Misilleme sarmalı tehlikesi: İsrail İran’a ne cevap verecek

Tüm dünya İran’ın İsrail’e yönelik balistik füze saldırısını konuşurken, sıcak saatlerin sona ermesinin akabinde akıllara gelen birinci soru İsrail’in nasıl cevap vereceği oldu. İsrail’de muhalefet başkanları bile şahin bir tutum gösterip intikam yeminleri ederken, masada Tel Aviv idaresinin tek bir askeri üssü maksat alan sembolik bir ataktan İran’ın nükleer tesislerinin vurmasına kadar çeşitli senaryolar var. İran ise misilleme yaparsanız “el yükseltiriz” tehdidinde bulundu.

İNTİKAM YEMİNLERİ

İran’ın saldırısının akabinde İsrailli yetkililer ve siyasilerden üst üste misilleme açıklamaları geldi. Toplumsal medya hesabından imajlı bir ileti yayımlayan İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, füze saldırısının başarısız olduğunu savundu ve atılan füzelerin engellenmesine verdiği dayanaktan ötürü ABD’ye teşekkür etti. Netanyahu İran’ın füze taarruzuyla “büyük bir kusur yaptığını” ve Tahran’ın bunun “bedelini ödeyeceğini” aktardı. Dün akşam toplanan İsrail güvenlik kabinesinden de ‘İran’a askeri cevap verilmesi kararı’ çıkması üzerine gözler İsrail’in vereceği karşılığa çevrildi.

MUHALEFET DE ŞAHİNLEŞTİ

İsrail muhalefeti de İran’a yönelik akının sert olması gerektiği istikametinde açıklamalar yaptı. Muhalefet lideri Yair Lapid sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda İran’ın füze saldırısının bedelini ağır ödeyeceğini belirterek, “Cevap sert olmalı ve tüm eksene, İran, Yemen, Suriye, Lübnan ve Gazze’ye net bir ileti gönderilmelidir” sözlerini kullandı. İsrail’in eski başbakanlarından Naftali Bennett ise İsrail’in bölgenin çehresini değiştirmek için “son 50 yılın en büyük fırsatı” ile karşı karşıya olduğunu savundu. İran’ın nükleer tesislerinin maksat alınması gerektiğini savunan Bennett, “(İran’ın) Nükleer projesini yok etmek, büyük güç tesislerini yok etmek ve bu terörist rejime önemli bir darbe vurmak için artık harekete geçmeliyiz” sözlerini kullandı.

İran füzelerinden biri Tel Aviv’deki Hod Haşaron’daki yerleşime isabet etti.

‘BU DEFA DİZGİNLEMEK ZOR’

BBC analistlerinden Frank Gardner, Tel Aviv’in nisan ayında gerçekleşen İran saldırısından sonra ABD’nin yönlendirmesiyle İsfahan askeri üssüne hudutlu bir karşılık verdiğini hatırlatarak, İsrail’i dizginlemenin bu sefer sıkıntı olacağı ikazında bulundu. İranlı üst seviye yetkililere yönelik akınlar düzenlenebileceğini öne süren Gardner, misillemenin ikinci ayağında ise İran’ın salı günkü atakta kullandığı üslerin, komuta-kontrol ve yakıt ikmal merkezlerinin yanı sıra petrokimya tesislerinin maksat alınabileceği değerlendirmesini yaptı.

İsrailli siviller evvelki akşamki İran akınında düşen bir füzenin üzerinde poz verdi. 

‘NÜKLEER TESİSLER MASADA’

Amerikan Axios’un müelliflerinden Barak Ravid ise İsrailli yetkililerin, İran’ın petrokimya tesisleri ve stratejik merkezlerini amaç alan büyük bir misilleme hazırlığı olduğunu aktardı. Ravid, tansiyonun tırmanması halinde İran’ın nükleer tesislerinin de amaç alınabileceğini belirtti. Lakin Ravid de birinci olarak İranlı yetkililere yönelik akınlar, İran’ın hava savunma sistemlerinin etkisiz hale getirilmesi ve petrol tesislerinin maksat alınacağı bir misilleme saldırısının değerlendirildiğini yazdı. İsrail, uzun yıllardır İran’ın Natanz’daki nükleer zenginleştirme tesislerinde nükleer silah geliştirdiği argümanını gündeme getiriyor.

BİLANÇO BELİRSİZ

İRAN VURDUK DİYOR İSRAİL’E NAZARAN ZİYAN YOK

İran’ın evvelki gece İsrail’e düzenlediği füze saldırısının bilançosuyla ilgili belirsizlik hâkim. İsrail ve ABD tarafı İran saldırısının “başarısız olduğunu” açıklarken, Tahran idaresi ise “hedeflerin vurulduğunu” duyurdu.

FÜZELERİ ÖNLEDİK

İsrail ordusundan yapılan açıklamada, İran’ın 180 balistik füze ile saldırdığı ve füzelerin büyük kısmının hava savunma sistemleri tarafından önlendiği, sadece birkaç füzenin İsrail topraklarına isabet ettiği belirtildi. İsrail tarafı önlenen füzelerden düşen şarapnel modüllerinin Tel Aviv’de iki kişiyi hafif yaraladığı, ayrıyeten hiçbir kritik askeri ya da sivil altyapının ziyan görmediğini savundu. ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı John Kirby de İran füzelerinin önlenmesi için İsrail’le koordineli çalıştıklarını belirterek, “gördüğümüz kadarıyla bu hücum defedildi ve etkisiz oldu” sözlerini kullandı. ABD’nin Doğu Akdeniz’deki muhrip gemilerinden savunma füzeleri ateşlendiği belirtilirken, ABD’li kaynaklar toplam 12 füze ateşlendiğini aktardı.

YÜZDE 90 BAŞARILI

İran Genelkurmay Başkanı Muhammed Bakıri ise maksatların yüzde 90’ının muvaffakiyetle vurulduğunu söyledi. Bakıri füzelerle, İsrail’in Hizbullah lideri Hasan Nasrallah’a saldırısının başlangıç noktası olan Hatzerim Hava Üssü, stratejik radarlar ve tank merkezi, F-35 ve Mossad karargâhı, Gazze etrafındaki işçi taşıyıcılar ve askerlerinin bulunduğu Nevatim Hava Üssü’nün amaç alındığını kaydetti. İranlı kaynaklar hücumdan sonra İsrail’in hava üssünde konuşlu F-35 filosunun vurulduğunu tez etmişti.

ÖLEN TEKRAR FİLİSTİNLİ

Öte yandan hücumlar sonucunda yaşanan tek sivil kaybın Batı Şeria’daki bir Filistinli olduğu bildirildi. 7 Ekim öncesi İsrail’de çalışan bir emekçi olduğu ve daha sonra Eriha kentindeki bir tesise sığınan 37 yaşındaki Semih el-Asali taarruzda hayatını kaybetti. Toplumsal medyadaki görüntülerde boş sokakta tek başına duran adama şarapnel modülü isabet ettiği görülüyor.

BATI’DAN İRAN’A KINAMA YAĞDI

ALMANYA: ŞİDDETLE KINANMALIDIR

Almanya Başbakanı Olaf Scholz, “İran’ın İsrail’e yönelik füze atakları mümkün olan en güçlü biçimde kınanmalıdır. Bu durum Ortadoğu’da aslında gergin olan durumun daha da tırmanması tehlikesini doğurmaktadır. İran tüm bölgeyi ateşe verme riskiyle karşı karşıyadır ve bu her ne değerine olursa olsun engellenmelidir. Hizbullah ve İran, İsrail’e yönelik taarruzlarını derhal durdurmalıdır” diye açıklama yaptı.

İSPANYA: ŞİDDET SONA ERMELİ

İspanya Başbakanı Pedro Sanchez İran akınlarını kınadı ve Ortadoğu’yu kasıp kavuran “şiddet sarmalına” son verilmesi davetinde bulundu.

İNGİLTERE’DEN TAKVİYE TELEFONU

İngiltere Başbakanı Keir Starmer İran’ın saldırısını “en güçlü ifadelerle” kınadı. İsrailli mevkidaşı Binyamin Netanyahu ile bir telefon görüşmesi gerçekleştiren Starmer ayrıyeten “Birleşik Krallık’ın İsrail’in güvenliği ve sivillerin korunması konusundaki kararlı taahhüdünü” lisana getirdi.

FRANSA: İSRAİL İÇİN SEFERBERİZ

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron İran’ın İsrail’e yönelik taarruzlarını “mümkün olan en güçlü ifadelerle” kınadı ve Fransa’nın Tahran’a karşı koymak üzere Ortadoğu’daki askeri kaynaklarını “seferber ettiğini” kelamlarına ekledi.

ÇİN: YAPICI ROL OYNAYIN

Dışişleri Bakanlığı sözcüsü internet üzerinden yaptığı açıklamada “Çin tarafı memleketler arası toplumu, bilhassa de büyük tesirli güçleri nitekim yapan bir rol oynamaya ve durumun daha da berbatlaşmasını önlemeye çağırıyor” dedi.

KREMLİN’DEN ‘İTİDAL’ ÇAĞRISI

Kremlin Sözcüsü Dmitry Peskov, durumun kaygılı bir senaryoya nazaran geliştiğini belirterek “Tüm tarafları itidalli olmaya çağırıyoruz… ve sivil halkın vefatına yol açabilecek her türlü aksiyonu kınıyoruz” sözünü kullandı.