Tüketmeyen yok ama organlar için felaket: Vücuda sigara gibi zarar veriyor

Ultra işlenmiş gıdaların uzun vadede sağlığınız için felaket anlamına gelebileceği doğru. İşleme genellikle bir gıdanın doğal halini değiştirir ve temel besinlerini elinden alır.

Bu süreçte şeker, tuz, yağ ve yapay renklendiriciler veya koruyucular gibi birçok bileşen eklenir.

Ayrıca yapay renklendiriciler ve tatlandırıcılar veya dengeleyiciler gibi katkı maddeleri de eklenir. Dondurulmuş yemekler, meşrubatlar, sosisli sandviçler ve soğuk etler, fast food, paketlenmiş kurabiyeler, kekler ve tuzlu atıştırmalıklar ultra işlenmiş gıdalara örnektir. Bu gıdaları tüketmek vücuda adeta sigara kadar zarar veriyor.

İşte ultra işlenmiş gıdaların 10 sağlık riski.

1. KALP HASTALIĞI

En sevdiğiniz ultra işlenmiş yiyecekleri tıka basa yemek şu anda zararsız görünebilir, ancak uzun vadede kalp sağlığınız üzerinde önemli bir etkiye sahip olabilir. Lancet dergisinde yayınlanan bir çalışma, daha fazla ultra işlenmiş yiyecek (UPF) yemenin ABD’li yetişkinlerde kardiyovasküler hastalık (KVD) ve koroner kalp hastalığı (KKH) riskinin artmasıyla bağlantılı olduğunu buldu. Farklı ülkelerden yapılan çalışmalar ayrıca felç riskinde hafif bir artış olduğunu gösteriyor.

2. TİP 2 DİYABET

Ultra işlenmiş yiyeceklerde yüksek miktarda gizli şeker, sağlıksız yağlar ve rafine karbonhidratlar bulunur ve bunların hepsi insülin direnci ve metabolik sendromun gelişimine katkıda bulunan ölümcül bir kombinasyon oluşturur. Diyetlerine daha az lif, vitamin, mineral ve işlenmemiş yiyecek ekleyen kişilerin Tip 2 diyabet risklerini artırma olasılığı yüksektir.

3. RUH SAĞLIĞI BOZUKLUKLARI

Düzenli olarak abur cubur yemek ruh sağlığınızı altüst edebilir. Nutrients dergisinde yayınlanan bir araştırma, daha yüksek UPF alımının depresyon ve anksiyete gibi yaygın ruhsal bozukluk semptomlarının görülme olasılığını %53 oranında artırdığını buldu.

4. KANSER

İşlenmiş gıda tüketimi vücudunuza hayal ettiğinizden daha fazla zarar verebilir. The Lancet Planetary Health’e göre, işlenmiş gıdaların artan alımı genel kanser, baş ve boyun kanserleri, özofageal skuamöz hücreli karsinom, kolon kanseri, rektal kanser, hepatosellüler karsinom ve menopoz sonrası meme kanseri riskinizi artırabilir.

5. OBEZİTE

Ulta işlenmiş gıda yemek sağlıksız miktarda kilo almanıza neden olabilir. Ultra işlenmiş ürünler enerji açısından yoğundur ve doymuş ve trans yağ, ilave şeker ve sodyum açısından yüksektir, bu da obeziteye ve ilişkili sağlık sorunlarına yol açabilir.

6. BAĞIMLILIK

Ultra işlenmiş gıdalar son derece bağımlılık yapıcıdır ve yemek yerken rahatlık sağlamasının bir nedeni vardır. Bu gıdaları yemek, beynin ödül merkezlerini nikotin veya alkol gibi şeylere benzer şekilde harekete geçirir. İnsanlar genellikle bu aşırı işlenmiş gıdalara karşı güçlü istek duyarlar ve bu bağımlılığa dönüşebilir.

7. SİNDİRİM SORUNLARI

Sağlıksız yiyecekler lif ve temel besin maddeleri bakımından düşük, sağlıksız yağlar, şeker ve katkı maddeleri bakımından yüksektir. Bu, sindirimi etkileyebilir ve çeşitli bağırsak sağlığı sorunlarına neden olabilir.

8. BESİN EKSİKLİĞİ

Ultra işlenmiş gıdalar, vücudu besleyen ve birçok önemli işlevi yerine getiren besinler olan vitamin, mineral ve antioksidan bakımından düşüktür. Bu yiyecekleri aşırı tükettiğinizde besin eksiklikleri geliştirebilirsiniz.

9. YÜKSEK KOLESTEROL

Sağlıksız yiyecekler veya ultra işlenmiş yiyecekler, trans yağ oranı yüksek olan hidrojene yağlar kullanılarak hazırlanır. LDL kolesterol seviyelerini yükseltebilirler.

10. ÖLÜM ORANI

2024 yılında British Medical Journal’da (BMJ) yayınlanan bir inceleme, daha fazla ultra işlenmiş gıda tüketmenin herhangi bir nedenden ölme riskinin daha yüksek olmasıyla bağlantılı olduğunu ve kalp hastalığı, ruh sağlığı bozuklukları, tip 2 diyabet ve diğer sorunlar dahil olmak üzere 32 sağlık durumuyla bağlantılı olduğunu buldu.