Sendika, siyasi parti ve akademisyenlerin itiraz ettiği yeni eğitim modelini öğretmenler kıymetlendirdi

“Türkiye Yüzyılı Maarif Modeli”, 2024-2025 öğretim yılında okulöncesi, 1., 5. ve 9. sınıflarda başlayacak. Öğretmenler, “Milli ve manevi kıymetlerin üzerinde uzlaşmak ve tarif yapmak güç. Soyut kalan tabirler var. Kozmik bedeller net halde yok sayılmış. Bayan hakları çok zayıf. Aydınlanmacılık yerine maneviyatçılık kavramı net olarak öncelenmiş” diyor.

Eğitim Islahatı Teşebbüsü (ERG) araştırmacısı Umay Aktaş Salman tarafından hazırlanan çalışmada, öğretmenler, 2005’ten bu yana yapılan dördüncü öğretim programı değişikliğini kıymetlendirdi. Öğretmenlerin yeni öğretim programı üzerine niyetleri ve teklifleri şöyle:

‘SINIFLAR 25 KİŞİ Mİ?’

LİSE TARİH ÖĞRETMENİ Y.B.:

“Çok fazla aktiflik bekliyorlar. İmkânları kısıtlı okullar ve öğrenciler için güç. Ergenliğe ekonomik sıkıntılar da eklenince öğrenciler çok motivasyonsuz. Ülkenin şartlarından ayıramazsınız eğitimdeki sıkıntıları. 2005’te de yapılandırmacı eğitime geçilmişti. Asla uygulanmıyor. MEB’in siyasetleri; tüm sınıflar 25 kişi, tüm öğrenciler motiveymiş üzere. Öğretmen yetiştirmeyi değiştirip okullar ortasındaki imkân farklarını azaltmadan çok güç. Yeniden bize merdivenin zirvesinden el sallayıp ‘gelin’ diyorlar. Lakin bizlerin o merdivenleri çıkacak gücü yok.”

MANEVİYATÇILIK ÖNCELENMİŞ

SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMENİ V.G.:

“Milli ve manevi bedellerin üzerinde uzlaşmak ve tarif yapmak sıkıntı. Soyut kalan sözler var. Üniversal bedeller net biçimde yok sayılmış. Bayan hakları çok zayıf. Aydınlanmacılık yerine maneviyatçılık kavramı net olarak öncelenmiş.”

‘NEDENİ POLİTİK’

SINIF ÖĞRETMENİ Ö.B.: “Yine çocuğa, öğretmene sormadan bir değişiklik daha yapıldı. Bu kaçıncı değişiklik? Eğik yazıdan dik yazıya, cümle sisteminden ses temelli okuma yazmaya derken, artık tekrar okuma yazmada harf kümeleri değişti. Niçin bu programların değiştiğine dair bilimsel bilgi sunulmuyor bizlere? Seyreltme durumuna bakınca da yeni program karmaşık. Öğretim programı oluşturmuş, mesleksel gelişimde yol kat etmiş bir öğretmen olarak defalarca okudum kimi paragrafları tekrar de anlamadım. Değişikliklerin temel nedeni daima politik. Öğretmenlerin takviyeye ve rehberliğe gereksinimi var. Baskıya ve denetlenmeye değil.”

OKUL ETRAFI HÂLÂ YIKIK

ORTAOKUL TÜRKÇE ÖĞRETMENİ S.A: “Özellikle sarsıntı bölgesinde bunları yapabilmek daha da sıkıntı. Dersler 30 dakika. Sınıflar, okullar kalabalık. Bahçe kullanımı bile sıkıntılı. Ulaşım yok, saatte bir otobüs geliyor. Etraf hâlâ yıkık.”

KISITLAYICI VE DENETİM EDİCİ BİR MÜFREDAT

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENİ Ş.Y.: 2017’de mitoz ve mayoz bölünme kalkmıştı. Artık 8. sınıflara tekrar gelmiş. Elementlerin bağlanma halleri yoktu, yine konulmuş. Canlılar dünyası çok zayıf, çok az. 6. sınıfa konulmuş. 7. sınıf fizik ve biyoloji bahisleri yüklü olmuş, kimyadan rastgele bir bahse yer verilmemiş. 6. sınıfta öz ısı konusu var, bu bahis soyuttur, 8. sınıfta bile güç veriyoruz. ‘Dersleri belgesellerle entegre edin’ deniyor lakin ne kadar uygulanır? 5. sınıfa yükleme yapmışlar. Program çocuğu merkezi alıyor, maharet temelli. Deney yapan çocuk anlıyor, keşfederek öğreniyor. Lakin İzmir’de bile laboratuvarı olmayan okul var.”

TÜRKÇE ÖĞRETMENİ S.Ş.: “Bu kadar büyük değişime gereksinim var mıydı? 2023-2024 eğitim yılının başında Türkçe dersine ortak imtihanlar geldi. Ayrıyeten dinleme, konuşma biçiminde uygulama imtihanları geldi. Birinci periyotta yaptık ancak hâlâ tam oturmamıştı. Kısıtlayıcı, daraltıcı, denetim edici bir şey. Kılavuzluk ediyor güya ancak sonlandırıyor. Daha bunları oturtmaya çalışırken müfredat değişti. Artık denek olacağız.”

HAFIZLIK EĞİTİMİNE ALAN AÇIYORLAR

ORTAOKUL MATEMATİK ÖĞRETMENİ G.U.: “Sadeleştirme yaptık dediler, pek sadeleştirme olmamış. 5. sınıfı ilkokul kabul ediyoruz biz aslında. Tam ortaokul gelişiminde olmuyorlar. 5. sınıf müfredatı bu kadar ağır olmamalı, 6. sınıf zati 2018’den beri sadeleşmişti. Bunun nedeni 2019’dan bu yana Ulusal Eğitim Bakanlığı Din Öğretimi Genel Müdürlüğü ve Diyanet İşleri Başkanlığı Eğitim Hizmetleri Genel Müdürlüğü ortasındaki ‘Hafızlık Projesi’yle ilgili. Zira örgün eğitimdeki çocuklar, okulun yanı sıra hafızlık eğitimine devam ediyor. Hafızlık eğitimi 5. sınıfta başlıyor. 6. sınıfta tamamlanıyor.

KULLANILAN TERMİNOLOJİ GELİŞİME UYGUN DEĞİL

SINIF ÖĞRETMENİ Z.A.: “Dil hünerinin gelişimine uygun ölçme kıymetlendirme denmiş ancak açılmamış. Başımda oturmuyor. Tema isimleri, mühletleri, sayıları değişmiş. Birinci sınıfa açı konulmuş; dataya dayalı araştırma, çetele, sıklık tablosu var. Bunlara dayalı karar verme var. Uygun değil bence. Eski müfredatta 3. sınıfta veriyordum ayrıntısına girmeden tekrar de karışıyordu. Maharete dayalı ölçme kıymetlendirme nasıl uygulanacak? Bize yol haritası sunulmalı. Kullanılan terminoloji karışık, kullanıcı dostu değil.”

DÜRÜSTLÜĞÜ ÖĞRETEMEYİZ

SINIF ÖĞRETMENİ S.A.: “Değerler ailede ve toplumda kazanılır. Toplumda baştan aşağı herkes hırsızlık yaparken sınıfta dürüstlüğü öğretemeyiz. Aktarırız ancak içselleştiremezler çocuklar. Hakkıyla çalışanın aptal yerine konulduğu bir devirde, sınıfta verilen bedeller havada kalır. Sürdürülebilirlik mesela. Okuldaki fen laboratuvarı boşaltılıp sınıf yapıldığında laboratuvarın tüm eşyaları atılırken, çocuklara geridönüşümü anlatmak kâfi mi?”