‘Kiralık tarla’ rantı
Çiftçi takviye yetersizliği ve maliyetler nedeniyle üretemez duruma gelmişken hükümetin kararı reaksiyonla karşılandı. Düzenleme yeni bir rant alanı yaratma aracı olarak yorumlandı.
Tarım bölümünde uzun bir müddettir takviyelere ulaşamayan, mazottan gübreye fiyat artışları nedeniyle maliyetleri karşılayamadığı için “üretemez” hale gelen çiftçinin karşısına artık de ekmediği tarlaların zarurî olarak kiralanması kararı çıktı. “Mülkiyet gaspı” olarak da yorumlanan kararın yandaş şirketlere rant sağlamak için getirildiği tez ediliyor.
‘ÇİFTÇİ NEDEN EKSİN?’
Resmi Gazete’de yayımlanan karara nazaran, mülkiyeti gerçek/tüzel şahıslara ilişkin olan ve 2 yıl işlenmeyen tarım toprakları bakanlık tarafından ziraî emelle kiralanabilecek. Tarım topraklarının ziraî maksatlı kiraya verilmesine ait Tarım ve Orman Bakanlığı yönetmeliği, Hazine’nin özel mülkiyetinde yahut devletin karar ve tasarrufu altında bulunan tarım topraklarını kapsamıyor.
Bakanlıkça kiraya verilecek tarım yerlerinin rayiç kira bedelini tespit etmek ve kiralama süreçlerini gerçekleştirmek hedefiyle bir kurul kurulacak. İşlenmeyen tarım yerlerinin tespitinde, içinde bulunulan yılın 1 Eylül tarihi ile bölgelere nazaran değişen hasat periyodu dikkate alınarak en geç takip eden yılın 31 Ağustos tarihine kadar olan mühlet dikkate alınacak.
Türkiye Ziraatçılar Derneği (TZD) Genel Başkanı Hüseyin Demirtaş, “Meşru olarak uygulanabilirlik istikameti yok” dedi. Demirtaş, devletin tarım alanında planlamasının olmamasına dikkat çekerek şunları söyledi: “Çiftçi maliyetlerden ötürü alanları terk ediyor. Çiftçi ziyan ederken neden eksin? Çiftçiye refah hissesi vermeden bunun bir manası olmaz.”
Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Baki Remzi Suiçmez de “Bu yüksek girdi maliyetleriyle bu personellik fiyatlarıyla, geç ödenen yetersiz dayanaklarla üretim maliyetinin altında açıklanan alım fiyatlarıyla çiftçi ziyan edip üretimden çekiliyor” formunda konuştu. Üreticinin üretimi devam edebilme şartlarının yaratılması gerektiğini de söyleyen Suiçmez şöyle konuştu: “Bu yönetmelikte üretim maliyetlerini kolaylaştıran örneğin uzun vadeli takviyeler, maliyetlerin üzerinde alım fiyatları üzere düzenleme olmadan bu uygulanamaz.”
TÜRKİYE İTHALATÇI OLDU
Bu uygulamanın Osmanlı vaktinde olduğunu anımsatan İktisatçı Prof. Dr. Oğuz Oyan ise “Osmanlı’dan esinlendikleri anlaşılıyor. Kapitalist sistemde mülkiyete tecavüz manasına geliyor. Türkiye tarım ithalatçısı bir ülke haline geldi. Bunun nedeni AKP’nin 2000 yılından bu yana uyguladığı IMF programları oldu. AKP iktidarı bu programla kendi zenginlerini ya da kendi tarımla ilgilenen etraflarını sevindirecek.”
CHP Rize Milletvekili Tahsin Ocaklı ise toplumsal medya hesabından şu yorumda bulundu:
“Çiftçiye takviye vermeyip ithalat lobilerine ezdiren, ekemez, biçemez duruma getiren bu hükümet, iki yıl ekilmeyen tarım yerlerini cumhurbaşkanı keyfine nazaran diğerlerine kiralayabilsin diye Resmi Gazete’de karar yayımladı! Bu, mülkiyet hakkının açıkça ihlalidir, borca batan, eseri para etmeyen çiftçinin yerine çökme planıdır. Yapılması gereken; çiftçiye dayanak verip, ülkemizi tekrar kendine kâfi duruma getirmektir.”