Merkez’den konkordato tahlili… Talebin birçok riskli firmalardan

, blog sayfası ‘Merkezin Güncesi’nde bu defa yer “Konkordato Gelişmelerine Yakından Bir Bakış” başlıklı bir tahlil yayınladı. Tahlilde, bu yıl içinde gerçekleşen konkordato taleplerinin mali sıkılaştırma öncesinde de riskli kategoride sayılabilecek firmalarda ağırlaştığının görüldüğü belirtildi.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) Başdanışmanı Halil İbrahim Aydın, Uzman Yardımcısı Kadir Gürci ve Yapısal Ekonomik Araştırmalar Genel Müdürü Ünal Seven tarafından hazırlanan “Konkordato Gelişmelerine Yakından Bir Bakış” başlıklı tahlilde öncelikle ‘konkordato’ durumunun tarifi anlatıldı, örnekler verildi.

‘AMAÇ ÖDEME KOLAYLIĞI’

Finansal gerilim altındaki firmaların faaliyetlerine devam ederken ödeme kolaylığı elde etmek emeliyle konkordato talebinde bulunabildiği belirtilen tahlilde, “İcra ve İflas Kanunu’nda yer alan konkordato kararları ile borçlunun borcunun uzatılması, borcundan indirim yapılması yahut mümkün bir iflastan kurtulması amaçlanıyor. Bu yazıda, son periyotta gerçekleşen konkordato taleplerinin finansal şartlarla bağlantısı inceleniyor” sözleri kullanıldı.

FİRMALAR İNCELENDİ

Analizde, 2024’deki konkordato taleplerine ait kıymetlendirme yapıldığı ve 2023’ün birinci altı ayındaki finansal durumlarının incelendiği belirtildi. İnceleme sonuçlarına ait şu değerlendirmelere yer verildi:

“Konkordato talebinde bulunan firmaların bu süreçten evvelki devirde yüksek borçluluğa ve düşük likiditeye sahip olması finansal şartların sıkılaştığı periyotlarda dikkatleri bu firmalara çekiyor. Firmaların konkordato sürecine girmeden evvel temerrüde yakınlığını anlamak maksadıyla 2024 yılında konkordato talebinde bulunan firmaların 2023 yılının birinci altı ayına ait çeşitli risk göstergeleri inceleniyor. Bulgular, son periyotta konkordato talebinde bulunan firmaların, mali sıkılaştırma öncesinde de finansal sıkıntılarının olduğuna işaret ediyor. 2024 yılında konkordato ilan eden firmaların mali sıkılaştırmanın başladığı 2023 yılı haziran ayı prestijiyle yüzde 41’inin temerrüt halinde, yüzde 61’inin yüksek borçlu, yüzde 26’sının da düşük likiditeye sahip olduğu görülüyor.”

Konkordato firmalarının genel borçluluk düzeyinin öbür firmalara kıyasla daha yüksek, likidite düzeylerinin ise besbelli formda daha düşük olduğunun görüldüğü aktarılan tahlilde, “Bu firmaların ticari borçlarının toplam varlıklara oranı yüzde 36 iken, bu oranın öteki firmalarda yüzde 11 düzeyinde olduğu görülüyor.

BORÇ ORANLARI YÜKSEK

Benzer biçimde konkordato firmalarının hazır kıymet olarak isimlendirilen kasa ve banka hesaplarının kısa vadeli yükümlülüklerine oranının medyanı yaklaşık yüzde 2 iken bu oran öteki firmalar için yüzde 8 civarında. Bulgular, son periyotta konkordato talebinde bulunan firmaların nakdî sıkılaştırma öncesinde de finansal sıkıntılarının olduğuna işaret ediyor” denildi.

Analizde özetle, yüksek borç ve düşük likidite ile çalışan finansal gerilim altındaki firmaların konkordato taleplerinin dönemsel olarak yükselebildiği belirtilerek, “2024 yılı içinde gerçekleşen konkordato taleplerinin nakdî sıkılaştırma öncesinde de riskli kategoride sayılabilecek ve iktisattaki yükü görece düşük firmalarda ağırlaştığı görülüyor” değerlendirmesinde bulunuldu.

KREDİLERDEKİ PAYLARI

KÜÇÜK Verilen bilgiye nazaran kelam konusu tahlilde konkordato talep eden firmaların kullandıkları kredilerin toplam krediler içindeki oranına da bakıldı. Bu dataların de ayrıntıları tahlil raporunda paylaşıldı: “Konkordato sürecinin firmaların tedarikçilerine olan ödemelerini erteleme imkânı tanıdığı için bu firmaların direkt ve dolaylı olarak ekonomik büyüklüklerdeki hisseleri kıymet taşıyor. TCMB, gerçek bölüm firmalarının temerrüt gelişmelerini iktisadi faaliyet, finansal istikrar ve arz zincirinin devamlılığı açısından yakından takip ediyor. Buna nazaran, 2024’te konkordato talep eden ve süreksiz mühlet verilen firmalar toplam nakdi ticari bakiyesinin yüzde 0.38’ini, toplam istihdamın yüzde 0.07’sini, toplam satışların yüzde 0.16’sını ve toplam yurtdışı satışların yüzde 0.18’ini oluşturuyor. Konkordato firmalarının tedarikçileri ise toplam nakdi ticari kredi bakiyesinin yüzde 0.23’ünü, toplam istihdamın yüzde 0.12’sini, toplam satışların yüzde 0b21’ini ve toplam yurtdışı satışların yüzde 0.14’ünü oluşturuyor.”