değiniyor, ayrıyeten yediklerine çok dikkat ettiğini belirtiyor:

“Hatta yiyecekleri birer ilaç olarak bile görebilirsiniz.”

‘TUZLU SUYLA GARGARA VE BUHAR BANYOSU’

Dr. Ayça Kaya, iç hastalıkları uzmanı

– Bizler için de her vakit nizamlı beslenmek kolay değil. Ancak bağışıklığın bağırsaklarda başladığını ve bağırsakların ikinci beynimiz olduğunu biliyoruz. Bol lifli besinler, sebze-meyve, omega-3 yağlarıyla bağırsaklarımı beslemeye çalışıyorum.Balık, ceviz, semizotu üzere yiyecekler gözetici kalkan oluşturuyor.

– C vitamini değerli. Kivi, turunçgiller, yeşil yapraklı zerzevatları de her gün yemeye ihtimam gösteriyorum.

– Melatonin hormonunun düzgün salgılanması bağışıklık için kritik; karanlık bir ortamda, aygıtlardan uzak uyumaya çalışıyorum.

– En kıymetli bağışıklık sistemi koruyucusu hareket. Çok hareket edip bedenime uygunluk yapıyorum.

– Bilhassa kış aylarına girerken D vitamini bedellerimi denetim ettirip gerektiği durumlarda takviye alıyorum.

– Demir depoları azalınca hücrelere yeteri kadar kan gidemiyor. Bu durum salgınlara yakalanma riskini arttırıyor. Demirden güçlü kırmızı et, yumurta, karaciğer, kuru baklagiller ve pekmezi günlük beslenmeme ekliyorum.

– Hayatımız gerilimle dolu, evet ancak bunun bağışıklığımı çökerttiğini bildiğim için hobilerime, sevdiklerimle vakit geçirmeye ve kendimi sakinleştirmeye vakit ayırıyorum. Kitap okumak benim için en büyük terapi metodu.

– Doktor olmanın en zor tarafı “Ben aslında biliyorum” deyip kendini ihmal etmek. Deneyimle öğreniyoruz ki insan kendisi kelam konusu olduğunda tarafsız olamıyor. Bu yüzden meslektaşlarımızın fikrini kesinlikle alıyoruz.

– Bağışıklık sistemi savaşırken suya ve sıvıya ekstra gereksinim duyar. Gün boyunca bol su içerim. Tıpkı vakitte bitki çaylarına yönelirim. Ihlamur, zencefil, nane-limon, adaçayı, bal üzere klasik
konut prosedürlerini çok seviyorum.

– Hastayken iştah azalsa da bağışıklığımı destekleyecek besinleri ihmal etmem; bilhassa tavuk suyuna çorba…

-Bal ve zencefil doğal bir bağışıklık güçlendirici karışım; sıklıkla kullanırım.

-Eğer boğazım ağrıyorsa ya da burun tıkanıklığım varsa, tuzlu suyla gargara yaparım; boğazı temizler ve bakterileri uzaklaştırır.

-Buhar banyosu burun tıkanıklığını açmak için mükemmel bir prosedürdür. Genelde suya birkaç damla okaliptüs yağı eklerim.

-Sadece semptomları değil, hastalığın kaynağını hedefleyen tedavilere yöneliyorum. Hastalığımın viral mi bakteriyel mi olduğunu anlayacak bilgiye sahibim. Virüs kaynaklı bir enfeksiyonda antibiyotik almanın yararı olmadığını bilirim. Lakin bakteriyel enfeksiyonsa, yanlışsız antibiyotiği uygun dozda kullanırım.

Ayça Kaya’dan kışa özel bağışıklık bombası

BALIK ÇORBASI (4-6 KİŞİLİK)

NE LAZIM?

– 1 yemek kaşığı tereyağı

– 1 yemek kaşığı tam buğday unu

– 1 litre balık suyu yahut su

– 1 çay kaşığı tuz

– 1 levrek fileto

– 1/2 patates 

– 1 kabak

– 1 havuç

– 1 kol kereviz sapı

– 1 soğan

Balık suyu için

– 1 levreğin başı ve kemikli kısımları

– 1 kök kereviz

– 6 dilim taze zencefil

– 3 diş sarımsak

– 1 tatlı kaşığı karabiber

– 1 defne yaprağı

– 1 litre soğuk su

Servis için

– 1 tutam dereotu (ince kıyılmış) ve limon

NASIL YAPARIM?

– Balık suyu için zerzevatları irice doğrayıp, baş ve kemikleri soğuk sudan geçirip tüm gereçleri bir tencereye koyun.

– Suyu ekleyip evvel yüksek ateşte kaynatın, sonra ocağın altını en kısık pozisyona getirin ve yaklaşık 45-50 dakika pişirin.

– Biriken köpükleri kesinlikle alıp atın.

– Balık suyu hazır olduktan sonra kepçe yardımıyla, karıştırmamaya ihtimam göstererek, gereçleri alın ve süzgeçle öbür bir kaba aktarın.

– Hazır olan balık suyunuzu oda sıcaklığına geldikten sonra bir hafta boyunca buzdolabında ya da dilerseniz ufak porsiyonlar halinde 6 ay derin dondurucuda saklayabilirsiniz.

– Patates, havuç ve kabağı küp küp doğrayın. Balığı iri küpler biçiminde kesin.

– Tencerede evvel tereyağını eritin ve unu ekleyip kokusu çıkana kadar, fazla renk aldırmadan orta ateşte kavurun.

– Kavrulan karışıma azar azar balık suyunu ekleyin.

– Çorba kaynamaya başlayınca balıkları ve zerzevatları koyup ocağın altını kısın ve yaklaşık 15 dakika pişirin.

– Dereotu ve limon suyuyla servis edin.

‘SEBZE, SARIMSAK, BAHARAT, LİMON, TAVUK SUYU…’

Berrin Yiğit, uzman diyetisyen

– Sağlıklı hayatın sürdürülebilir bir Akdeniz tipi beslenmeyle mümkün olduğuna inanıyorum. Bu modelde bol zerzevat, kaliteli protein kaynakları, sağlıklı yağlar, kâfi ölçüde su ve bitki çayı, günlük rutinimin olmazsa olmazları.

– Her gün elma, alıç yahut zencefil sirkesi kullanıyorum. Günde 1-2 yemek kaşığı kadar bağışıklığımı destekliyor.

– Yemeklerime kesinlikle zerdeçal, zencefil, sumak, çörekotu, kimyon, acı pul biber üzere baharat çeşitlerini eklerim. Antioksidan özellikleri, bedenimi hastalıklara karşı koruyor.

– Amarant, brokoli ve kırmızılahana filizlerini her sabah kahvaltıma ve salatalarıma ekliyorum. Bu mikro filizler bağışıklığımı güçlendiriyor…

– Soğuk sıkım, taze zeytinyağı benim için vazgeçilmez. Ayrıyeten filizlendirdiğim maş fasulyesi, kırmızı mercimek ve barbunya üzere kuru baklagilleri haftanın 2-3 günü yerim. Bu sistem hem sindirimi kolaylaştırır hem de besin bedellerini arttırır.

– Farklı renklerde zerzevat ve meyveleri her gün yiyorum. Bilhassa yabanmersini, nar, ayva ve koyu yapraklı sebzeler, brokoli bağışıklığımı destekliyor.

– Karışık zerzevat çorbaları beslenmemin temel taşlarından. Kemik suyu, baharat ve limonla zenginleştiriyorum.

– Kendimi halsiz yahut kırgın hissettiğimde zencefil-limon çayı yaparım. Taze rendelenmiş zencefilin üzerine kaynar su döküp, 10 dakika bekletip akabinde limon sıkarak içiyorum.

– Sebzeler, sarımsak, baharat ve limonla zenginleştirdiğim tavuk suyu çorbası hem güç verir hem de bedenimi dayanaklar.

– Ihlamur, zencefil, hatmi çiçeği, ayva çekirdeği ve gerçek balla hazırladığım çayları akşam saatlerinde içiyorum.

– Gerekirse destek alırım. Fakat bu desteklerin mevsimsel ve gereksinime uygun olmasına dikkat ederim. Odamı havalandırırım, pak hava almayı ihmal etmem.

‘AKLINIZI MEŞGUL EDİN, MEDİTASYON YAPIN, BEN OYUN OYNUYORUM’

Prof. Dr. Derya Unutmaz, immünoloji uzmanı, ABD Jackson Laboratuvarı Enstitüsü başaraştırmacısı

– Ferdî olarak yediğim yiyeceklere çok dikkat ediyorum. Hatta yiyecekleri birer ilaç olarak bile görebilirsiniz. Bunlar bütün biyoloji ve fizyolojinizi çok tesirler.

– Bilhassa bağırsaklarımızda yaşayan trilyonlarca bakteri var. Bunların aslında birden fazla düzgün ancak ortalarında makûs bakteriler de var. Bağışıklığımızı hatta niyetlerimizi ve ruhsal durumumuzu bile etkileyen kimi unsurlar salgılıyorlar. Mesela çok fazla kırmızı et eserlerini tüketirseniz damarlarınızı tıkayacak, kalbinize ziyan verecek bakteriler fazlalaşıyor.

–  Şekerden mümkün mertebe uzak duruyorum. İçinde işlenmiş şeyler bulunan içecekler de buna dahil…

– Sabahları mutlaka meyve suyu içmem. Zira portakalı yahut narı yemek yararlı olsa bile bunların suyunu içmek ziyanlı olabiliyor.

– Diyabet birçok kronik hastalığa neden oluyor. Yaşlanma sürecini hızlandırıyor. Natürel ki hiç şeker almadan yaşanmaz. Örneğin beyaz ekmek yemem, çok tahıllı yahut beyaz olmayan ekmeklerden, o da az ölçüde yemeyi tercih ederim.

– Az yemek her vakit daha yeterli. Günde üç öğün yemek gerekmiyor. Hatta aralıklı oruç bayağı sağlıklı. Bunu da orta ara yapıyorum.

– Uykuya çok ehemmiyet veriyorum. Her gün en az 7 saat uyumaya çalışıyorum.

– Bir öbür değerli husussa egzersiz… Bu hususta çok etkin olduğumu söyleyemeyeceğim. Ancak yürüyüş yapmaya çok değer veriyorum. En azından aşikâr bir adım atma sayısına ulaşmaya dikkat ediyorum.

– Alışılmış ki çok çok kıymetli bir bahis, asla sigara kullanmam. Hayatımda hiç sigara içmedim, sigara içenlerin yanında da durmam. 

– Alkol de kullanmıyorum. Haftada bir yahut çok az bile olsa alkolün bilhassa kanser oluşumuna, kronik hastalıklara tesiri olabiliyor. Bu bakımdan ondan da mümkün mertebe uzak durmak lazım.

– Gerilimi her vakit denetim etmek mümkün değil lakin kronik halden uzaklaştırmak lazım. Meditasyon yapabilirsiniz. Aklınızı meşgul edecek öteki şeylerle uğraşın… Örneğin, ben bilgisayar oyunları oynuyorum, gerilim atıyorum. Elon Musk da bunu çok yapar, Diablo oynar… En güzel oyunculardan biri, dünyanın en meşgul insanı olmasına karşın ona vakit bulabiliyor.