İran’ın ilk İHA gemisi böyle görüntülendi… Ticari şilep neden Shahid Bagheri İHA gemisine çevrildi?

İran son zamanlarda İsrail ile yaşadığı gerilimle sürekli gündemde. İsrail Suriye’nin başkenti Şam’daki İran Büyükelçiliği’ni bombalamış, İran’da çok tartışılan bir drone saldırısı ile cevap vermişti. Geçtiğimiz günlerde de Hamas Lideri İsmail Haniye, İran’ın başkenti Tahran’da suikasta uğramış, saldırıyı üstlenen olmasa da olayın arkasında İsrail’in olduğu öne sürülmüştü. Dünya Haniye suikastı sonrası İran’ın vereceği cevabı merak ederken sosyal medyaya düşen bir fotoğraf kamu oyunun oldukça ilgisini çekti.

İRAN’IN İHA GEMİSİ GÜN YÜZÜNE ÇIKTI

Euroasiantimes sitesinin haberine göre İran’ın inşa etmekte olduğu Shahid Bagheri İHA gemisinin fotoğrafları sosyal medyada paylaşılıyor. Sitenin haberine göre Iran Naval Forces isimli bir hesap Shahid Bagheri’ye ait olduğu öne sürdüğü fotoğrafı yayınladı. İran’ın gemiyi 2022 yılının bahar aylarında yapmaya başladığı iddia ediliyor. Gemiyi İran Gemi İnşa ve Açık Deniz Endüstrileri Kompleksi Şirketi (ISOICO), İran’ın Bender Abbas Limanı’ndaki tersanesinde inşa etmekte. Shadid Bagheri, İran’da ordudan bağımsız bir askeri güç olan Devrim Muhafızları için üretiliyor. İlginç bir tasarıma sahip 240 metrelik gemi için her ne kadar uçak gemisi boyutlarını karşılamasa da sosyal medyada “İran’ın ilk uçak gemisi” yorumları bile yapılıyor. 

تصویری از ناو پهپاد بر باقری pic.twitter.com/oBx5Y1JRjV

— Iranian‌ Naval Force (@Navy_Iranian) August 20, 2024

İRAN İÇİN ÖNEMİ BÜYÜK

Shadid Bagheri, İran için büyük bir anlam ifade ediyor. Özellikle Basra Körfezi’nde sıkça ABD Donanması ile karşı karşıya gelen İran için önemli bir etmen. Her ne kadar Shahid Bagheri tek başına ABD Donanması’na karşı bir tehdit oluşturmasa da özellikle İran’ın donanma havacılığı kabiliyetleri kazanması açısından bu geminin sembolik ve psikolojik bir önemi bulunuyor.

İHA VE HELİKOPTER GEMİSİ OLACAK 

İran’ın elinde Ukrayna Savaşı için Rusya’ya verdiği çok sayıda Shaded kamikaze İHA’ları bulunuyor. Çin’in küçük İHA’lar ve uçaklar için ürettiği MD550 modeli piston motorlarının kopyalarını kullanan Shaded İHA’ları Ukrayna savaşında Rus Ordusu tarafından Geran-2 ismiyle sıkça kullanılıyor. Bu İHA’lar Ukrayna Ordusu için önemli ölçüde tehlike yaratırken ülkenin alt yapısını defalarca hedef aldı. Shadid Begrami gemisinde de Shahed-129, Shahed-131, Shahed-136 ve Mohajer -6 gibi kamikaze İHA’lardan bulunacağı tahmin ediliyor. Ayrıca İran elinde bulunan jet motorlu SİHA’ları da bu geminin etki alanını genişletiyor. İran’ın elinde bulunan hafif taarruz tipi helikopterlerin de bu gemide kullanılması düşünülüyor.

TASARIMI SORU İŞARETLERİ YARATIYOR: ASKERİ İHTİYAÇLARI KARŞILAMAYABİLİR

Ancak İran’ın inşa ettiği İHA gemisi için eleştiriler de mevcut. Bir kere Shahid Bageri sıfırdan inşa edilen bir İHA gemisi değil. 24 yaşında bir yük gemisi olan Perarin, çeşitli modifiyelerle Shahid Bagheri haline getiriliyor. Bir yük gemisinin askeri bir gemiye çevrilmesi soru işaretleri yaratıyor. Zira bu gemi ilk olarak ticari amaçlarla bazı askeri ihtiyaçları karşılamada yetersiz kalabileceği belirtiliyor.

GÜVERTE VE PİST KAZALARA SEBEBİYET VEREBİLİR

Öte yandan uzmanlar tasarımda bulunan bazı yanlışlıkları da dile getiriyor. Örneğin yük gemisinin güverte kulesi nedeniyle gemiye açılı bir pist inşa edildiği görülüyor. Uzmanlar açılı pistlerin ve geminin tam ortasında duran güverte kulesinin kalkışlarda ve inişlerde sorun yaratabileceği görüşünde. Özellikle inişlerde bu güverte ve pistin kazalara sebebiyet verebileceği görüşü hakim. Bunun yanında ise geminin özellikleri hakkında pek bir bilgi bulunmuyor. Atlama rampası bulunan pistte inişlerde hava araçlarının hangi teknoloji ile yakalanacağı bilgisi henüz açıklanmadı. Ayrıca geminin silah ve hava savunma sistemleri hakkında bir bilgi de bulunmuyor.

SHADID BAGHERİ İLK DEĞİL

Peki neden İran sıfırdan gemi inşa etmek yerine yük gemisini İHA gemisine çeviriyor? Bunun cevabı ise ABD’nin İran’a uyguladığı yaptırımlar. İran, ABD’nin kendisine uyguladığı çok sert ambargolar nedeniyle yurt dışından ham madde ve yedek parça tedarik edemiyor. Ve bu yaptırımlar İran’ın parça üretimini oldukça kısıtlıyor. İran bu yüzden eldeki imkanlar ile ordusunu İsrail ve ABD gibi tehditlere karşı geliştirme gayreti içerisinde. Üstelik Shadid Bagheri İran’ın inşa ettiği ilk su üstü hava platformu da değil. Bu eğilimin bir diğer önemli örneği ise eski bir ticari gemi olan ve helikopter gemisine dönüştürülen İran Devrim Muhafızları Ordusuna bağlı Shahid Roudaki gemisi.