İnşaat kazı alanında ikinci ‘mezar odası’ ortaya çıktı

Samsun’un İlkadım İlçesi Kalkanca Mahallesi Marmaris Sokak’ta geçen yıl mayıs ayında inşaat kazısı sırasında Helenistik Döneme ait oda mezar ortaya çıktı. Yine aynı kazı alanında, 16 Nisan 2024’te yapılan kazıda, Roma Dönemi’ne ait ikinci bir oda mezar ortaya çıktı.

3’üncü derece SİT alanındaki yapılan kazı çalışması sonucu ortaya çıkan mezarın içerisinden, kiremit bir testi ve üzerinde Roma İmparatoru Alexander Severus dönemine ait bir adet sikke bulundu. Kazı sonrası mezar, Samsun Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü tarafından koruma altına alındı.

“BİR EVİN ODASINI ANDIRACAK FORMDA”

Ortaya çıkan mezarın yer altı kaya mezarları olarak adlandırıldığını söyleyen Samsun Müze Müdürlüğü’nde görevli Arkeolog Orhan Alper Şirin, “Kentin Amisos Antik Yerleşmesinde Nekropol Bölgesindeki mezar tiplerinden birer örnek olarak değerlendirmek mümkündür. Genellikle Helenistik Dönem ve Roma İmparatorluğu döneminde karşılaştığımız mezar örneklerindendir. Yeraltına oda şeklinde oyulmuş, defin yerleri için bir bakıma bir evin odasını andıracak formdaki mezar yapılarıdır. Buluntular da bu dönemi içine alan kişisel kullanım ya da o dönemde kullanılan mutfak malzemesi olarak, takı olarak değerlendireceğimiz ya da bir anfora olarak da kullanım görebilen kap ve kaçakların konulduğu mezar tipleridir” dedi.

“DÜNÜN TARİHİNİ GELECEĞE TAŞIYACAK KÜLTÜR VARLIKLARI”

Bölgede, kentin en zengin olduğu dönem olan 6’ncı Mithridates dönemine ait mezarların daha çok ön plana çıktığını söyleyen Arkeolog Şirin, “Bu mezarların içerisindeki altın ve ziynet takıları da çok önemli bir etkiye sahiptir. Grek ve Pers etkisinin altından işlenmiş olduğunu çok rahatlıkla görebilmekteyiz. Genellikle tek definli, çift definli bazen de hiç gömünün gerçekleşmemiş olduğu mezar yapıları da karşımıza çıkıyor. Bu bölge 3’üncü derece arkeolojik sit alanı içerisinde olduğu için, müze denetiminde yapılan çalışmalarda, ortaya çıkıyor ve korunmasına yönelik çalışmalar, elden geldiğince önemli bir şekilde yürütülmeye çalışılıyor. Bunlar, dünün tarihini geleceğe taşıyacak önemli kültür varlıklarıdır. Her dönemde önem arz ettiği için bizler tarafından da bu önem yayınlarla ya da bilgi paylaşımı ile genel olarak izleyicilere ya da ziyaretçilere aktarılmaktadır” diye konuştu.

“KULLANILMIŞ OLDUĞUNU GÖSTERİYOR”

Ele geçirilen sikkenin, 3’üncü yüzyılın ilk yarısında kullanıldığını söyleyen Şirin, “Elimize geçen mezar içerisindeki kiremit parçalarından, yine bir sikke örneğinden mezarın hangi dönemde kullanılmış olduğunu ortaya koyabiliyoruz. Kiremitlerde tek kulplu testilere ait Roma döneminin 2’nci ve 3’üncü yüzyıllarında kullanılmış testi gruplarını ortaya koyuyor. Ele geçen bronz bir sikke örneğinden de Alexander Severus dönemine ait, ön yüzünde Dionysos, arka yüzünde de sır sepeti olarak adlandırılan bir motifin işlenmiş olduğu sikke, bu mezarın 3’üncü yüzyılın ilk yarısında kullanılmış olduğunu gösteriyor. Genellikle de aile mezarları olarak tercih edildiği için daha önceki süreçlerde de kullanılmış, Roma’da da son kullanım tercih edilmiş olabilir” ifadelerini kullandı.