Raflardaki skandal ortaya çıktı, restoran ve marketlerde yeni dönem başlıyor: Hangi ürünler artık değişecek?

Tarım ve Orman Bakanlığı, gıda sektöründe şeffaflığı artırmak ve tüketiciyi yanıltıcı ifadeleri engellemek amacıyla “Türk Gıda Kodeksi Gıda Etiketleme ve Tüketicileri Bilgilendirme Yönetmeliği Kılavuzu”nu yeniledi. Yeni düzenlemelerle market ürünlerinden restoran menülerine kadar birçok alanda değişiklik yapılacak.

Vegan ve vejetaryen ürünler açıkça belirtilecek

Yeni kılavuza göre, vegan ve vejetaryen tüketicilerin doğru bilgilendirilmesi için ürün etiketlerinde “Veganlar için uygundur” veya “Hayvansal bileşen içermez” gibi ifadelerin yer alması zorunlu hale geliyor. Ayrıca, hayvansal ürünleri çağrıştıran görseller de artık kullanılmayacak.

Yanıltıcı görsellere yasak

Market raflarında sıkça görülen yanıltıcı görsellere de müdahale edildi. Örneğin, prina yağı üzerinde zeytinyağı görseli kullanımı yasaklandı. Benzer şekilde, aroma ile tatlandırılan gıdalarda gerçek meyve görselleri yerine çizimler kullanılacak ve ambalajlarda “aromalı” ibaresi açıkça belirtilecek.

Katkı maddesi içermez ibaresi kaldırılıyor

Yoğurt gibi ürünlerde sıkça karşılaşılan “katkı maddesi içermez” ibaresi, yanıltıcı algı yaratabileceği gerekçesiyle yasaklandı. Bu tür ifadelerin, benzer ürünler arasında haksız rekabete neden olduğu vurgulanıyor.

Kaşar peyniri yerine eritme peyniri kullanımı açıklanacak

Kaşar peyniri yerine eritme peynir kullanılan ürünlerde “kaşarlı” ifadesi yerine “eritme peynirli” yazılması zorunlu hale getirildi. Bu düzenleme özellikle tost gibi ürünlerde tüketiciyi yanıltmanın önüne geçmeyi amaçlıyor.

Alkol içerikli ürünlere dikkat

İçerisinde yüzde 1,2’den fazla alkol bulunan içeceklerde, alkol oranının açıkça belirtilmesi zorunlu hale geldi. Temel görüş alanında alkol içerdiği ifade edilecek.

Margarinde tereyağı izlenimi yasak

Bitkisel yağlardan üretilen margarinlerde süt veya tereyağı çağrışımı yapan görseller ve ifadeler artık kullanılamayacak.

Yer fıstığı ürünlerinde yeni kurallar

Yer fıstığı içeren ürünlerde yalnızca “fıstıklıdır” ifadesi yerine “yer fıstığı içerir” yazılması zorunlu hale geldi. Bu düzenleme, yer fıstığının alerjen olduğunu vurgulamak ve tüketiciyi bilgilendirmek için yapıldı.

Firmaların geçiş süreci ve tüketici uyarısı

Yeni etiket düzenlemelerine firmaların geçişi için 31 Aralık 2026’ya kadar süre tanındı. Ancak tüketiciler bu süreçte de dikkatli olmalı. Gıda Mühendisi Nurten Sırma, “Tüketiciler gıda okuryazarlığını artırmalı ve yanıltıcı ifadelerle ilgili farkındalık oluşturmalı” dedi.

Restoranlar için yeni dönem

Restoran menülerinde vegan ve vejetaryen seçenekler açıkça belirtilecek. Ayrıca, süt bazlı içecekler yerine “soya içeceği” gibi ifadeler kullanılacak. Tüketiciler artık doğru ve eksiksiz bilgilere menülerden ulaşabilecek.

Yeni dönem ne zaman başlıyor?

Tüm düzenlemeler, 31 Aralık 2026 itibarıyla tamamen uygulanmış olacak. Tüketicilerin bu süreçte alışveriş yaparken etiket bilgilerini dikkatle incelemesi ve yanıltıcı ifadeleri şikâyet etmesi öneriliyor.

Market ve restoranlardaki değişiklikler, hem tüketicilerin bilinçli tercih yapmasını sağlayacak hem de sektörün şeffaflığını artıracak.