Influencer’lara reklam cezası

Sosyal medya tanıtımlarını mercek altına alan Ticaret Bakanlığı Reklam Kurulu, geçen yıl 5, bu yılın birinci yarısında da 11 “influencer”‘a toplam 6 milyon 388 bin 802 lira para cezası uygulanmasını kararlaştırdı.

AA muhabirinin edindiği bilgiye nazaran, Ticaret Bakanlığına bağlı olarak faaliyet gösteren Şura, toplumsal medya platformları üzerinden yapılan reklamları tahlil etti.

Mevzuatta “sosyal medya etkileyicisi” olarak söz edilen “influencer”ların faaliyetlerinin denetlenmesi amacıyla Reklam Özdenetim Kurulu görevlendirilmiş ve Toplumsal Medya Reklamlarının Yapay Zeka ile Taranması Projesi Mart 2022’de başlamıştı.

Projeyle influencer paylaşımlarının reklam olduğunun açık ve anlaşılır formda söz edilmeme oranı yüzde 57’den yüzde 11’e düştü.

Kurulun gerçekleştirdiği çalışmalar sonucu tüketicilerin son devirlerde toplumsal medya reklamlarına ait farkındalığının artmasıyla bu hususta yapılan müracaat sayısında da artış gerçekleşti.

Uzmanlar tarafından tüketici şikayetleri incelenerek müracaat koşullarını sağlayanlar değerlendirmeye alındı. Şuranın karşıtlık gördüğü hallerde de gerekli idari yaptırımlar uygulandı.

50 TOPLUMSAL MEDYA HESABINA YAPTIRIM UYGULANDI

Kurulca, influencerlara bu yılın birinci 6 ayında 39 durdurma cezası, 11 durdurma ve idari para cezası uygulanmasına karar verildi. Durdurma cezası yaptırımı ile mevzuata muhalif gerçekleştirilen reklamların düzeltilmesi yahut kaldırılması istendi.

Mevzuata karşıt paylaşımın haksızlık içeriği, tekrarı, takipçi sayısına bağlı tesir alanının büyüklüğü ve influencerların paylaşımdan elde ettiği menfaat ve ekonomik durumu üzere ögeler dikkate alınarak, Konseyce durdurma ve idari para cezaları bir ortada da uygulandı.

Geçen yıl için mevzuata karşıt reklam yapan bir influencer hakkında uygulanan idari para cezası 347 bin 128 lira iken bu fiyat yine değerleme oranında artırılarak 2024’te 550 bin 59 lira oldu.

Geçen yıl 5 influencera 1 milyon 352 bin 808 lira idari para cezası uygulandı. Bu yılın birinci 6 ayında ise 11 influencera 5 milyon 35 bin 994 lira idari para cezası uygulanmasına karar verildi. Böylelikle, 1,5 yıllık periyotta toplam 6 milyon 388 bin 802 lira para cezası kesildi.

2023’te toplam 77 toplumsal medya hesabına idari yaptırım uygulanırken bu sayı 2024’ün birinci yarısında 50’ye ulaştı. Influencerlarca yapılan paylaşımlarda bir markaya ilişkin eser yahut hizmet reklamının yapıldığı fakat bunun açık biçimde reklam olduğunun belirtilmediği yahut örtülü tanıtım yapıldığı gerekçesiyle idari yaptırım uygulandı.

Bunun yanı sıra birtakım paylaşımlarda, sıhhat beyanı içeren sözlerin olması, klinik, hastane, doktor gibi sağlık hizmetlerine yönlendirmesi, reklamı yasak eserlerin tanıtımının yapılması, kozmetik eser tarifini aşan tabirlerin kullanılması, destek edici besin reklamında mevzuata karşıt sözlerin yer alması üzere münasebetlerle de birtakım influencerlara idari yaptırım uygulanmasına karar verildi.