Tarımda yüzde 100’e varan takviye… Yeni modele geçildi

Tarımda, uzun müddettir üzerinde çalışılan ‘2025-2027 Yıllarında Yapılacak Bitkisel Üretime Yönelik Desteklemeler ile Öteki Kimi Ziraî Desteklemelere Ait Cumhurbaşkanı Kararı’ Resmi Gazete’de yayımlandı.

Bitkisel üretimin desteklenmesi programı ile çiftçilere temel takviye, planlı üretim takviyesi ve üretimi geliştirme dayanakları verilecek.

Temel dayanaklarda, üretim maliyetine nazaran eserler kategorilere ayrıldı. Her kategori için dayanak katsayısı belirlendi. 2025 üretim yılı için dayanak katsayı bedeli dekara 244 lira olacak. Temel takviye ile tüm eserler için mazot maliyetinin yüzde 50’si ve gübre maliyetinin yüzde 25’i karşılanacak. Örneğin, arpa, buğday üreten çiftçiler dekara 317.2 lira, ayçiçeği, fındık, soya, kuru fasulye, çay üreten çiftçiler dekara 366 lira, pamuk ve çeltik üreten çiftçiler ise dekara 549 lira temel takviye alacaklar.

İŞTE PLANLI ÜRETİM KAPSAMINA ALINAN ÜRÜNLER

Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu’nca arpa, aspir, ayçiçeği (yağlık), buğday, kolza (kanola), fasulye (kuru), mercimek, mısır (dane), nohut, pamuk (kütlü), patates, soğan (kuru), soya ve yem bitkileri ‘planlı üretim’ kapsamına alındı.

Planlama kapsamındaki bu eserleri havzasında üreten çiftçilere ve planlı üretim kapsamında üretim yapan tüm üreticilere temel dayanağa ek dayanak verilecek. Bu üreticilerin mazot maliyetinin yüzde 100’ü ve gübre maliyetinin yüzde 50’si karşılanacak.

Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu’nca süt havzası olarak belirlenen vilayetlerde ise (Amasya, Bingöl, Bitlis, Çorum, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Muş, Tokat ve Tunceli) yem bitkisi üreten çiftçilere dayanak katsayısının yüzde 50’si kadar ek planlı üretim takviyesi verilecek.

ÖDEMELERDE ARTIŞA GİDİLDİ

Yer altı sularının yetersiz düzeyde ve su kısıtı olduğunun bakanlıkça tespit edildiği havzalarda yer alan sulu tarım topraklarında, ilgili üretim yılında arpa, buğday, aspir, fiğ, mercimek, nohut, yem bezelyesi, ayçiçeği (yağlık) üreten çiftçilere, eserin bulunduğu kategoriye nazaran hesaplanan meblağ üzerinden ek yer altı su kısıtı dayanağı ödenecek.

Yer altı su kısıtının bulunduğu yerlerde planlı üretime uygun üretim yapan üreticilerin mazot ve gübre maliyetinin yüzde 100’ü karşılanacak.

Üretimi Geliştirme Desteği’nde, randıman ve kaliteyi artırmak için, sertifikalı tohum kullanım takviyesi, sertifikalı standart fidan kullanım takviyesi, organik tarım dayanağı, düzgün tarım uygulamaları dayanağı, katı organik ve organomineral gübre takviyesi verilmeye devam edilecek.

Karar kapsamında biyolojik ve biyoteknik uğraş takviyesi, 2025’te örtü altı paket takviye meblağı 2 bin 550 liradan yüzde 50 artırılarak 3 bin 825 liraya, açıkta paket dayanak meblağı dekara 870 liradan 1305 liraya çıkarıldı. Lisanslı depolarda koruma edilen eserler için kira takviyesi, Ticaret Bakanlığı’nca belirlenen kira fiyat tarifesinin yüzde 75’i olarak ödenecek.

HAKSIZ ÖDEMEYE CEZA UYGULANCAK

Destekleme ödemelerinin kontrolünü sağlayacak önlemleri almada bakanlık yetkili olacak. Bu yükümlülüğü yerine getirmeyerek haksız yere ödemeye sebep olanlar ile ödemelerden haksız yere yararlanmak üzere uydurma ve içeriği prestijiyle gerçek dışı evrak düzenleyenler ve kullananlar hakkında hukuksal ve cezai süreç başlatılacak. Bu şahıslar 5 yıl mühletle hiçbir destekleme programından faydalanamayacaklar.

‘İLK SEFER ÜRETİMDEN EVVEL AÇIKLANDI’

TARIM ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, tarımda yeni bir periyodun başladığını bildirdi. Yumaklı, “İlk sefer bitkisel üretim takviyeleri 3 yıllık açıklandı. Birinci sefer dayanak ödemeleri üretim periyodundan evvel açıklandı. Dayanak kalemlerinde sadeleştirmeye gidildi. Bitkisel üretim yapan ÇKS’ye kayıtlı tüm üreticiler dayanak alacak. Bu kararla birlikte çiftçilerimiz hangi havzada, hangi esere, ne kadar dayanak alacağını bilmiş olacak. Plansız üretimin getirdiği aksiliklerin da önüne geçilecek” dedi.