Özel yapay zeka uygulamaları ‘engelleri’ kaldırıyor

Yapay zeka uygulamaları birçok alanda olduğu gibi engellilerin hayatına da olumlu etki ediyor. 10-16 Mayıs Engelliler Haftası dolayısıyla yapılan derlemeye göre, yapay zekanın kullanım alanı genişlerken engelli dostu uygulamalar da bunlar arasında yer alıyor.

Kişinin kendi sesine çok benzer bir ses oluşturmaya olanak sağlayan teknolojilerle ses kaybı yaşayanlar seslerine tekrar kavuşabiliyor. OpenAI şirketince geliştirilen “Voice Engine” modeli 15 saniyelik ses kaydıyla çalıştırılabiliyor. Kişinin sesini başka dillere çevirmeye ya da metinleri okumaya olanak sağlayan teknoloji, konuşma zorluğu çeken ya da ses kaybı yaşayanların hayatını kolaylaştırıyor.

YAPAY ZEKA İLE PEK ÇOK UYGULAMA DAHA FAZLA KİŞİYE ULAŞIYOR

Bu kapsamda, doktorlar Fatima Mirza, Rohaid Ali ve Konstantina Svokos, bir okul projesi için kaydedilen videodan alınan sesleri kullanarak akıcı konuşmasını kaybeden bir hastanın sesini eski haline getirmeyi başardı.

Görme engellilerle gönüllüleri bir araya getiren uygulamalar

Yapay zekayla güçlenen kameralar da kişileri ve nesneleri tanıyabiliyor. Güvenlik kameralarında ve radarlarda da kullanılan teknoloji, görme engelli bireylerin etraflarını tanımlamalarına olanak sağlıyor.

Bu kapsamda, “From Your Eyes” veya “Be My Eyes”gibi yapay zeka destekli telefon uygulamaları görme engelliler ile gönüllüleri bir araya getiriyor. Görme engelli genç girişimci Zülal Tannur’un arkadaşlarıyla geliştirdiği “From Your Eyes” sayesinde, makine öğrenmesi teknolojisi kullanılarak gönüllülerin taslaklar üzerinde yaptığı değişiklikler uygulama tarafından öğreniliyor.

“Be My Eyes” uygulamasında da gönüllüler ile görme engelliler arasında videolu görüşme olanağı sağlanıyor.

Görme engellilerin hayatını kolaylaştıran uygulamalar arasında sesli kitaplar da yer alırken birçok kurum ve kuruluş sesli kitap arşivi oluşturdu. Kültür ve Turizm Bakanlığı Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğünce Milli Kütüphane’de uygulamaya konulan “Konuşan Kitaplık”, gönüllü okurların da katkılarıyla, görme engelli üyelerin talepleri doğrultusunda seslendirilen kitaplara erişim imkanı tanıyor.