Trump’tan tehlikeli çıkış: ‘Gazze’yi boşaltalım’
Gazze’de ateşkes mutabakatı birinci haftasını geride bırakırken, ABD Başkanı Trump, bölgedeki Filistinlilerin “huzurlu bir ömür sürmeleri için” öbür Arap ülkelerine göç ettirilmeleri gerektiğini söyledi.
ABD Başkanı Donald Trump, Gazze’deki Filistinlilerin varlığıyla ilgili tehlikeli bir çıkış yaparak buradaki insanların Mısır ve Ürdün üzere ülkelere göç ettirilmesi gerektiğini söyledi. Trump’ın açıklamalarına Mısır, Ürdün, Hamas ve İslami Cihad’dan sert reaksiyon gelirken, İsrailli çok sağcı siyasetçiler ABD Başkan’nın teklifini memnuniyetle karşıladı.
‘TEMİZLEYİP BİTTİ DEMELİYİZ’
Başkanlık uçağı Air Force One’da gazetecilere açıklamalarda bulunan Trump, Gazze’deki Filistinlilerin durumuna dair de konuştu. Gazze’nin tam bir yıkım alanı olduğunu söyleyen Trump, “Neredeyse her şey yıkılmış ve orada beşerler ölüyor. Bu nedenle birtakım Arap ülkeleriyle bir ortaya gelip (Filistinlilerin) barış içinde yaşayabilecekleri öbür bir yerde konutlar inşa etmeyi tercih ederim” diye konuştu. Trump, mevzuyla ilgili Ürdün Hükümdarı 2’nci Abdullah ile konuştuğunu ve kendisine, “Daha çok (mülteciyi) almanızı isterim zira tüm Gazze Şeridi’ne bakıyorum. Darmadağın durumda” dediğini aktardı. Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah es-Sisi ile de görüşeceğini söyleyen ABD Başkanı, “Mısır’ın insanları almasını isterim. Yaklaşık bir buçuk milyon şahıstan kelam ediyorsunuz ve orayı büsbütün temizleyip ‘Bitti’ demeliyiz” tabirlerini kullandı. Trump’ın tabir ettiğinin tersine Gazze’de yaklaşık 2.4 milyon Filistinli ikamet ederken, Birleşmiş Milletler’e nazaran Ürdün’de halihazırda 2.3 milyon Filistinli mülteci bulunuyor. Trump’ın, Gazze’nin “temizlenmesi için” bölgedeki Filistinlilerin sürgün edilmesi teklifi İsrail’de çok sağcıları memnun etti.
AŞIRILIKÇILAR SEVİNDİ
Maliye Bakanı Bezalel Smotrich, Trump’ın teklifinin “harika bir fikir” olduğunu belirtirken, Gazze’de ateşkes mutabakatına varılmasının akabinde koalisyondan istifa eden Yahudi Gücü Partisi önderi Itamar Ben-Gvir de Trump’a teşekkür etti ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu’dan kelamda “gönüllü göçü” teşvik etmesini istedi. Öbür yandan Trump’ın açıklamalarına Mısır ve Ürdün’den reaksiyon geldi. Mısır’ın ABD Büyükelçiliği X’te, “Mısır, Filistinlilerin Sina’ya nakledilmesini içeren hiçbir tahlilin kesimi olamaz” açıklamasını yaparken, Ürdün Dışişleri Bakanı Eymen es-Safedi de, Filistinlilerin tehcir edilmesine yönelik her türlü teşebbüsü reddettiğini belirtti.
HAMAS: ELİM BİR TEKLİF
Trump’a Hamas ve İslami Cihad’dan da reaksiyon geldi. Gazze’deki hükümet Trump’ın açıklamalarını kınadığını duyururken, Hamas’ın siyasi ofis üyesi Basem Naim AFP’ye yaptığı açıklamada, “Gazze’nin tekrar inşası üzere görünürde uygun niyetli olsa bile Filistinlilerin topraklarını terk etmesini içeren hiçbir planı kabul etmeyeceklerini” söyledi. İslami Cihad’dan yapılan açıklamada ise Trump’ın “elim bir teklifte bulunduğu” belirtilerek, “Bu teklif, halkımızı topraklarından ayrılmaya zorlayarak savaş hatalarını ve insanlığa karşı kabahatleri teşvik etme çerçevesine giriyor” denildi.
SİSİ: ‘SAVAŞ SEBEBİ’ DEMİŞTİ
Trump’ın açıklamalarında direkt işaret ettiği Mısır ve Ürdün’den bahisle ilgili bir açıklama gelmedi. Lakin 7 Ekim 2023’te başlayan savaştan kısa müddet sonra İsrail tarafının emsal planları dile getirmesine Mısır lideri Sisi sert tepki göstermişti. Bu türlü bir atılımın Kahire ve Tel Aviv ortasında 1979’da imzalanan barış mutabakatının ihlali manasına geleceğini belirten Sisi, Gazzelilerin zarurî göçünü bu bağlamda savaş sebebi sayacakları ikazında bulunmuştu.
Hamas’ın ateşkes mutabakatını ihlal ettiğini öne süren İsrail, Gazzelilerin kuzeye dönüşlerine mahzur oluyor.
İSRAİL KELAMINDA DURMUYOR… GAZZE VE LÜBNAN’DA İHLAL: 38 MEYYİT
İsrail, hem Gazze’de hem de Lübnan’da ateşkes mutabakatlarını ihlaller ve mazeretlerle sabote etmeye çalışıyor. Gazze’de ateşkes mutabakatı kapsamında cumartesi günü gerçekleşen rehine takasında “istenilen kişinin hür bırakılmamasını” münasebet gösteren İsrail ordusu, Şeridin kuzeyindeki konutlarına dönmeye çalışan Filistinli sivillere mani oldu. Başbakan Binyamin Netanyahu’nun ofisinden yapılan açıklamada, Hamas’ın “sivil rehine Arbel Yehud’u özgür bırakmayarak ve tüm rehinelerin durumları hakkında bilgi vermeyerek” ateşkesin ihlal ettiğini ileri sürdü.
BATI ŞERİA’DA KATLİAM
İsrail askerleri, mutabakat kapsamında meskenlerine dönmek üzere koridorda bekleyen Filistinlilere ateş açtı; biri çocuk, 5 kişi yaralandı. Refah kentinde de İsrail güçlerinin açtığı ateş sonucu bir kişi hayatını kaybetti. Öte yandan İsrail ordusunun Batı Şeria’nın Cenin mülteci kampında Filistinlilere ilişkin 20 konuta saldırısı sonucunda 16 Filistinli hayatını kaybetti, 50 kişi yaralandı.
Lübnan’daki askerlerini geri çekmeyen İsrail ordusunun mevzilendiği noktalara barikatlar kurduğu görüldü.
LÜBNAN’DAN ÇEKİLMEDİ
27 Kasım’da imzalanan ateşkesin öngördüğü 60 günlük müddet dün dolmasına rağmen Lübnan’dan çekilmeyen İsrail ordusu, konutlarına dönmeye çalışan insanlara saldırdı. Lübnan Sağlık Bakanlığı, İsrail askerlerinin sınır köylerindeki konutlarına gitmeye çalışan Lübnanlılara düzenlediği akınlarda 22 kişinin öldüğü ve 83 kişinin yaralandığı bildirildi.
Görgü şahitleri, İsrail ordusunun çekilmesi gereken bölgelerde barikatlar kurduğunu; aşmaya çalışanlara ise ateş ettiğini anlattı. İsrail, 24 Ocak’ta yaptığı açıklamada, ateşkes muahedesinde öngörüldüğü üzere Lübnan askerlerinin sona konuşlandırılmadığını belirterek bölgeden çekilmeyeceğini belirtti. Lübnan Parlamento Sözcüsü Nebih Berri, milletlerarası topluma “derhal harekete geçerek ve İsrail’i işgal altındaki Lübnan topraklarından çekilmeye zorlama” davetinde bulundu.