O dönem ‘dehşet verici’ olarak adlandırılmıştı: Bir bilim insanının 1925’ten 2025’e ‘çoğu gerçekleşen’ öngörüleri

1925 London Daily News‘te yer alan haberde, geleceğe yönelik kehanetler arasında radyo çalar saatiyle uyanmak, ‘kişisel radyo setiyle’ iletişim kurmak, ‘radyo haberleri ve televizyondan olaylara bakışla’ kahvaltı etmek, hareketli merdivenler ve hareketli kaldırımlarla alışveriş yapmak gibi o dönem ‘dehşet verici‘ olarak görünen öngörüler bulunuyordu.

Profesör Archibald Montgomery Low‘un ‘Gelecek‘ adlı kitabının yayımlanmasından yüz yıl sonra bazı tahminleri doğru çıktı. Herkesin sentetik keçeden tek parça takım elbise ve şapka giyeceği kehaneti de dahil olmak üzere gerçekleşirken bazı öngörülerinde ise yanıldı.

Çevim içi şecere hizmeti sunan Findmypast platfromundan araştırmacılar Low‘un tahminlerini, kamuya açık tarihi gazetelerden oluşan geniş dijital arşivinden çıkararak bunları bir asır önce insanlar tarafından 2025 için yapılan tahminler koleksiyonuna dahil etti.

1888 doğumlu olan Low, mühendis, araştırmacı fizikçi, mucit ve yazardı. Birçok alanda öncü olan Low, ilk motorlu insansız hava aracını icat etmiş, televizyonun geliştirilmesi üzerinde çalışmış; uçaklar, torpido botları ve güdümlü roketler üzerindeki çalışmalarıyla ‘radyo güdüm sistemlerinin babası’ olarak tanınıyordu. Low‘un ayrıca Almanlar tarafından en az iki başarısız suikast girişimine maruz kaldığı belirtildi.

‘Pantolon giyen kadınları norm haline gelecek’

Low 1925 yılında evde kullanlan hoparlörlerin ve bir televizyon makinesinin bilgi ve isteğe bağlı eğlence için ‘resimli gazetenin‘ ya da gazetelerin yerini alacağını; bir düğmeye basarak küresel yayına erişimi ve suçluları yakalamak için gizli kameraların ve dinleme cihazlarının kullanılacağını öngörmüştü.

Low yürüyen merdivenleri ve travelatörleri olan hareketli kaldırım ve merdivenlerin yanı sıra 1920’lerin döner kadranlı telefonlarının aksine her seferinde doğru numarayı alma avantajına sahip ‘otomatik telefonların‘ kullanılacağını öne sürmüştü.

Söz konusu öngörüler arasında sokakları bitkilerle aydınlatmanın yeni yolları (1926), süvarilerin yerini alacak elektrik yüklü su jetleri (1923) ve zihinden zihne elektrik iletişimi (1925) yer alıyordu. Öte yandan Low‘un pantolon giyen kadınların norm haline gelmesi (1924) ve doğumdan önce cinsiyet tayini (1926) gibi isabetli öngörüleri de bulunuyor.

‘Rüzgar ve gelgit de insanlığın hizmetine sunulacaktır‘ öngörüsü de son yıllarda açık deniz rüzgar ve güneş enerjisine yapılan büyük yatırımlar ile bir başka öngörüyü de gerçekleştiriyor. Yine bir diğer öngörü de, “Hayat, tüm ağır ve nahoş işleri yapacak makinelerin kullanımıyla çok daha kolay hale gelecektir” idi. Robotların insan hayatına girmeye başlaması ile bu öngörünün de gerçekleşmeye başladığı yadsınamaz.

Yine o dönem bir gazete haberinde ortalama bir insanın ‘kalkmak istediği saatte belirli bir sinyali almak üzere ayarlanmış bir radyo çalar saati tarafından tam zamanında çağrılacaktır‘ şeklinde öngörüsü yer almıştı. Otomatik alarmların ortaya çıkmasından önce, insanlar sabahın erken saatlerinde kapı kapı dolaşıp uzun tahta bir sopayla pencere camlarına vuran bir kişi tarafından uyandırılıyordu. 1940’lı ve 50’li yıllara kadar bu uygulama İngiltere’de ortadan kalkmamıştı ancak Low‘un çalar saatin ‘muhtemelen dokuz buçuğa‘ kurulacağına dair tahmini iyimser olarak kabul edilmişti.

‘Tahmin edebilmesi şaşırtıcı’

Bir başka kehanet de insanların her sabah ‘günün işleri için zinde ve uyanık kalmak amacıyla birkaç dakikalık radyo ışık tedavisi veya masajın‘ keyfini çıkaracakları olmuştu. Söz konusu bu öngörü de modern sağlık ve zindelik trendlerine uygunluk gösteriyor.

87 milyondan fazla dijitalleştirilmiş tarihi gazete sayfasına sahip Findmypast‘te araştırma uzmanı olan Jen Baldwin konuya ilişkin yaptığı açıklamasında, “Bir asır önce, vizyon sahibi bir bilim insanının, o zamanlar emekleme aşamasında olan yeni teknolojinin 2025 yılına kadar dünyayı nasıl değiştirebileceğini tahmin edebilmesi şaşırtıcı. Bugün etrafımızda gördüğümüz ilerlemelerin kendi torunlarımız tarafından nasıl deneyimleneceğini merak ediyorsunuz” cümlelerini kaydetti.

68 yaşında ölen Low, hayatı boyunca tahminlerde bulunmaya devam etmiş ancak hepsi müspet neticelenmedi. Daily Express 1929’da, profesörün ‘kadınların zeka bakımından erkeklere yaklaşmasının‘ yüzyıllar alacağını ve ancak o zaman ‘erkeklerin fiziksel özelliklerini‘ alacaklarını söyleyen ‘aşırı muhafazakar‘ biri olarak görülmüş, “Münih’te bir kadın doktor, saçlarını sallayan kadınların zamanla sakal bırakacağı kehanetinde bulunuyor. O ve Profesör Low bir araya gelmeli” satırlarına yer vermişti.