Putin’den Bakü’ye çok boyutlu ziyaret: Gündemdeki 3 mevzu da kritik

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, önceki akşam Azerbaycan’ın başşehri Bakü’ye gitti. Ukrayna’nın Rusya topraklarına düzenlediği ataklar devam ederken Bakü’ye giden Putin, Rus halkına “durum Moskova’da kalmamı gerektirecek kadar kritik değil” iletisi verirken, ziyaretinin gündeminde üç kritik husus vardı.

DOĞALGAZ SORUNU

Rus başkanın ziyaretindeki en kıymetli gaye, Bakü’yle varılacak bir muahede aracılığıyla Rus iktisadının savaştan sonra büyük yara alan güç ihracatı krizini aşmaya çalışmaktı. Batı yaptırımları ve kısıtlamaları nedeniyle petrolü yüzde 20 indirimli de olsa satmayı başaran Rusya, doğalgaz ihracatına şu ana kadar bir formül bulabilmiş değil. Kuzey Akım sabotajı ve Ukrayna üzerinden giden Yamal-Avrupa çizgisinin da devre dışı kalmasıyla Rusya’nın Türkiye dışında temelli müşterisi kalmadı. Savaş öncesi periyotta Batı ülkelerine yıllık 200 milyar metreküp gaz satan Rus Gazprom şirketi, şu anda ise yıllık 15 milyar metreküp gaz ihraç edebiliyor. Putin’in, bu sorunu çözmek için Aliyev’e “Rus doğalgazına Azerbaycan etiketi” teklifi yaptığı bedellendiriliyor.

İKİ FORMÜL MASADA

Stratejinin pratikte gerçekleşebilmesi için üzerinde durulan iki formülden birincisi doğalgaz takası. Buna nazaran Rusya kendi doğalgazını Azerbaycan’a satacak. Bakü ise çıkarılan gaz ölçüsünü arttırarak yüksek ölçüde doğalgazı Türkiye üzerinden Avrupa’ya pompalayacak. Bu sırada Rus gazı da Azerbaycan etiketiyle Avrupa’ya çıkış yapabilecek. İkinci prosedür ise Azerbaycan’ın Ukrayna ile anlaşarak hem kendi gazını hem Rus gazını Ukrayna altyapısıyla Avrupa’ya ulaştırması.

İRAN VE ERMENİSTAN

Bakü’de gündemin ikinci unsuru ise İsrail-İran gerilimiydi. Moskova idaresi, son 20 yılda İsrail ile askeri alan başta olmak üzere sıkı ikili bağlantılar yürüten Bakü’den mümkün ihtilafta taraf olmamasını istiyor.

Görüşmenin üçüncü ayağı ise Azerbaycan-Ermenistan barış muahedesi. Putin ikili görüşmenin başında, iki ülke ortasında sonuncu ve kalıcı barış mutabakatı imzalanması için uğraş sarf etmeye devam edeceğini lisana getirdi.