‘Kız kardeşlik ağının temellerini attık’

Mühendislik fakültelerinin erkek öğrencilerinin deyimiyle amfiler ‘kışla’ görünümünden yavaş yavaş kurtuluyor. Eskiden bir elin parmaklarını geçmeyecek kadar kız öğrencinin oturduğu sıralarda tam bir cinsiyet eşitliğinden bahsetmek henüz mümkün olmasa da iyileşme var. Bu tabloda kız öğrencilerin mühendislik başta olmak üzere STEM alanlarında eğitime katılmalarını destekleyen sosyal projelerin etkisi büyük. Özellikle son 10 yıldır bu alanda ciddi bir farkındalık oluşmuş durumda.

Bu projelerden biri için dokuz yıl kadar önce Kosova’nın Prizren kentine gitmiştim. Limak Holding, faaliyet gösterdiği ülkelerden Kosova’ya, Türkiye’nin Mühendis Kızları projesini taşımıştı. O dönemde projeye dahil olan başarılı mühendis adayı kızlarla tanışma fırsatı bulmuştum.

ÜLKE SAYISI ARTTI

Aradan geçen süreçte projenin en önemli destekçisi olan Limak Vakfı ve Limak Şirketler Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Ebru Özdemir ile zaman zaman bir araya geldik. Neredeyse her buluşmamızda projeyi yeni bir ülkeye taşıdıklarının haberini verdi. Kosova, Kuzey Makedonya, Kuveyt, Suudi Arabistan derken proje, kökleri Türkiye’de olan bir ağaç gibi genişledi. Gölgesinden yararlanan mühendis kızlar ise çoktan sahada fayda yaratmaya, yeni rol model hikayeleri oluşturmaya başladı bile.

Hal böyle olunca önce projenin adı değişti. Artık Global Engineer Girls (GEG) ismiyle tanınıyor. Beş ülkede var ama şanı çok daha fazla ülkeye yayılmış durumda. Geçtiğimiz yıllarda Dünya Bankası’ndan ödül verildi. Bu arada belirtmek lazım; mühendislik mesleğinde cinsiyet eşitliğinin sağlanamaması, gelişmiş ekonomiler dahil bütün ülkelerde öne çıkan sorunlardan biri.

‘GENİŞLEMEYE DEVAM EDECEK’

Geçtiğimiz günlerde mühendislik öğrencileri İstanbul’da bir araya geldi. Ben de buluşma vesilesiyle Ebru Özdemir’e “Giderek büyüyor. Proje yayılmaya devam edecek mi” diye sordum. Bu projeden her bahsettiğimizde aldığım enerjiyi bu kez de yanıtlarına yansıttı: “Limak olarak başardığımız tüm mega yapılar ve projeler arasında Global Engineer Girls benim en sevdiğim projelerimizden biri, göz bebeğimiz. Ailemiz her yıl daha da büyüyor” dedi.

“Peki artık tamam mı, hedeflenen yere gelindi mi” diye devam ettim. Bunu da şöyle yanıtladı: “2015’te, Türkiye’nin Mühendis Kızları’nı başlatmamın sebebi, kadınların geleneksel olarak erkek egemen bir endüstride erişim sağlaması ve varlığını sürdürmesinin ne kadar zor olabileceğini birinci elden biliyor olmamdı. Amacımız, mühendislik ve STEM alanında kadın temsilini artırmaya yardımcı olmak. Bu doğrultuda programımızın bugüne kadar 1.000’den fazla genç öğrenciyi desteklediğini ve bunun bir GEG kardeşliğine dönüştüğünü gururla söyleyebilirim. Daha fazla kızı eğitmeye, yetkilendirmeye ve güçlendirmeye devam edebildiğimiz için çok mutluyum. Proje kendini kanıtladıkça başka ülkelerden talep geldi. Zaten 2017’de Kuveyt’te benzer bir projeyi hayata geçirmiştik. Oradan edindiğimiz dersler ile önce Kuzey Makedonya ve Kosova’da projeyi uygulamaya başladık. Ardından Suudi Arabistan geldi.

Türkiye’nin Mühendis Kızları ile başlattığımız girişimin bu kısa süre içerisinde küresel bir sosyal etki hareketine dönüşmesi elbette hepimizi mutlu ediyor. Bundan sonraki aşamada farklı ülkelerde projeyi hayata geçirmek için görüşmelerimiz de devam ediyor.”

SÜREKLİ TALEP ARTIYOR

Özdemir ‘gözbebeğimiz’ dediği GEG’i Dünya Ekonomik Forumu, Atlantik Konseyi gibi uluslararası platformlarda anlatıyor. Proje geçen yıl, STEM alanlarındaki cinsiyet eşitliğine sağladığı katkıdan ötürü Dünya Ekonomik Forumu tarafından Çeşitlilik, Eşitlik ve Kapsayıcılık alanlarında en iyi küresel örneklerden biri olarak görüldü ve “Lighthouse”a seçildi. Özdemir, bu adımların yeni talepleri getirdiğini söyledi. “Elbette hedefimiz öncelikle faaliyet gösterdiğimiz ülkelerde projeyi güçlendirmek ve etki alanını genişletmek. Sonrasında yeni ülkeler ekleyerek, küresel bir kız kardeşlik ağının temellerini atmak” diyen Özdemir, mühendis kızlarla dünya çapında iz bırakan bir işe imza atma hedefinde.

İSTANBUL’DA BULUŞTULAR

Geçtiğimiz günlerde GEG çatısı altındaki mühendislik öğrencileri, İstanbul’da bir araya geldi. ‘Global Engineer Girls 2024 İstanbul Buluşması’ için gelen geleceğin kadın mühendisleri deneyimlerini paylaştı, ilham veren rol modelleri dinledi. Buluşmanın arkasında bu kez Limak Vakfı’nın yanı sıra Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı da vardı. Bu yıl yedincisi düzenlenen ve ilk kez farklı ülkelerden de katılımcıların dahil olduğu buluşmaya Türkiye’den 189, Kosova’dan 28, Kuzey Makedonya’dan 16 ve Suudi Arabistan’dan 11 öğrenci katıldı. Etkinlikte projenin paydaşları ile mezunlar, mentörler ve koçlar da yerini aldı.