Saray’ın danışmanından ‘infaz yasası’ açıklaması: ‘Ben de cezaevi yatmış beşerim, bilirim’

Habertürk’te konuşan AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın danışmanı Mehmet Uçum, gündeme ait sorulara cevap verdi.

Uçum’un açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:

Cezaevlerindeki kalabalıklaşma sorunu yönetim, yürütme ve Adalet Bakanlığı’nın sorumluluğudur. Bizde hiçbir hakim kalabalıklaşma sorunu var diye kaçınmaz. İlgili kontrol ve teftişler yapılır. Bu türlü bir bakış açısı asla yoktur, olamaz. Savcı ve hakimin kalabalıklaşma sorunu var diye esnek davranmaz. Yetkileri çerçevesinde gereken önlemleri alırlar. Cumhurbaşkanımızın işaret ettiği bahislerden birisi de cezasızlık algısıydı. Bir devletin en kıymetli vazifesi adaleti sağlamaktır. Bunları sağladığınızda inançlı hayat, özgürlük olur, gerçek manada adalet duygusu oluşur. Cezasızlık algısı ve pratiği. Algı, hatalılar ceza çekse bile cezaların kâfi olmaması ‘yeterince ceza almadı, içeriden çıktığında cürüm işledi’ yaklaşımıyla yürüyen bir şey. Kabahat işlemiş, ceza almış çıkmış. Kamuoyunun bilmesi gereken konu 30 Mart 2020 tarihinden evvel işlenen cürümlerde bu durum var. Pandemideki özel periyot hariç, 2 yıldan fazla ceza alan herkes kesinlikle cezaevinde yatıyor. 30 Mart 2020’den sonra kontrollü hürlüğün müddeti 1 yıla indi.

Cezasızlık pratiği çok daha bir alan. Bunun toplumsal ruhsal, türel boyutu var. Adalet Bakanlığı infaz hukuku düzenlemeleri daima çalışıyor. Ertelenen 9. Yargı Paketi’nde yanlış hatırlamıyorsam buna ilgili düzenleme vardı. Bu hususta düzenleme istikametinde de adımlar atılır. 30 Mart 2020’den sonra cezasızlık pratiği son derece minimaldir. Hiç yatmadan girdi çıktı ile çıkanların sayısı son derece azdır. Kontrollü hürlük kararını kim veriyor? İnfaz hakimliği veriyor. Kaideli salıvermeyi de o denli. Yönetimden aldıkları rapora nazaran veriyor. Bu uygulamaların emele uygun hale getirilmesiyle ilgili bir perspektif çalışması sözkonusu. Cumhurbaşkanımızın çizdiği perspektifi, Adalet Bakanlığı, Hukuk Politikaları olarak bizim vereceğimiz dayanakla adımlar atılacağını düşünüyorum.

“BEN DE CEZAEVİ YATMIŞ BEŞERİM, BİLİRİM”

Kesinleşmiş cezalarla ilgili talepler her devir olur. Ben de cezaevi yatmış beşerim. Oradan da bilirim. Bilhassa isimli hatalılar açısından ‘kader kurbanı’ diyen kategoriler açısından bu beklenti her vakit olur. Af yetkisi TBMM’dedir. Mecliste üçte iki çoğunluğu ile yapılacak kanuna bağlıdır. Türkiye en son affı 1967’de yapılmış yanlış hatırlamıyorsam, öbür uygulamalar infaz düzenlemeleri. Af sorununu talebin ötesinde gündem olarak değerlendirilebilecek durum yok. Aslında mevzu Meclis’te değerlendirilebilecek husustur. Türkiye’nin rutin dışı periyotlarından kaynaklar meseleler var. Bir devir FETÖ’cü çetenin yargıda yarattığı mağduriyetlere de referans veriliyor. Önceliklendirmeyi, can yakıcı olan mevzularla genel bahisleri ayırmayı becermemiz lazım. Şu anda sokak cürümlerine karşı gerekli önlemlerin süratle alınması problemidir. Bizim kural sistematiğimiz büyük ölçüde isabetlidir. İnfaz hukukunda da isabetlidir. Çok net söylüyorum; mağdurlar açısından tatminkâr infaz için eksikliklerin giderilmesi şu anda gündemde olan bahistir. Toplumsal medya üzerinden örgütlenen hatalara karşı önlemler alınması son derece değerlidir. Tutuklama önlemdir, o yüzden buna başvurmayalım diye soruna bakılmaması lazım. Cürmü meslek olarak görenlerin açısından devletin bu önlemi alması gerekir. Vatandaş devlete yaptırım, cezalandırma gücü vermiştir. Devlet de müspet hukuk içerisinde bu gereksinimleri karşılamak durumundadır. Bu hususta herkes müsterih olsun. Cumhurbaşkanımızın yaptığı açıklama da son derece nettir, hukuk içerisinde bu mevzuda gerekli önlemler alınacaktır.”