Kolon kanseri vakalarında büyük artış… 50 yaş üzerinde görülüyordu, artık spor yapan gençlerde de can alıyor
Yapılan son bir araştırma kolon (kalın bağırsak) kanseri vakaları sayısında büyük artış görüldüğünü gözler önüne serdi. Ancak genellikle 50 yaş üzeri kişilerde obeziteye bağlı olarak görülen hastalık, 20 yaşında spor yapan gençlerde bile sıkça görülmeye başladı.
Son yıllarda akciğer, göğüs ve kolon kanseri vakalarının görülme sıklığı arttı. Ancak Daily Mail’de yer alan bir habere göre kolon kanseri hastalarındaki artış doktorların dikkatini çekiyor. Kalın bağırsak ve rektumu etkileyen bir kanser türü olan kolon kanseri sıklıkla 50 yaş üzeri kişilerde görülüyordu. Ancak yayınlanan son bir araştırmaya göre 40, 30 hatta 20 yaşında kişilerde kolon kanseri görülme sıklığı son 30 yılda yüzde 50 arttı.
Uzmanlar kolon kanserinin obeziteye bağlı olarak gelişebileceğini, çok fazla alkol, kırmızı et ve yağlı yiyeceklerin kolon kanseri riskini artırdığını söylüyor. Bu ürünlerin tüketilmesi ile bağırsakta oluşan polipler ileride kolon kanserine neden olabiliyor. Ancak doktorları şaşırtan ise kolon kanserinin gençlerin yanı sıra fit vücuda sahip sağlıklı görünümlü gençlerin arasında da yaygınlaşması.
SAĞLIKLI GENÇLER ARASINDA HASTALIK NEDEN ARTIYOR?
Peki sağlıklı spor yapan gençler arasında kolon kanseri neden artıyor? 2023 yılında yayınlanan bir makale, genç ve sportif kişilerde kolon kanseri görülmesinin nedenini ultra işlenmiş gıdalara (UPF) bağlıyor. UPF sınıfına giren cipsler, gazlı içecekler, çikolata ve bisküviler, dondurmalar gibi paketli gıdalar obezitenin ana nedenlerinden gösteriliyor. Dana jambon, salam, sosis gibi işlenmiş etler de UPF sınıfına giriyor.
Genç yaşta hayatını kaybeden İngiliz Deborah James
İŞLENMİŞ DİYET ÜRÜNLER DE TEHLİKELİ
Ancak son yıllarda spor yapanların ve sağlıklı kalmak isteyenlerin tercih ettiği diyet ürünler de UPF gıdalar sınıfına giriyor. Diyet hazır yiyecekler, bazı dondurulmuş gıdalar, diyet kahvaltılık gevrekler, meyve aromalı içecekler gibi sağlıklı yaşayanların tercih ettiği az kalorili ürünler de UPF sınıfına giriyor. Bu diyet ürünlerin içerisinde bulunan yapay tatlandırıcılar ve kimyasal bileşenler zaman içerisinde sağlık sorunlarına yol açabiliyor.
‘İNSANLARIN BAĞIRSAK MİKROBİYOMU DEĞİŞTİ’
Ama kolon kanserinin genç ve sağlıklı insanlar arasında artmasının nedeninin sadece işlenmiş gıdalara bağlanamayacağını savunan uzmanlar da var. Ünlü onkolog Profesör Karol Sikora, bu sorunun son 50 yılda değişen yaşam tarzlarından kaynaklanmasının muhtemel olduğunu söyledi. İnsanların bağırsaklarında sindirimi sağlayan sayısız yararlı bakteriler bulunuyor. Bu bakteri topluluğuna ise bağırsak mikrobiyomu denmekte. Dr. Sikora, son 50 yılda değişen yaşam tarzları ve beslenme alışkanlıklarının insanların bağırsak mikrobiyomunda değişikliğe yol açmış olabileceğini, bu değişiklik yüzünden 50 yaş altı sağlıklı insanlarda da bağırsak kanseri görülme sıklığının artmış olabileceğini ifade ediyor.
ABD’li Evan White 24 yaşında kolon kanserine yakalandı
AŞIRI ANTİBİYOTİK KULLANIMININ ZARARI VE EMZİRMENİN ÖNEMİ
Londra’daki HCA Healthcare hastanesinde danışman onkolog Dr. Hendrik-Tobias Arkenau, gençler arasında kolon kanseri vakalarındaki artışın endişe verici olduğunu söyledi. Genç insanlarda bu hastalığın çoğunlukla ancak geç evrelerinde fark edildiğini de sözlerine ekledi. Doktor “35 veya 42 yaşında birinin karın ağrısı, kilo kaybı , dışkıda kan varsa bağırsak kanseri olduğunu kim düşünür?” yorumunda bulundu.
Dr. Arkenau, çocukluk çağında antibiyotik kullanımı, emzirme oranlarının düşmesi, vitamin alımı ve beslenmedeki değişikliklerin de bu kanserin artışında etkili olabileceğini söyledi ve “Kesin tek bir şey yok, bunun çok faktörlü olduğunu düşünüyorum ve D vitamini seviyelerinin düşmesi gibi başka etkenler de var” diye ekledi.
‘BAĞIRSAK BEBEĞİ OLARAK BİLİNİYORDU’
2022’de bağırsak kanserinden 39 yaşında hayatını kaybeden Deborah James, bu hastalığa 35 yaşında yakalandı. Oldukça sağlıklı yaşayan ve sürekli olarak egzersiz yapan James, hastalığa yakalandıktan sonra kalan ömrünü bu hastalıkla mücadeleye adadı. İngiltere genelinde 11 milyon sterlinden fazla para toplayan James, bu parayı kolon kanseri araştırmaları ve diğer hastalar için harcayarak İngiltere’de ‘bağırsak bebeği’ olarak anılmaya başlandı.
Avustralya’nın Melbourne kentinde yaşayan ve sporunu aksatmayan 33 yaşında Melissa Dunmore, bu yılın başlarında cerrahların kalın bağırsağında 20 cm’lik bir tümör ve 11 adet küçük kanser öncesi polip bulmasının ardından bağırsak kanserine yakalandığını öğrendi. Ailesinde bu hastalığa yakalanan kimse yoktu. Tek belirti ise dışkısında az miktarda kan olmasıydı.
Evan White’ın tedavisi devam ediyor.
ABD’nin Dallas kentinde yaşayan 24 yaşındaki Evan White, Arkansas Üniversitesi’nden finans alanında lisans derecesiyle mezun olduktan hemen sonra, kolon kanseri teşisi aldı. Tümör, üçüncü evreye ulaşana kadar fark edilmedi, yani kolonun dışına yayılmıştı ve bu da tedavisini çok daha zor hale getiriyordu.