NATO’nun dümenine Mark Rutte geçti

DÖRT uzatmayla 10 yıl NATO Genel Sekreterliği koltuğunda oturan ve Joseph Luns’tan sonra (12 yıl 268 gün) bu misyonu en uzun müddet yürüten ikinci kişi unvanını alan Jens Stoltenberg devranı sona erdi. Stoltenberg, NATO karargâhında düzenlenen merasimle yerini 14 yıl boyunca Hollanda Başbakanı olarak vazife yapan Mark Rutte’ye (57) bıraktı. İttifak açısından son derece çalkantılı bir periyotta misyon yapan Stoltenberg geride fabrika ayarlarına dönmüş, daha büyümüş ve hazırlık düzeyi daha yüksek bir NATO bıraktı.

UZLAŞI USTASI

NATO’nun karar organı Kuzey Atlantik Konseyi’ne, “Bu defa sözümü tutacağım ve birkaç saat sonra Brüksel’den ayrılacağım” diyerek veda eden Stoltenberg, tecrübesi, soğukkanlılığı ve uzlaşı sağlama hüneri sayesinde ortalarında Türkiye’nin de bulunduğu tüm müttefiklerle yeterli bağlantılar kurmayı başardı. Stoltenberg’i, “Halefin için çıtayı yükselttin” kelamlarıyla uğurlayan Rutte de pragmatik, memleketler arası deneyimi yüksek ve uzlaşı ustası bir siyasetçi olarak tanınıyor.

ÜÇ ÖNCELİK

Stoltenberg’in babası, oğlu vazifeye atandığında, “Sıkıcı bir iş olacak” demişti. Kendisini güçlü bir periyodun beklediği Rutte için ise yeni misyonu sıkıcı olmaktan epeyce uzak olacak. Rutte önceliklerini savunma ve caydırıcılık kabiliyetlerini artırma, Ukrayna’ya dayanağı sürdürmek ve bu ülkeyi İttifak’a daha da yakınlaştırmak, Hint-Pasifik başta olmak üzere NATO’nun iştiraklerini geliştirmek olarak belirledi. NATO’yu tarihin en başarılı siyasi askeri ittifakı olarak niteleyen Rutte, “32 müttefikin de oynayacakları emsalsiz bir rol var ve birlikte başaramayacağımız hiçbir şey yok” dedi.

ZORLU SINAMALAR

Ukrayna, savunma harcamalarının belirlenen amacın altına düşmemesini sağlamak ve kasımda netleşecek yeni ABD idaresi, Rutte’nin karşı karşıya kalacağı en değerli sınamalar ortasında yer alacak. Ankara, Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın “Türkiye ile münasebetleri en ülkü biçimde sürdüren bir Genel Sekreter” olarak tanımladığı Stoltenberg’in halefini bilhassa üç mevzuda yakından izleyecek: Terörle çabadaki hali, birtakım müttefikler tarafından Türkiye’ye yönelik olarak uygulanan ihraç kısıtlamalarına bakışı, Avrupa Birliği’yle münasebetlere yönelik yaklaşımı.