İsviçre’de kritik zirve… Ukrayna’da barış arayışı

UKRAYNA’daki savaşta bir çıkış yolu aramak amacıyla yüze yakın ülke İsviçre’de iki gün sürecek barış konferansı için bir araya geldi. Ukrayna lideri Volodimir Zelenski’nin “10 maddelik barış formülü” çerçevesinde Şubat 2022’de başlayan savaşa nokta koymak amacıyla toplanması beklenen konferansa, 160 davetli ülkeden Türkiye’nin de aralarında bulunduğu 80 ülke ve 10 organizasyon katılıyor. Davetliler arasında Vatikan ile İstanbul Rum Patrikhanesi de yer alıyor.

AĞIR TOPLAR YOK

Rusya’nın davet edilmediği konferansa katılımı düşürmek için Çin ile birlikte birçok ülkeye baskı yaptığı belirtilirken, şu ana kadar başarılı olmuş gibi görünüyor. Bir dizi Afrika, uzak doğu ve Latin Amerika ülkesi davete olumsuz yanıt verirken, uluslararası siyasetteki ağır toplar da zirvede yok. ABD Başkanı Joe Biden, Ukrayna lideri Zelenski ile iki gün önce İtalya’da G7 zirvesinde bir araya gelmesine rağmen İsviçre’deki konferansa yaklaşan seçimler bahanesiyle katılmıyor. ABD’yi Başkan Yardımcısı Kamala Harris temsil edecek. Çin lideri Şi Cinping de konferansta yer almayacak. “Rusya’nın masada olmadığı bir barış konferansı yapılamaz” tezini savunan Pekin yönetimi, İsviçre’ye diplomatik temsilci dahi göndermedi. Çin Rusya’nın da katılacağı bir barış konferansı düzenlemeyi hedefliyor.

GÜNDEM ZAYIFLADI

Siyasi gözlemciler Gazze’deki savaş gündeminin de Ukrayna konferansına gölge düşürdüğü değerlendirmesini yaparken, zirvenin gündemi de ilk açıklamalara göre daha zayıf maddelerden oluşuyor. İlk olarak 2022 sonlarında Zelenski’nin gündeme getirdiği barış konferansı, uluslararası kamuoyunun Rusya üzerinde baskı kurarak “bağımsız ve egemen Ukrayna topraklarından koşulsuz geri çekilmesini”, “savaş suçlularının yargılanmasını” ve “Rusya’nın Ukrayna’ya savaş tazminatı ödemesini” sağlayacak bir platform olarak düşünülüyordu. Ancak sahada ve uluslararası konjonktürdeki değişimlerle barış konferansı gündemi dünyada tahıl ve gıda güvenliği, nükleer güvenlik, esirler ve yerlerinden edilen sivillerin çocuklar dahil iadesi olmak üzere üç maddeye indi.

Barış konferansı İsviçre’nin Lucerne Gölü kıyısındaki Bürgenstock Resort isimli otelde gerçekleştirilecek.

PUTİN EL YÜKSELTTİ

– RUSYA lideri Vladimir Putin konferanstan önceki gün bir açıklama yaparak Ukrayna’da barış sağlanması için kendileri açısından şartların değiştiğini söyledi. Savaşın başlamasından kısa süre sonra ortaya koyduklarının aksine artık Lugansk ve Donetsk dışında Zaparojye ve Herson bölgelerinin de Rusya’nın parçası olduğunu savunan Putin, “Ukrayna bu gerçeği kabul ederse savaşı nihai olarak bitirmek için müzakereler yapmaya hazırız” diye konuştu. Putin ayrıca “Ukrayna hiçbir zaman NATO ittifakına katılmayacağını taahhüt etmeli” ifadelerini kullandı.

MERKEZ ÇEVRESİNDE SIKI ÖNLEM

İsviçre’nin Lucerne Gölü kıyısındaki Bürgenstock Resort isimli otelde gerçekleştirilecek zirve için geniş güvenlik önlemleri alındı. Otelin çevresinde yaklaşık 8 kilometrelik bir alan dikenli tellerle çevrilirken, bölgedeki birçok yol ve yürüyüş parkuru kapatıldı. Çalışanlar haricinde kimsenin girişine izin verilmeyen güvenlik alanı çevresine 4 bin polis ve askeri personel yerleştirildi.

TÜRKİYE ADINA FİDAN KATILIYOR

BARIŞ zirvesinde Türkiye’yi Dışişleri Bakanı Hakan Fidan temsil edecek. Hürriyet’e bilgi veren kaynaklar zirvenin açılışında konuşma yapacak Bakan Fidan’ın, konuşmasında çatışmaların Ukrayna üzerindeki yıkıcı etkisinin büyüdüğüne, ayrıca bölgesel ve küresel düzeyde olumsuz sonuçların derinleştiğine dikkat çekeceğini belirtti. Ankara bu süreçte Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü, egemenliğini ve bağımsızlığını desteklediğini defalarca dile getirdi. Bu süreçte tüm tarafların katıldığı bir zirvenin sonuç doğurma ihtimalinin daha fazla olduğu görüşü hâkim. Bakan Fidan da açılış oturumunda yapacağı konuşmada bu konunun altını çizecek. Fidan’ın konuşmasındaki önemli başlıklardan birinin de Karadeniz Tahıl Girişimi olması bekleniyor.