Prof. Dr. Tayfun Uzbay: Ruh sıhhati maddesine muhtaçlık var

17 Ağustos zelzelesinde en az 18 bin, 6 Şubat sarsıntılarında ise en az 54 bin yurttaş hayatını yitirdi. Zelzelelerde hayatta kalan yüzbinlerce yurttaş ise sarsıntı travması ise başa çıkmaya çalışıyor. Sarsıntı ve travma bağını Prof. Dr. Tayfun Uzbay Cumhuriyet’e kıymetlendirdi.

Yalnızca zelzele bölgesinin değil tüm Türkiye’nin yine sarsıntının yarattığı göç, keder, tedirginlik ve dehşet ile yüzleştiğine dikkat çeken Uzbay, “Bunun yol açtığı buhran ruh sıhhatini etkileyen hastalıkların görülme sıklığını artıracak. Göç etmek zorunda kalanlar, engelliler, mal varlığını kaybederek bir anda muhtaç hale gelenler, ebeveynlerini kaybetmiş çocuklar, çocuklarını yahut yakınlarını kaybetmiş yetişkinler toplumsal travmanın merkezinde yer alarak acıyı en fazla hissedenler ve travma sonrası ortaya çıkabilecek ruhsal, psikiyatrik, ekonomik ve toplumsal sorunlardan en fazla etkilenenler olacak ki bunların sayısı epey yüksek. Kelamın özü Türkiye yakın tarihinin en büyük toplumsal travması ile yüzleşiyor ve bu sürecin yeterli yönetilmesi gerekiyor” dedi.

‘BİLİM KURULU OLUŞTURULMALI’

Toplumsal travmaların daha geniş ve iştirakli bir tahlil gerektirdiğinin altını çizen Uzbay, vakit geçirmeksizin belediyeler ve devlet yetkilileri işbirliği ile ‘Toplumsal travmaya yönelik bir ‘bilim kurulu’ oluşturulmalıdır” davetinde bulunan Uzbay, kelamlarına şöyle devam etti: Türkiye’nin ivedilikle bir toplum ruh sıhhati maddesine gereksinimi var. Bu yasa çerçevesinde üniversiteler, belediyeler, sivil toplum örgütleri ve halkın iştiraki ile hem sarsıntı üzere felaketlerden hami hem de felaketler sonrası ortaya çıkacak toplumsal buhranı denetim ve tedavi etmeye yönelik stratejilerin belirlenmesi gerekir. Vakit kaybetmeden neyle karşı karşıya olduğumuzu güzel tahlil etmeli ve bunu aşabilmek için neler yapacağımıza bilimsel usullerle karar vererek planlarımızı hayata geçirmeliyiz. İşe aklı ve bilimi tekrar öne çıkarıp, eğitim ve liyakate ehemmiyet vererek başlayabiliriz.

‘REFLEKS GÜÇLÜ, DERS ÇIKARMA ZAYIF’

Acıyı paylaşma ve dayanak olmaya çalışma konusunda ülke beşerinin toplumsal refleksi ve sicilinin çok yeterli olduğunu belirten Uzbay, “Toplumsal travmaları manaya, kıymetlendirme ve bunlardan ders alıp güçlenerek çıkma yeteneğimiz kısıtlı. Ders almış olsaydık, Gölcük zelzelesi sonrasında riskli olduğu pek çok bilimsel data ve raporla belgelenmiş yerlere imar affı çıkarmak yerine buralarda zelzeleye dirençli konutlar üretirdik” sözlerini kullandı. Uzbay, gerekli derslerin çıkarılmamasında 1950’lerden başlayarak eğitime ve bilime verdiğimiz değerin giderek azalmasının tesirinin büyük olduğunu söyledi.