Küçük işletmelere ‘enflasyon’ muafiyeti

Hazine ve Maliye Bakanlığı, son günlerde iş dünyasının odağında olan mevzulardan enflasyon muhasebesine yönelik yeni bir düzenlemeye gidiyor.

Enflasyon muhasebesinde küçük işletmelere kolaylık sağlamak hedefiyle yeni kararları devreye alacaklarını duyuran Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, “TOBB, MÜSİAD, TÜSİAD, TÜRMOB üzere iş dünyası ve meslek kuruluşlarının talepleri üzerine uygulamaya aldığımız ‘enflasyon muhasebesi’nde yeni bir evreye geldik. Küçük işletmelere yönelik aldığımız kararla, yaklaşık 1.5 milyon gelir ve kurumlar vergisi mükellefini süreksiz vergi periyotlarında enflasyon düzeltmesi kapsamından çıkarıyoruz” dedi. Şimşek’in açıklamalarına nazaran böylelikle, 2023 sonu prestijiyle cirosu 50 milyon TL’nin altındaki işletmelerin 2024 ikinci ve üçüncü süreksiz vergi devirlerinde enflasyon düzeltmesi yapmasına gerek olmayacak.

‘Enflasyon muhasebesi’, paranın satın alma gücündeki değişmeler nedeniyle gerçek durumu söz edemeyen mali tabloların, gerçek durumu söz eder hale gelmelerini sağlamak üzere düzeltme sürecine tabi tutulması olarak tanımlanıyor.

CEZA ÖDEMEMEK İÇİN SON GÜN 6 EYLÜL

Bakan Şimşek, yeni kararları ‘enflasyon muhasebesinden bilhassa cirosu düşük olan işletmelerin etkilenmemesi’ ve ‘bu işletmelerden yatırım periyodunda olup faaliyete geçmemiş durumda olanların da vergilendirme zahmeti yaşamaması için’ aldıklarını duyurdu.

Konuya ait hazırlanan bildirim taslağının yayımlanmak üzere Cumhurbaşkanlığına gönderildiğini söz eden Şimşek, 31 Aralık 2023 tarihli gelir tablolarındaki brüt satışları 50 milyon liranın altında olan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin, 2024’ün ikinci ve üçüncü süreksiz vergi devirlerinde enflasyon düzeltmesi yapmadan beyannamelerini vereceğini, buna periyot sonu bilançolarını eklemeyeceklerini bildirdi. Şimşek, kapsama giren mükelleflerden daha evvel beyanname vermiş olanların düzeltme beyannamesi vermesi gerekeceğini belirterek, “Düzeltme beyanlarını 6 Eylül 2024’e kadar yapan mükellefler rastgele bir ceza yahut faiz ödemeyecek” diye konuştu.

YATIRIM YAPANA KOLAYLIK YOLDA

Şimşek, enflasyon düzeltmesinin, yatırım finansman masraflarının maliyetlere eklenmesi nedeniyle üretime geçilmeden ek vergiye neden olduğu tarafındaki tartışmalara ait ise şöyle dedi:

“Enflasyon düzeltmesiyle maksadımız, mali tabloların gerçek durumu söz eder hale gelmesini sağlamak. Yatırım yaparak büyüme, istihdam üzere makroekonomik göstergelere katkılar sunan ve faaliyet gösterdiği alanlarda değerli ölçüde katma kıymet yaratan işletmelerin devam eden yatırımlarını muhasebeleştirdikleri harcamaların enflasyon düzeltmesinden kaynaklı olumsuz tesirlerini taban düzeyde tutmak için ilgili ünitelere talimatlarımızı verdik. Uygulamanın yatırım maliyetlerini artırmaması gerektiğini kıymetlendirerek, yatırım yapan mükelleflere enflasyon düzeltmesinde kolaylık sağlayacak formüller üzerinde çalışıyoruz. Bu kapsamda, devam eden yatırımlar hesabının enflasyon düzeltmesinden kaynaklı kıymetlenmesi nedeniyle oluşan karların özel bir fona alınarak vergilenmemesi ve bu hesabın işletme periyodunda 5 yıl üzere bir müddette vergiye tabi yararın tespitinde dikkate alınabilmesine yönelik bir model de seçenekler ortasında yer alıyor. Yatırım periyodunda enflasyon düzeltmesi uygulamasında tercih edilecek model ne olursa olsun mevzunun tahlili için yasal düzenleme gerekiyor. Ekimde Meclis’in açılmasıyla birlikte bu mevzuyu da yasamanın gündemine gelmesi için çalışıyoruz.”  

HEDEF, ŞİRKETLERİN YÜKÜNÜ AZALTMAK

Enflasyon düzeltmesi, paranın satın alma gücündeki değişimler sonucu mali tabloların gerçek durumu tabir eder hale gelmelerini sağlamak üzere düzeltme sürecine tabi tutulması olarak tanımlanıyor. Bilançolarında etkin hesapları güçlü mükellefler bu varlıklarını sermayeleriyle edinmişlerse enflasyon düzeltmesinden olumlu etkileniyor, vergi yükleri azalıyor. Borçları fazla mükellefler ise borç kaleminin düzeltmeye tabi olmaması nedeniyle olumsuz etkileniyor, ek vergi ödemeleri kelam konusu olabiliyor.

Bakanlığın çalıştığı bildirimle sermayeden fazla yabancı finansman kaynakları kullanarak faaliyetlerini sürdüren ve uygulamadan olumsuz etkilenme potansiyeli olan 1.5 milyon gelir ve kurumlar vergisi mükellefinin süreksiz vergi periyotlarında enflasyon düzeltmesi kapsamından çıkarılması, bu mükelleflerin hesap devri sonunda düzeltme yapmaları ve uygulamadan daha az etkilenmeleri amaçlanıyor. 

İŞ DÜNYASINI RAHATLATTI ?

‘SÜRE UZATILMALI’

İŞ dünyası temsilcileri, küçük işletmelere yönelik alınan kararı olumlu karşıladı. Kararı ‘doğru ancak biraz geç kalınmış bir düzenleme’ olarak niteleyen TÜRMOB Başkanı Emre Kartaloğlu, “Verilen beyannameler var. Dün binlerce süreksiz vergi beyannamesi verilmiştir” dedi ve 6 Eylül’e kadar tanınan müddetin uzatılmasını talep etti.

– İTO Başkanı Şekib Avdagiç: Mevcut uygulamayı yatırım yapanların fiktif vergi vermesini engelleyecek hale getirmek lazım.

– ASO Başkanı Seyit Ardıç: Küçük işletmelere ve yatırımcılara sağlanan kolaylık, üretim, istihdam ve ihracatın güçlü kalmasına katkı sağlayacak.

– ATO Başkanı Gürsel Baran: Karar, üyelerimizin seslerinin duyulması açısından değerli bir adım oldu.

 TESK Başkanı Bendevi Palandöken: Talebimiz ya yılda bir sefer uygulanması ya da esnafın muaf tutulması tarafında idi. Esnafa fiktif bir kar çıkmış üzere vergi doğacaktı. Enflasyon düzeltmesiyle kârlı işletmelerin kârı düşebiliyor. Borçlu ve zarardaki işletmeye de kâr doğabilmekte. Bu noktada borçlu bir işletmeye sadece enflasyon düzeltmesi yapıldı diye fiktif bir kâr çıkarıp vergi istemek, vergide adalet unsuruyla bağdaşmazdı. Bu nedenle cirosu 50 milyon TL’nin altındaki işletmelerin düzenlemeden muaf tutulması yerinde bir karar.