‘Ruhban okulu Lozan’a ve Tevhid-i Tedrisat’a aykırı’
Uyar, Rum Ortodoks anlayışı çerçevesinde okulun açılmasının, Cumhuriyetin ve Lozan Barış Antlaşması’nın ilkelerinden ziyade Osmanlı’nın millet sistemiyle uygunluk gösterdiğini söyledi.
Milli Eğitim Bakanı Yusuf Tekin önceki gün katıldığı canlı yayında 50 yılı aşkın süredir kapalı olan Heybeliada Ruhban Okulu’nun açılması konusunu yeniden gündeme getirdi. Tekin, “Kişisel olarak Heybeliada Ruhban Okulu’nun hem Türkiye’nin sahip olduğu demokratik birikimi yansıtması açısından, hem laiklik uygulamasıyla ilgili olarak bakış açımız açısından açık olmasını kişisel olarak arzu ederim” dedi.
Heybeliada Ruhban Okulu, 1844’te din adamı yetiştirmek amacıyla kurulmuş ancak Fener Rum Patrikhanesi’nin devlet denetimine girmeye karşı çıkması üzerine 1971’de kapatılmıştı. Tarihçi Prof. Dr. Hakkı Uyar, Tekin’in açıklamasını ve iktidarın Heybeliada Ruhban Okulu’na ilişkin tutumunu Cumhuriyet’e değerlendirdi. Uyar, Rum Ortodoks anlayışı çerçevesinde okulun açılmasının; Cumhuriyetin ve Lozan Barış Antlaşması’nın ilkelerinden ziyade Osmanlı’nın millet sistemiyle uygunluk gösterdiğini söyledi.
Fener Rum Patrikhanesi’nin etkisini artırmasının ABD’nin Sovyetler Birliği’ne karşı Soğuk Savaş döneminde izlediği politikanın bir ürünü olduğunu söyleyen Uyar, ABD’nin hâlâ Fener Rum Patrikhanesi’nin etkisini artırmayı amaçladığını kaydetti. Uyar, “Batı Trakya’daki Türk azınlığın kendini Türk olarak tanımlaması bile engellenirken neyin karşılığı bu hak tanınacaktır? Tevhid-i Tedrisat Kanunu’na aykırı, Milli Eğitim Bakanlığı’nın ve YÖK’ün denetiminden bağımsız, uluslararası öğrencilerle açılacak bu okul Türkiye açısından bir çıbanbaşı olmaya adaydır” ifadelerini kullandı.