İşlenmeyen tarım yerlerinin ziraî emelli kiraya verilmesine ait yönetmelik Resmi Gazete’de

Tarım ve Orman Bakanlığınca hazırlanan İşlenmeyen Tarım Yerlerinin Ziraî Hedefli Kiraya Verilmesine Ait Yönetmelik, Resmi Gazete’nin bugünkü sayısında yayımlanarak yürürlüğe girdi.

Yönetmelik, 3 Temmuz 2005 tarihli ve 5403 sayılı Toprak Müdafaa ve Arazi Kullanımı Kanununun 8/K unsuru uyarınca, üst üste iki yıl mühletle işlenmeyen tarım topraklarının Bakanlıkça kiraya verilerek ziraî üretime kazandırılmasına yönelik metot ve temelleri belirliyor.

KİRALAMAYA UYGUN YERLER

Buna nazaran, Hazine’nin özel mülkiyetinde yahut devletin karar ve tasarrufu altında bulunan tarım yerleri hariç olmak üzere mülkiyeti gerçek yahut hukukî bireylere ilişkin olup üst üste iki yıl mühletle işlenmeyen tarım yerleri, arazinin vasfının değiştirilmemesi ve kiralayan tarafından ziraî üretimde kullanılması kaidesiyle bu yönetmelik kararları çerçevesinde Bakanlıkça dönemlik olarak kiraya verilecek.

ARAZİ KİRALAMA KOMİTESİ OLUŞTURULACAK

Bakanlıkça kiraya verilecek tarım yerlerinin rayiç kira bedelini tespit etmek ve kiralama süreçlerini gerçekleştirmek hedefiyle Arazi Kiralama Kurulu oluşturulacak. Arazi Tespit Komitesi vilayet müdürlüğünde vilayet müdür yardımcısı yahut şube müdürü, ilçe müdürlüğünde ilçe müdürü başkanlığında toplanacak.

Kiraya verilecek tarım toprakları, “Toprak, topografya ve iklimsel özellikleri ziraî üretim için uygun olup, halihazırda ziraî üretim yapılan yahut yapılmaya uygun olan yahut imar, ihya, ıslah edilerek ziraî üretim yapılmaya uygun hale dönüştürülebilen araziler” olarak tanımlandı.

Komisyon üyeleri kendilerine, eşlerine yahut birinci derece kan ve kayın hısımlarına ilişkin tarım yerleri ile ilgili yapılan itirazın incelenmesinde vazife alamayacak. Arazi Tespit Kurulu; kadastro parsel dataları, uydu imajları, coğrafik bilgi sistemleri, başka kamu kurumlarından elde edilecek bilgiler üzerinden yapılacak çalışmalar ve yerinde gerçekleştirilecek arazi denetimleri ile işlenmeyen tarım topraklarını tespit edecek. Tespit çalışmalarına altlık teşkil edebilecek bilgiler Bakanlıkça sağlanacak.

EYLÜL- AĞUSTOS ORTASI KİRALAMA YAPILABİLECEK

İşlenmeyen tarım topraklarının tespitinde, içinde bulunulan yılın 1 Eylül tarihi ile bölgelere nazaran değişen hasat periyodu dikkate alınarak en geç takip eden yılın 31 Ağustos tarihine kadar olan mühlet dikkate alınacak. Tespiti yapılan işlenmeyen tarım toprakları Bakanlık kayıt sistemleri ile karşılaştırılarak denetim edilecek.

Arazi Tespit Komitesi tarafından yapılan denetim sürecinin tamamlanmasının akabinde, ekonomik bütünlüğü sağlayan parseller ve ekonomik bütünlük kapsamı dışında kalıp Arazi Tespit Komitesince ekonomik ziraî üretim yapılacağı bedellendirilen parseller tespit edilecek. Dikili ve örtü altı tarım yerleri kiralama süreçleri kapsamına alınmayacak.

İŞLENMEYEN TARIM TOPRAKLARI İNTERNETTEN DUYURULACAK

Kiralama dönemi içerisinde, kiralanan tarım topraklarının maliklerinden rastgele biri tarafından bir sonraki dönemde üretim yapacağına dair bir müracaat yapılmaması durumunda bu topraklar üst üste iki yıl işlenmeyen tarım toprakları listesine eklenecek. İşlenmeyen tarım toprakları listesi il/ilçe müdürlükleri tarafından beş gün müddet ile mahallinde, elektronik ortamda ve il müdürlüğü internet sitesinde ilan edilecek. Arazi malikleri ve başka ilgililer, listeler ile ilgili itirazlarını ilan müddeti içerisinde Arazi Tespit Komitesine yapabilecek. Komite bu itirazları üç gün içinde karara bağlayacak.

İtirazların kıymetlendirilmesi sonucu oluşturulan son liste mülki amirin yahut yetkili kıldığı kişinin onayı ile katılaşacak. Katılaşan işlenmeyen tarım yerleri listesinde yer alan tarım toprakları için rayiç kira bedelleri tespit edilecek ve belirlenen formata nazaran Kiralanacak Tarım Yerleri Listesi oluşturulacak. Listede kiracıların yetiştirebilecekleri eser yahut eser kümelerine da yer verilecek. Bu topraklar, kira geliri arazi maliklerine ilişkin olmak üzere, arazinin vasfının değiştirilmemesi ve kiralayan tarafından ziraî üretimde kullanılması kuralıyla Arazi Kiralama Komitesi tarafından kiralanacak.

Kiralama süreçleri kiralama dönemi dikkate alınarak gerçekleştirilecek. Kiralama süreci, tek bir tarım toprağı parseli bazında yapılabileceği üzere, üretim planlaması kapsamında yetiştirilecek eser, kiracı potansiyeli ve ziraî üretimin ekonomik verimliliği dikkate alınarak birden fazla tarım yeri parselini kapsayacak biçimde de yapılabilecek. Kiralama öncelikli olarak; kiraya verilecek tarım yerinin bulunduğu yerleşim yerinde ikamet edenlere, sivil toplum kuruluşlarına ve meslek odalarına yapılacak.

KİRAYA VERİLECEK ÖNCELİKLİ GRUPLAR

Kiralanacak tarım yerleri; rayiç kira bedelinden az olmamak üzere öncelikle istekli olan sekizinci fıkrada belirtilen öncelikli kümelere, öncelikli kümelerden birden fazla istekli çıkması halinde en yüksek teklifi verene, öncelikli kümelerden istekli çıkmaması halinde ise başka isteklilerden en yüksek teklifi verene kiralanacak. Mutlaklaşan kiracılara kira bedeli, kira müddeti, ödeme şartları, kira bedelinin yatırılacağı banka hesabı, vergi, fotoğraf, harçları ve başka masraflar üzere kontrat masrafları ve gibisi bilgileri de içeren formata nazaran düzenlenerek tebligat yapılacak.

KİRACILARIN YAPMASI GEREKENLER

Kiracı, kiralama dönemi boyunca kiraladığı tarım yeri üzerinde, ziraî üretim planlaması kapsamında belirlenen ürün/ürün kümelerini üretmekle, genel ziraî üretim tekniklerine riayet etmekle, toprağın yapısını bozacak uygulamalardan kaçınmakla, arazi üzerindeki çok yıllık bitkiler ve varsa sabit tesisleri korumakla yükümlü tutulacak. (DHA)