Tartışma konusu aygıtlar az sayıda ülke için üretiliyor… Davet aygıtlarına Türkiye’de talep yok
2000’li yılların başına kadar en tanınan kablosuz irtibat kanalı olan davet aygıtları, Lübnan’daki hücumların akabinde yine gündeme geldi. Günümüzde ABD, Rusya üzere ülkelerde yalnızca sıhhat, güvenlik üzere kesimlerde kullanılan bu aygıtlar Macaristan, Tayvan, Çin ve Hindistan üzere ülkelerde siparişe yönelik üretiliyor. Türkiye ise yaklaşık 20 yıl evvel bu aygıtlara veda etti. Lakin, zımnilik ve güvenlik isteyen Hizbullah üzere kümeler eski aygıtları temin ederek kullanmayı sürdürüyor.

ÇAĞRI aygıtları hayatımıza 1950’lerin çabucak başında girdi. Kablosuz irtibat araçlarının mucidi kabul edilen ABD’li Alfred J. Gross, çağdaş davet aygıtlarına ilham veren birçok patenti alarak bu alanda yeni bir çağı başlattı. Aygıtların temel fonksiyonu, bir baz istasyonundan yahut merkezi bir dağıtımdan radyo frekansları aracılığıyla yazı/rakam yahut sesli bildiriler almak ve görüntülemekti. İletiler çoklukla kullanıcıları uyarmayı amaçlıyordu.
Üretilen birinci davet aygıtları hastanelerde çalışanların süratli bağlantı kurması için kullanılıyordu. Daha sonra Motorola, Panasonic üzere üreticiler bu aygıtların günlük kullanıma uygun ve kolay taşınabilir versiyonlarını üreterek tanınan bir kitle bağlantı aracı haline getirdiler. Aygıtlar, 2000’li yılların başına kadar bilhassa sıhhat, medya, hukuk kesimlerinde yaygın biçimde kullanıldı. 90’lı yıllarda Türkiye’de de popülerleşen bu aygıtları ekseriyetle avukatlar, hekimler, hemşireler, gazeteciler, iş adamları, şoförler ve pazarlama çalışanları kullanıyordu.

JAPONLAR 2019’DA VEDA ETTİ
2000’li yıllarda gelişmiş cep telefonlarının erişilebilir fiyatlarla pazara sürülmesiyle eş vakitli olarak davet aygıtları süratle pazar hissesi kaybetti. Fakat hala ABD, Rusya, Japonya üzere ülkelerde sıhhat kesiminde kullanılıyor. 2020’li yıllardan itibaren yalnızca birkaç ülkede çok az sayıda üretim ve kullanımı gerçekleşiyor. O denli ki, davet aygıtlarının en çok kullanıldığı ülke olan Japonya’nın son davet aygıtı sağlayıcısı olan Tokyo Telemessage da 2019 yılında faaliyetlerini durdurduğunu açıklayarak Japonya’da bir bölümü kapatmıştı.
‘TÜRKİYE’DE TİCARETİ YOK’
Türkiye’de ise şu anda davet aygıtları neredeyse hiç kullanılmıyor ve satışı yapılmıyor. Türkiye’deki son örnekleri yeniden sıhhat kesimi çalışanları tarafından 2010’lı yıllara kadar kullanılmıştı. Taşınabilir İrtibat Araçları ve Bilgi Teknolojileri İş Adamları Derneği (MOBİSAD) Yönetim Kurulu Lideri Mustafa Kemal Turnacı, “Türkiye’de taşınabilir irtibat tarafında davet aygıtı üzere bir gündemimiz yok. Bizim üyelerimizden bu eseri alan, satan ve ticaretiyle uğraşan bulunmuyor” dedi. Sahiden de yurtdışından getirilen yahut geçmişte kullanılan eski aygıtların ikinci el ilanları dışında bu aygıtlara erişmek hayli güç. Satılanlar da çoklukla “nostalji” yahut “koleksiyon” emelli.
AZ SAYIDA DA OLSA ÜRETİLİYOR
Lübnan’daki akınların akabinde memleketler arası medyada aygıtların üreticisinin Tayvanlı şirket Gold Apollo Co. olduğu ileri sürüldü lakin Reuters’ın haberine nazaran, Gold Apollo genel merkezinde konuşan kurucu Hsu Ching-Kuang da şirketinin kelam konusu aygıtları üretmediğini söyledi. Gold Apollo, aygıtların Macaristan’ın başşehri Budapeşte’de bulunan BAC isimli bir şirket tarafından lisans altında üretildiğini belirtti. Günümüzdeki bilhassa Çin, Tayvan ve Hindistan üzere ülkelerde isimleri çok bilinmeyen üreticiler aracılığıyla davet aygıtları üretiliyor. Çoklukla sipariş üzerine alınıp satılıyor. Lakin ne kadar üretildiği konusunda bir sayı vermek epeyce güç.
SAĞLIK VE GÜVENLİK BÖLÜMÜ KULLANIYOR
ÇAĞRI aygıtlarının günümüzde en yaygın kullanım alanları hastaneler. Bu küçük boyutlu aygıtlar, gelen iletiler hakkında kullanıcıları bilgilendirmek için bip sesi yahut titreşim yayar; bu da hastaneler üzere sessizliğin tercih edildiği gürültülü ortamlarda kullanışlı. Bununla birlikte, bu aygıtlar acil servisler yahut kamu güvenliği çalışanı tarafından hala kullanılmaktadır zira çağdaş davet aygıtı sistemi kapsamı sağlam ve süratli hizmet sağlıyor. Karasal tabanlı hücresel ağlar, doğal yahut insan imali afetler üzere birtakım durumlarda kapanabiliyor. Hasebiyle kamu güvenliği çalışanları da kritik iletiler için hücresel ve öteki ticari hizmetler yerine davet aygıtlarını benimseyebiliyor.
HİZBULLAH NEDEN DAVET AYGITI KULLANIYOR
HİZBULLAH’IN taşınabilir telefonlardan daha az izlenebilir oldukları için rastgele bir güvenlik açığına karşı muhafaza sağlamak gayesiyle bağlantı için davet aygıtlarını kullandığı varsayım edebiliyor. Davet aygıtları irtibat için küçük bir elektronik ayak izi bırakarak onu bilgisayar korsanlığına yahut gözetlemeye karşı daha az savunmasız hale getiriyor. Bu aygıtların kullanımı kolay ve internet yahut hücresel ağlar olmadan temel iletileri iletebiliyor, bu da riskleri azaltıyor. Öteki yandan davet aygıtları, kapsama alanının zayıf olduğu bölgelerde bile çalışabiliyor.
TEKNİK OLARAK NASIL ÇALIŞIR
ÇAĞRI aygıtları, frekanslar üzerinden bildiri göndermek ve almak için tasarlanmış iletiş araçları. Özel radyo frekanslarında çalışıyor.
Çağrı aygıtlarının menzili, kullanılan frekans bandına ve davet ağının kapsama alanına bağlı olarak değişiyor.
Cep telefonlarının tersine, davet aygıtlarının pil ömrü daha uzun ve tek bir şarjla birkaç gün boyunca çalışma kapasitesi var.
Bu da onları makul profesyonel ortamlarda kullanmanın en temel nedeni olarak gösteriyor.