Savaş Tanrısı’ filmine konu oldu, Ankara’da serbest kaldı… Ortalığı karıştıran iddia: Ölüm Tüccarı eski mesleğine geri döndü!
İki sene önce ABD ve Rusya arasında gerçekleştirilen bir takasla serbest kalan silah tüccarı Viktor Bout’un şimdi de Husiler için silah pazarlığı yaptığı iddia edildi. Silah pazarlığına ilişkin ortaya net bir kanıt atılmasa da iddia bugün gündeme bomba gibi düştü.
“Ölüm Tüccarı” olarak tanınan Viktor Bout bundan yaklaşık 2 sene önce tüm dünyanın konuştuğu bir mahkum takası ile serbest kaldı.
WALL STREET JOURNAL: SİLAH TÜCCARLIĞINA GERİ DÖNDÜ
Hayatı başrolde Nicholas Cage’in olduğu 2005 yapımı ‘Savaş Tanrısı’ filmine konu olan silah kaçakçısı Viktor Bout hapishaneden çıkıp Rusya’ya döndükten sonra siyasete atılıp kendine yepyeni bir sayfa açmış gibi görünse de Yemenli Husiler silah pazarlığı için Moskova’da masaya oturduklarında karşılarında tanıdık bir isim gördüler…
ABD’li Wall Street Journal gazetesinin Avrupalı bir güvenlik görevlisine ve konuya aşina diğer kaynaklara dayandırdığı haberine göre, Bout eski mesleği silah tüccarlığına geri döndü ve bu kez Orta Doğu’daki savaşın tam ortasında Yemenli Husiler ile silah pazarlığı yapıyor.
HİÇBİR KANIT YOK, AVUKATI REDDETTİ
WSJ haberinde Biden yönetiminin ABD’nin Ukrayna’ya verdiği desteğe karşılık Rusya’nın Husileri silahlandırmasından endişe ettiğini vurguladı. Ancak ortada söz konusu silah pazarlığına ya da silahların teslim edildiğine dair hiçbir kanıt yok.
ABD’de Bout’u temsil eden New Yorklu avukat Steve Zissou da müvekkilinin Husilerle görüştüğü iddialarını reddederek
“Viktor Bout yirmi yılı aşkın süredir bu işlerin içinde değil. Ancak Rus hükümeti ona silah transferini kolaylaştırma yetkisi verdiyse, bu ABD hükümetinin Ukrayna’ya silah göndermesinden farklı olmayacaktır.” dedi.
KONUŞULAN SİLAHLAR, YER VE TARİH…
WSJ’ye konuşan kaynaklar ise Bout’un aracılık ettiği hafif silah anlaşmasının Moskova’yı ziyaret eden iki Husi temsilcisi aracılığı ile yapıldığını iddia ediyor. Bout’un bu aracılığı Kremlin’in talebi ile yapıp yapmadığı belirsiz. WSJ’nin ulaştığı Husi sözcüleri konuya ilişkin herhangi bir değerlendirmede bulunmadı.
İsmi açıklanmayan kaynaklara göre, yapılan pazarlıkta AK-47 saldırı tüfeğinin geliştirilmiş bir versiyonu olan AK-74’ler gündemdeydi ancak Kornet tanksavar füzeleri ve uçaksavar silahları gibi potansiyel silahlar da konuşuldu. Kaynaklar silah teslimatının Ekim ayı içinde Hudeyde limanından yapılabileceğini öne sürüyor.
RUSYA İÇİN DE BÜYÜK BİR RİSK
İddialar doğrulanmasa da Orta Doğu’daki gerilimin ortasında savaşan bir tarafı silahlandırmak, Tahran ile güvenlik bağlarını güçlendiren ancak İsrail ile İran destekli düşmanları arasındaki çatışmadan uzak durmaya çalışan Rusya için de bir tırmanma anlamına gelebilir.
ABD-RUSYA ARASINDA KİLİT BİR İSİM OLDU
57 yaşındaki Viktor Bout, dünyanın en tehlikeli ve yoksul yerlerinde silah ticareti yaptıktan sonra 2008 yılında ABD ve Tayland’ın ortak düzenlediği bir operasyonla Tayland’da yakalandı. ABD’de hakim karşısına çıkarılan silah tüccarı 25 yıl hapis cezası aldı.
Afganistan’da Taliban’dan, Libya’da Muammer Kaddafi’ye kadar birçok bağlantısı olduğu öne sürülen Bout’un askeri istihbarat açısından kilit bir isim olduğu düşünülüyordu. Rusya Bout’un iadesi için daha önce girişimlerde bulunmuş ancak ABD buna yanaşmamıştı.
Ankara’daki takastan bir kare/AFP
DÜNYANIN İZLEDİĞİ TAKAS ANKARA’DA YAPILDI
Amerikan Phoenix Mercury basketbol takımı oyuncusu Brittney Griner’in Rusya’da uyuşturucu bulundurmak suçundan tutuklanması Bout için bir dönüm noktası oldu. Beyaz Saray yetkilileri Bout-Griner takasını ‘zor bir karar’ olarak nitelendirdi ancak yıldız oyuncuyu Rus ceza evinden çıkarmanın tek yolu buydu.
Ukrayna savaşı sonrası Rusya ile ilişkilerini neredeyse sıfıra indiren Washington yönetimi 2022 yılında sürpriz bir adım attı ve ABD’nin Rus silah baronu Viktor Bout’a karşılık Rusya’nın elindeki emekli asker Paul Whelan ile basketbolcu Brittney Griner’i geri almak istediğini bildirdi.
Kasım ayında Ankara’da bir araya gelen ABD Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) Başkanı Bill Burns ve Rusya Dış İstihbarat Servisi Başkanı Sergey Narişkin’in olası tutuklu takasını görüştüler.
Dünyanın konuştuğu takas, Ukrayna savaşı boyunca diplomasinin tek adresi olan Türkiye’nin ev sahipliği ile Esenboğa Havalimanı’nda yapıldı.