Trump’tan tuhaf çıkış: ‘İsrail çok küçük toprak parçası’

İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ABD Başkanı Donald Trump’ın yeni devrindeki birinci ziyaretçisi olarak Beyaz Saray’a gitti. İkilinin görüşmesinde temel gündem Gazze’deki ateşkes mutabakatı olurken, Trump’ın evvelki gün Oval Ofis’te gazetecilere, “İsrail toprak açısından çok küçük bir ülke” açıklaması dikkat çekti.

ATEŞKES SÜRER Mİ

İki başkanın ana gündem hususu Gazze’deki ateşkes. Fakat Gazze ile ilgili görüşmenin Trump ve Netanyahu açısından Ortadoğu genelindeki vizyonun bir kesimi olacağı değerlendirmeleri yapılıyor. Vazifeye başlamasından bir gün evvel Gazze’de sağlanan ateşkeste aslan hissesini kendisine çıkaran Trump’ın selefi Biden’ın bilakis İsrail üzerinde daha tesirli olarak bölgede barışı sağlamak istediği belirtiliyor. Savaşın temel amaçlarından birini Hamas’ın büsbütün yok edilmesi olarak belirleyen İsrail’de aşırılıkçı kanadın Netanyahu üzerinde yarattığı “koalisyonu dağıtırız” baskısı silahların büsbütün susması konusunda bir belirsizlik yaratıyor. Gerçekten ateşkesin ne kadar süreceği konusunda “emin olmadığını” birkaç sefer lisana getiren Trump evvelki akşam yeniden “Barışın devam edeceğine dair hiçbir garantim yok” dedi.

BÖLGESEL PLAN İDDİASI

Ancak siyasi analistler Trump’ın Netanyahu’yu ikna etmek için uzun vadeli bölgesel bir proje maksadını masaya süreceğini aktarıyor. Trump’ın bu manadaki birinci kozu İsrail’in bölgedeki en büyük düşmanı İran’ı baskılamak için daha fazla efor kelamı. ABD Başkanı’nın ayrıyeten İsrail-Suudi Arabistan ortasındaki olağanlaşma sürecine dönülmesi ile BAE ve Suudi Arabistan’ın da dahil edileceği bölgesel bir muahede yoluyla Gazze’nin tekrar inşa edilmesini planladığı belirtiliyor.

‘Bu masa Ortadoğu ise İsrail bu kalemin ucu kadar’

‘BU MASADA BİR NOKTA’

Trump’ın bu kaidelerde gerçekleşen görüşme öncesinde Oval Ofis’te yaptığı bir kıymetlendirme ise dikkat çekti. Bir gazetecinin İsrail’in Batı Şeria’yı ilhak etmesini destekleyip desteklemeyecekleri tarafındaki sorusuna, “Bununla ilgili bir şey söylemeyeceğim lakin İsrail sahip olduğu topraklar açısından çok küçük bir ülke” dedi. Eline bir kalem alan Trump, çalışma masasını göstererek “Bu masa Ortadoğu ise İsrail bu kalemin ucu kadar. Bu âlâ değil, değil mi? Oldukça bir fark var. Bu kadar küçük bir ülke olarak bu vakte kadar yaptıkları işler çok değerli. Lakin çok küçük toprak parçası” tabirlerini kullandı. Trump daha evvel de “İsrail’in haritada çok küçük kaldığı” tarafında açıklamalarda bulunmuştu. ABD Başkanı’nın bu çıkışının, Netanyahu’nun pazar günkü, “Trump ile Ortadoğu haritasını tekrar çizeceğiz” açıklamasından sonra gelmesi dikkat çekti.

TEL AVİV’E DOZER VERECEK

Trump idaresinden görüşmeden çabucak evvel bir de İsrail’e askeri yardım atağı geldi. Trump’ın yaklaşık 1 milyar dolar pahasında bomba ve başka askeri teçhizatın İsrail’e transferini Kongre başkanlarından onaylamasını istediği bildirildi. WSJ’nin haberine nazaran listede yaklaşık 700 milyon dolar pahasında 4700 adet 500 kg’lik bomba ve 300 milyon dolarlık zırhlı buldozerler bulunuyor. Tel Aviv’e yapılan zırhlı buldozer yardımı, İsrail ordusunun Batı Şeria’daki birçok binayı yıktığı bir devirde geldi.

BEYAZ SARAY: “GAZZE TEMİZLENMELİ” AÇIKLAMASI YANLIŞ ANLAŞILDI

Donald Trump idaresinin lisana getirdiği Gazze’deki sivillerin bölgedeki Arap ülkelerine gönderilmesi tarafındaki plana yansılar sürerken, dün ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Mike Waltz ile Trump’ın Orta Doğu Özel Temsilcisi Steve Witkoff, Beyaz Saray’da basın mensuplarının gündeme ait sorularını yanıtladı. Witkoff, Trump’ın “Gazze temizlenmeli” ve “Filistinliler komşu ülkelere gönderilmeli” formundaki açıklamalarının kamuoyunda ve medyada yansıtılma biçiminin gerçek olmadığını savundu. Trump’ın olaya insani açıdan baktığını öne süren Witkoff, “Kelimenin tam manasıyla binlerce patlamamış mühimmat ve moloz yığınlarının olduğu bir bölgede oturan beşerler var. Gerçekçi bakmamız gerekiyor” açıklamasını yaptı. Witkoff açıklamasında, “Başkan Trump, çok güç bir duruma pratik ve sağduyulu tahliller getirmeye çalışıyor” sözlerini kullansa da, Trump’ın dün İsrail Başbakanı Netanyahu ile görüşmesi öncesinde, “Filistinlilere bir seçenek verilse öteki bir yerde yaşamayı tahminen de sevecekler” sözleri dikkat çekti.